Татар теле - күңелем теле татарский язык - язык души моей Татар теле дәресләренә рәхим итегез!

Добро пожаловать на уроки татарского языка!

Татар алфавиты. Татарский алфавит.

Аа	Әә	Бб	Вв	Гг	Дд	Ее	Ёё	Жж	Җҗ
а	ә	бэ	вә	гэ	Дә	Е	йо	Жэ	җе
Зз	Ии	Йй	Кк	Лл	Мм	Нн	Ң	Оо	Өө
зэ	и	кыска И	ка	эль	эм	Эн	эң	0	ө
Пп	Рр	Сс	Тт	Уу	Үү	Фф	Хх	һһ	Цц
пэ	Эр	эс	тә	У	Ү	эф	ха	һэ	Цэ
Чч	Шш	Щщ	ъ	Ы ы	ь		Ээ	Юю	Яя
чэ	Ша	ща	Калынлык һәм аеру билгесе	Ы	нечкәлек һәм аеру билгесе		э	ю	Я

ӘЗЕРЛЕК КУРСЫ. ВВОДНЫЙ КУРС. .

Беренче дәрес. Первый урок. First Lesson

Сузык авазлар. Гласные звуки.

Аа	Аа	[а°][а]
Оо	Оо	[ŏ][о]
Уу	Уу	[у][w]
Ыы	Ыы	[̆ы][ы]
Әә	Әә	[ә]
Ии	Ии	[и]
Өө	Өө	[ө]
Үү	Үү	[ү][w ]
Ээ	Ээ	[̆э][э][, ]
Ее	Ее	[йэ][йы] [э]

+

1. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

а - ә о - ө у - ү ы – э и

+ 2. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Лл

Лл

[л]

ал , ул

ил, илле

+3. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Мм

Мм

[м]

алма , малай

мә, мәгез, милли

+4. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Нн	Нн	[н]
Ңң	Ңң	[ң]

Ун, он, мин, әни, эне

Уң, моң, мең, иң

+5. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Рр

Рр

[р]

Алар, урам, урман, урын

Ир, эре, эри, мәрмәр

+6. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Йй

Йй

[й]

Өй, йөри

Ай, май

+7. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Бб	Бб	[б]
Пп	Пп	[п]

Бу, бала, бабай, абый, бер, әби, бәби

Апа, пар, ипи, керпе

+8. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Вв	Вв	[w][в]
Фф	Фф	[ф]

Авыл, авыр, Вәли, Вәлиулла, вагон, ваза

Фаил, Фаяз, фән, фәнни, фил

+9. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Дд	Дд	[д]
Тт	Тт	[т]

Анда, монда, дүрт, ундүрт, дәфтәр

Булат, ат, алты, алтын, матур, әти, иртә

+10. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Зз	Зз	[з]
Сс	Сс	[с]

Азат, аз, утыз, зур, әз, без, сез, сүз, сүзлек

Салават, су, дус, рус, син, песи

+11. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Гг	Гг	[гъ][г]
Кк	Кк	[къ][к]

Гали, галим, гаилә, тугыз, гафу итегез, Гүзәл, сигез, инглиз

Туксан, кырык, кыз, көз, күп, күке, күбәләк, ике, сиксән

+12. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Жж	Жж	[ж]
Шш	Шш	[ш]

Жәл, жәлләргә, журнал

Аш, кыш, баш, биш, алтмыш

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ!

Ж хәрефе рус сүзләрендә генә кулланыла.

Буква ж используется только в русских словах.

+13. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Җҗ	Җҗ	[җ]
Чч	Чч	[ч]

Җылы, җыр, кәҗә, җәй, җир, җиде, җитмеш

Чын, тычкан, чәч, өч, унөч, кич, кичә, кичен

+14. Бармак уенын тыңлагыз һәм яттан өйрәнегез. Прослушайте и выучите наизусть игру “Пальчики”.

Бу бармак- бабай,

Бу бармак – әби,

Бу бармак - әти,

Бу бармак - әни,

Бу бармак – нәни бәби,

Аның исеме – чәнти!

Ничек танышабыз? Как знакомимся?

+15. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Мин Алсу. Я Алсу.

Мин Булат. Я Булат.

Мин Әнисә ханым. Әнисә Батталова.

Я Аниса ханум. Аниса Батталова

Мин Әнәс әфәнде. Әнәс Билалов.

Мин Динә. Динә Кәримова.

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ! әфәнде, ханым, туташ - эндәшү сүзләре. Эфенди, ханум, туташ – этикетные форм обращения. .

+

16. Тыңлагыз һәм үрнәк буенча диалог төзегез. Прослушайте и составьте диалог по образцу. Listen and мake a dialogue according to the model.

– Таныш булыйк мин – Алсу. Ә син кем?

– Мин Мансур.

– Мин бик шат.

– Мин дә бик шат.

17. Диалогны тулыландырыгыз. Дополните диалог. Complete the dialogue.

– Таныш булыйк. Мин ___________ . Ә Сез кем?

– Мин ____________

– Мин бик шат.

– ______________

3.

Ничек исәнләшәбез? Как здороваемся?

+18. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. .

- Исәнме, Алсу! - Здравствуй, Алсу!

- Исәнме, Динә! - Здравствуй, Дина!

+ 19. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Исәнмесез! Исәнме! Здравствуйте! Здравствуй!

Хәерле иртә! Доброе утро!

Хәерле көн! Добрый день!

Хәерле кич! Добрый вечер!

Сәлам! Привет!

20. Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги.

- Исәнме, ______________!

- Хәерле көн, ______________!

***

- Фәрит абый, хәерле ______________!

- Хәерле иртә, _____________!

***

- Хәерле __________, Рәшидә апа!

- Исәнме, __________!

***

- Сәлам, ___________!

- Сәлам, ___________!

4.

Ничек сорау бирәбез? Как задаём вопрос?

Ничек җавап бирәбез? Как отвечаем?

+21. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

• Сез Динәме?

• Әйе, мин - Динә.

• Вы Дина?

• Да, я Дина.

• Ә Сез Алмаз әфәндеме?

• Әйе.

• А Вы Алмаз эфенди

• Да.

Сез Алсу ханыммы?

• Әйе. Мин – Алсу ханым.

Вы Алсу ханум?

- Да, я Алсу ханум.

22. Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги.

- ________________?

- Әйе. Мин - Әнәс.

***

• _______________?

• Әйе. Мин - Алсу ханым.

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ!

-мы/ -ме сорау кисәкчәләре вопросительные частицы

5.

Ничек инкяр итәбез? Как отрицаем?

+23. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Гафу итегез, Сез Динәме?

• Юк. Мин Динә түгел. Мин - Алсу.

• Извините, вы Дина?

• Нет, я не Дина. Я Алсу..

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ!

юк – нет ; түгел – не

24. Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги.

- Исәнмесез!

- ________________!

- Сез Фәрит әфәндеме?

- Әйе, _____________

***

- Хәерле көн!

- ____________!

- Син Камиләме?

- Юк. Мин _______________

***

- Хәерле кич!

- _______________!

- Гафу итегез, Сез ____________?

- Әйе, мин _____________

6.

Ничек таныштырабыз? Как знакомим?

+25. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

- Алсу, бу кем?

- Таныш булыгыз: бу – Динә ха ным.

- Алсу, кто это?

- Познакомьтесь. Это Дина ханум.

- Ә бу кем?

- Ә бу – Гөлназ.

- А это кто?

- А это Гульназ.

26. Дусларыгыз белән таныштырыгыз. Познакомьте с друзьями.

Үрнәк: Таныш булыгыз. Бу – Азат. Бу – Булат. Ә бу – Салават. Бу – Алсу. Ә бу - Айсылу.

27. Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги.

- ______________, бу кем?

- Бу ______________

- Ә бу кем?

- _____________

***

- Исәнме!

- ________________!

- Гафу ит, син Әнәсме?

- Әйе, ____________ . Ә син кем?

- ____________ Камилә.

7.

Ничек саубуллашабыз? Как прощаемся?

+28. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

- Сау булыгыз, Динә!

- Сау бул, Алсу !

- До свидания, Дина!

- До свидания, Алсу!

***

- Исән булыгыз, Дамир әфәнде!

- Исән булыгыз, Ләйсән ханым!

- До свидания, Дамир эфенди.

- До свидания, Лейсан ханум!

***

- Хуш, Диләрә!

- Хушыгыз, Зилә ханым!

- Прощай, Диляра!

-Прощайте, Зиля ханум!

***

- Хәерле юл, Динә ханым!

- Рәхмәт, Мәдинә!

- Доброго пути, Дина ханум!

-Спасибо, Мадина!

29. Дусларыгыз белән саубуллашыгыз. Попрощайтесь с друзьями.

• Сау бул, _______________!

• Сау бул, _______________!

***

- _____________, исән бул!

- _____________, хуш!

30. Сүзләр белән диалоглар төзегез. Составьте диалоги со словами.

Мин, сез, түгел, юк, кем, исәнмесез, сау булыгыз, сәлам, хәерле көн, хәерле кич.

+31. Шигырьне тыңлагыз һәм сәнгатьле итеп укыгыз. Прослушайте стихотворение и прочитайте его выразительно

Мин иртә белән

Өйләргә керәм,

Иптәшләремнең

Хәлләрен беләм:

- Исәнме, Гүзәл!

Исәнме, Рүзәл!

Исәнме, Мәрьям!

Исәнме, Галләм!

Сезгә дусларым

Иртәнге сәлам!

Исәнме, Азат,

Саумы, Салават!

Авырмыйсызмы?

Хәят һәм Булат!

Исәнме, Иркә!

Сәлам, Мәликә!

Хәерле иртә!

Хәерле иртә!

Хәләф Гарданов

+32. Татар исемнәрен тыңлагыз һәм истә калдырыгыз. Прослушайте татарские имена и запомните их.

Ирләр исемнәре. Мужские имена. Men’s names.

Азат

Азамат

Булат

Вәли

Гали

Илдар

Илдус

Камил

Рамил

Рәшит

Самат

Таһир

Фәрит

Хәмит

Хатын-кыз исемнәре. Женские имена. Women’s names.

Айгөл

Айсылу

Алсу

Алия

Гүзәл

Гөлназ

Зилә

Зөлфия

Динә

Иркә

Мәликә

Ләйсән

Лилия

Камилә

Рәмилә

Рәшидә

Тәнзилә

Фәридә

33. Рифмалап исемнәр куегыз һәм диалогларны укыгыз. Свяжите рифмой имена и прочитайте диалоги.

- Исәнме, Булат!

- Сәлам, ___________!

***

- Сәлам, Сөембикә!

- Хәерле көн, __________!

***

- Хәерле көн, Рүзәл!

- Сәлам, __________!

***

- Исәнме, Рәмилә!

Исәнме, __________!

34. Укытучыгыз белән саубуллашыгыз. Попрощайтесь с учителем.

35. Дусларыгызга хәерле юл теләгез. Пожелайте друзьям доброго пути.

СҮЗЛЕКЧӘ. СЛОВАРИК. .

авыл- деревня- village

аз (әз) –мало- little, few

алар – они - they

абый – 1.старший брат - elder brother; 2. дядя - uncle

авыр – трудный - difficult

алты – шесть - six

алтмыш –шестьдесят - sixty

анда – там - there

апа – 1.старшая сестра - elder sister; 2. тётя - aunt

алтын- золото - gold

ат –лошадь - horse

аш – суп - soup

ә – союз а - and, but (conjunction)

әби – бабушка - grandmother

әйе – да- yes

әфәнде – эфенди, господин- Mr., mister

бабай – дедушка - grandfather

баш – голова - head

бәби – дитя - baby, child

без – мы - we

бер – один - one

бик – очень - very

биш – пять - five

бу – это - this

гаилә - семья - family

галим - учёный - scientist, scholar

гафу итегез - извините - excuse me

гүзәл - красивый - beautiful

дәфтәр - тетрадь - notebook

дус - друг - friend

дүрт - четыре - four

егерме - двадцать - twenty

жәл - жаль - pity

жәлләргә - жалеть - to pity

җәй – лето- summer

җиде – семь- seven

җил – ветер- wind

җитмеш –семьдесят- seventy

җылы – тёплый- warm

җыр – песня- song

җырлый – поет- sings

зур – большой- big

ике – два- two

ил – страна- country

илле – пятьдесят- fifty

инглиз – английский- English

иртә – утро- morning

исән булыгыз – 1. до свидания- take care; 2. будьте здоровы- bless you

исәнме –здравствуй- hello, hi

исәнмесез – здравствуйте- hello

исәнләшергә – здороваться- to say hello, greet

йорт –дом- house

йөз – сто- hundred

йөри – ходит- walks

кәҗә -коза- goat

кем – кто- who

керпе – ёж- hedgehog

кич – вечер- evening

кичен – вечером- in the evening

кичә – вчера- yesterday

көз –осень- autumn, fall

көн – день- day

күбәләк- бабочка- butterfly

күке – кукушка – cuckoo

күп – много- many, much

кыз – девочка,дочь- деgirl

кырык – сорок- forty

кыш – зима- winter

малай – мальчик-boy

матур – красивый-beautiful

мәрмәр –мрамор-marble

мең – тысяча-thousand

мин – я - I

монда – здесь-here

моң – мелодия-melody

өй – дом-home

песи – кошка-cat

рус- русский- Russian

саубуллашырга – прощаться-to say goodbye

сау булыгыз – до свидания-вgood bye

сәлам – привет-hi

сез – вы-you

сеңел –младшая сестра-younger sister

сигез – восемь-eight

сиксән – восемьдесят-eighty

син – ты-you

су – вода- water

сүз –слово-word

сүзлек –словарь-dictionary

танышырга – знакомиться- to get acquainted

тугыз –девять- nine

туксан – девяносто-ninety

туташ –девушка- Ms., miss

түгел –не-not

тычкан – мышь- mouse

ул – 1. он- he/she/it; 2.сын- son

ун –десять-ten

уң –правый- right

үрнәк – пример, образец-example, model

фән – наука - science

фәнни- научный - scientific

фил – слон- elephant

ханым – госпожа-Mrs., mistress

хәерле –добрый- good, safe

хушыгыз –прощайте-good bye

чәй – чай-tea

чәч – волосы- hair

чын – настоящий - real

шат – рад-glad

эне – младший брат-younger brother

эри – тает-melts

эт –собака- dog

юк – нет-no

юл – дорога- road

яз –весна-spring

ӘЗЕРЛЕК КУРСЫ. ВВОДНЫЙ КУРС.

Икенче дәрес. Второй урок.

1. Татар авазларын ничек әйтәбез? Как произносим татарские звуки?

Татар хәрефләрен ничек язабыз? Как пишем татарские буквы?

Татар сүзләрен ничек әйтәбез һәм язабыз? Как произносим и пишем татарские слова?

2. Хәлләр турында ничек сорыйбыз? Как спрашиваем о делах

3. Предмет турында ничек сорыйбыз? Как спрашиваем о предмете?

4. Предметның кемнеке булуы турында ничек сорыйбыз? Как спрашиваем о принадлежности предмета?

5. Кешенең һөнәре турында ничек сорыйбыз? Как спрашиваем о профессии человека?

6. Татарча ничек гафу үтенәбез? Как просим прощения по-татарски?

7. Татарча ничек рәхмәт әйтәбез? Как благодарим по-татарски?

1.

Татар авазларын ничек әйтәбез? Как произносим татарские звуки?

Татар хәрефләрен ничек язабыз? Как пишем татарские буквы?

Татар сүзләрен ничек әйтәбез һәм язабыз? Как произносим и пишем татарские слова?

+1. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Хх	Хх	[х]
Һһ	Һһ	[һ]

Ханым, хатын, хатын-кыз, хәерле, рәхмәт, Рәхим

Таһир, Заһир, һава, һәм, һәр, һәрвакыт, һөнәр, Зөһрә

ИГЪТИБАР ИТЕГЕЗ! ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ!

Ц, щ хәрефләре рус сүзләрендә генә кулланыла.

Буквы ц, щ используются только в русских словах.

+2. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Цц	Цц	[ц]
Щщ	Щщ	[щ]

Цирк, циркуль

Щи, щётка

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ!

я, ю, е хәрефләре сүз башында яки сузык аваз алдында ике аваз белдерәләр.

Буквы я, ю, е обозначают два звука в начале слова или перед гласным звуком.

+3. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте.

Яя	Яя	[йә][йа]
Юю	Юю	[йү][йу]
Ее	Ее	[йэ][йы][э]

Яз, яңа, яңгыр, яшел, яшь

Юа, юк, юл, юеш

Ел, елан, егерме, кәеф, кием

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ!