ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ

«МАРАТ ОСПАНОВ АТЫНДАҒЫ БАТЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК

МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» ШЖҚ РМК

Мамандығы: 5В130100 Жалпы медицина

Пән: медициналық биологиялық физика

Кафедра: Жаратылыстану ғылыми пәндер

Курс 1

Тақырыбы: № 1 аралық бақылау. Мембранологияның өзекті мәселелері және медициналық биомеханиканың физикалық негіздері .

Құрастырған:

лауазымы, кафедра жетекшісі

ғылыми дәрежесі, медицина ғылымдарының

докторы

атағы,профессор

_______________ М.К.Изтлеуов.

Ақтөбе қаласы. 2013

Кафедра отырысында талқыланды және бекітілді:

Хаттама № _____

____ _________ 2013 ж.

Кафедра жетекшісі ___________________ М.К.Изтлеуов

м.ғ.д.,профессор

1. Тақырыбы: Мембранологияның өзекті мәселелері және медициналық биомеханиканың физикалық негіздері (№1 аралық бақылау)

2. Мақсаты: Өткен тақырыптарды қайталау, пысықтау. Тәжірибелік сабақтарда алған білімдерін қорытындылап, жүйелеу. Адам ағзасында болып жатқан құбылыстар мен заңдылықтарды негіздей отырып, білімдерін бекіту.

3 Оқытудың міндеттері.

1. Медициналық биомеханика негіздері мен биологиялық мембрана жөнінде білімді жалпылау және жүйелеу.

2. Интеллект дамуы.

3. Талдау және салыстыра білуді дамыту.

4. Дүниетанымын кеңейту.

5. Тәртіпке тәрбиелеу және ұжым алдындағы жауапкершілікті арттыру .

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары.(баяндамалар тақырыбы)

1. Мембранология. Пән және есептер. Басқа ғылымдармен байланысы. Даму тарихы. Методология. Заманауи мембранологияның мәселелері.

2. Биомембрананың енжар электрлік қасиеттері. Кедергі, сыйымдылығы, диэлектрлік өтімділігі. Мембранадағы поляризация құбылысы. Электроөткізгіштің дисперсиясы. Айнымалы электр өрісінің өтпелі көлемі. Биообъектілердің эквиваленттік электрлік схемасы.

3. Еркін радикалдардың липидтердің мембранада қышқылдану ролі. Белсенді оттегінің ролі. Антиоксиданттар, биологиялық іс-әрекеттердің механизмі. Жасушаның шынайы антиоксиданттары және ұлпасы, биологиялық ролі.

4. Энергетикалық байланыс процестерінің механизмдері. Транспорт иондарының байланысы және хлоропласт пен метахондриядағы электрон тасымалдау процесі. Электротранспорттық мембрана тіркесі. Митчен теориясы: протон градиенті, биомемьраналардың энергияланған қалпы, Н – АТФазы ролі.

5. Қысқартылған жүйелердің биофизикасы. Қысқартылған ақуыздардың құрамы мен құрылымы. Бұлшықет талшықтарының құрылымы. Механохимиялық жүйелердегі энергияның қайта құрылу принципі.

6. Жүрек қан тамырларының биомеханикасы. Гемодинамика. Адам организмінің сұйықтық ортасының биомеханикасы. Шудың пайда болу механизмі. Жүрек жұмысы. Жүректің ПӘК – і (пайдалы әсер коэффициенті). Қан тамсырларының механикалық қасиеттері. Қан қысымы. Артериалдық қысым. Организмде қанның таралуы.

7. Тынысалу биомеханикасы. Тынысалу. Өкпе. Плевра (өкпе қабығы). Кеуде қуысы. Тынысалу бұлшықеттері. Тыныс алудың механизмі. Тыныс шығару механизмі. Тынысалу қозғалысының механизмі. Ауаөткізгіш жолдардың кедергісі. Өкпе көлемінің өзгеруі. Өкпенің желденуі: вентилляциялы – перфузионды қатынас.

8. Көздің биомеханикасы. Көз қабылдауының рененциясы мен механизмі. Көру мүшесінде ақпараттың кодталуы.

9. Есту және тепе – теңдік мүшелерінің механизмі. Құрылымы. Сыртқы, ортаңғы және ішкі құлақ. Дыбыс қабылдау мүшесі – кортиев мүшесі. Микрофондық әсер. Есту мүшесінде ақпараттың кодталуы.

10. Нейрондар мембранасындағы импульстар тасымалының молекулярлық механизмі. Иондық каналдар (өзектер), рецепторлар. Синапстық тасымал. Медиаторлар. Постсинаптикалық сигналдар трансформациясы. Екінші реттік аралық байланыстырушы. Жүйке ұлпаларындағы G ақуыздары мен протеинкинозалар.

11. Биологиялық мембрананың өтімділік механизмі. Иондық каналдар мен тасымалдаушылардың құрылысы және қызметі, электрогенездің механизмі.

12. Әр түрлі органдардың электрлік белсенділігін зерттеу әдістері. Жүрек, орталық , бұлшықеттердің электр белсенділігі

13. ДНК- ның фотохимияға айналуы. Люминесцентті белгілер және олардың биологияда және медицинада қолдануы.

15. Биологиялықобъектілердің электрлік белсенділігі. Биопотенциалдарды генерациялау және тасымалдау. Электрокардиография, электроэнцефалография, электромиография. ЭЭГ-ға тіркеудің заманауи әдістері.

16. Биомембрананың биофизикалывқ зерттеу әдістері. Электрондық микроскопия, ЭПР ЯМР. Флюроцентті спектроскопия.

17. Биологиялық мембрананың моделі. Динамикалық сұйық кристалды мозаикалық моделі.

18. Жылан уы. Оның гемолиттік іс-әрекеті.

19. Жүрек гликозиттері. Алколоидттар, іс-әрекет механизмі.

20. Иондық каналдар. Функционалдық иондық каналдарда заттардың пайда болуы. Ca²⁺, Na⁺, K^.+ иондарының әсері. Тетания.

21. катиондық каналдар. Н және М-холинорецепторлар. Ганглиблокаторлар. Миорепаксантар. Кураре. Курагендік заттар. Холинолитиктер. Мускарин – кейбір грибоз улары. Улану механизмдері.

22. Антибиотиктер – ион тасымалдау. Қозғалмалы тасымалдаушылар. Каналқұрушылар.

23. Жоғары молекулалық қосыныстардың мембаран бөлшектері арқылы тасымалдау. Эндоцитоз. Әртүрлілік: секреция, экскреция, рекреция. Ацетехоменнің экзацитозы.

24. Мембрананың адгезивті функциясы. Адгезиялық мембраналық ақуыздардың құрылымы. Хоминг+ - лимфоцит. Асқыну. Имли .... Клеткааралық байланыс.

5. Оқыту әдістері жәнне мұғалімдер. Конйеренция.

Сабақ кесідей өткізіледі.

Алдымен конференцияны өткізу программасы таратылады.

Программада есепберушілер таңдалады. Есепке есепберушілерге талап қойлады.

Сабақ жүргізу.

1. Мұғалімнің бастау сөзі

2. Жүргізушінің таңдауы.

3. Есеппен басталуы.

4. Есепті талдау.

5. Конференцияға қортынды жасау. Мазмүнының бағасы, безендірілуі, есеп мазмұны.

Баға:

Тақырып толығымен ашылды, материал анық көрінді, жоғарғы бағалау – 100%, басқа жағдайда баға студенттерге қойылады группаға баға, әрбір студенттерге бөлек топқа.

Таблица 1 бойынша әділқазылар баға қойып бағалайды.

Таблица1

неге	Мазмұны,тақырыптың толық ашылуы		Анықтылығы,эмоциялығы	Презентацияны өз сөзімене оқи білуі	қорытынды
нешеу	1	1	1	1	4

6. Әдебиеттер.

1. Антонов В.Ф. Биофизика мембран // Соровский образовательный журнал. – 1997. –Т. –6. С. 6-14.

2. Антонов В.Ф. Биофизика мембран // Соровский Образовательный Журнал. 1996. №6. С. 1-15.

3. Антонов В.Ф., Смирнова Е.Ю., Шевченко Е.В. Липидные мембраны при фазовых превращениях. –М.: Наука, 1992. –С. 125.

4. Бендол Дж. Мышцы, молекулы и движение. М.: Мир, 1989 г.

5. Биологические мембраны: Сборник / Под. ред. Д.С. Парсона. М.: Атомиздат, 1978.

6. К. Каро и др. Механика кровообращения / пер. с англ. М.: Мир, 1981.

7. Кленчин В.А. Биологические мембраны. – 1993. –Т. 10. –С. 5-19.

8. Котык А., Яначек К. мембранный транспорт. М.: Мир, 1980.

9. Лайтфут Э. Явления переноса в живых системах. М.: Мир, 1977.

10. Мембраны: Ионные каналы: Сб. ст. М.: Мир, 1981.

11. Рубин А.Б. Биофизика. М.: Высш. шк., 1987.

12. Физиология и патофизиология сердца. Под. ред. Н. Сперелакис: М. Медицина, 1988.

13. Физиология человека. Под пед. Шмидта Р. и Тевса Г. т. 1. М.: Мир, 1996.

14. Хиллс Б.В. сб. Мембраны: ионные каналы. М. Мир, 1981.

15. Черныш А.М. Биомеханика неоднородностей сердечной мышцы. М.: Наука, 1993 г.

16. Чизмаджев Ю.А., Аракелян В.Б., Пастушенко В.Ф. Биофизика мембран. –М.: Наука, 1981. –С. 207-229.

17. Работа с Интернет сайтами.

Сұрақтар;

Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіздер

1. Биологиялық мембрананың түрлері мен қызметтері.

2. Мембрананың химиялық құрамы.

3. Мембраналық липидтердің түрлері.

4. Қос қабатты липидтердің құрылымы.

5. Латеральды диффузия және трансмембраналық өтілімдер (тасымалдар).

6. Мембраналық ақуыздардың түрлері мен қызметтері.

7. Липосомалар.

8. Биологиялық мембраналардың құрылымы.

9. Биологиялық мембраналардың қасиеті.

10. Фик теңдеуі.

11. Нернст теңдеуі.

12. Тасымалдаудың түрлері.

13. Медицина мен биологиядағы белсенді және енжар тасымалдың рөлі мен маңызы.

14. Тыныштық потенциалы.

15. Генерацияның механизмі және қозғалыс потенциалының таралымы.

16. Ион ағымы мен мембрананың өткізуінің (қасиетінің) уақыт пен потенциалға тәуелділігі.

17. Электрокардиографиялық диагностиканың маңызы.

18. Жүрек биопотенциалдарының пайда болуы.

19. Кардиографтың кіріс блогінің қызметі қандай?

20. Күшейткіш блогінің қызметі қандай?

21. Тірі ұлпалардың механикалық қасиеті.

22. Модель түрлері.

23. Көлденең жолақты бұлшықеттің құрылымы.

24. Хилл теңдеуінің маңызы.

25. Бұлшықет жиырылуы.

26. Электромеханикалық кернеу дегеніміз не?

27. Сыртқы тыныс алу қызметін өлшейтін қандай приборлар бар?

28. Сыртқы тыныс алу қызметін өлшейтін құралдардың жұмыс істеу принципі мен құрылысы.

29. Функционалдық зерттеулердің (ақпаратын) қалай тіркейді.

30. Қан айналымының көлемдік жылдамдығын қалай түсінесіз?

31. Қан айналысының мүшелер мен аймақтарға таралымы.

32. Қан айналымының көлемдік жылдамдығын өлшейтін қандай әдістер бар?

33. Реография әдісінің маңызы?

34. Беттік керілудің пайда болу маңызы.

35. Беттік керілу күшінің бағыты.

36. Жұғатын, жұқпайтын сұйықтар

37. Капиллярлық құбылыс қайда байқалады?

38. Лаплас формуласы қандай?

39. Беттік керілудің температура мен концентрацияға тәуелділігі қандай?

40. Газ эмболия.

1. Тема: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ МЕМБРАНОЛОГИИ И ФИЗИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ МЕДИЦИНСКОЙ БИОМЕХАНИКИ (Рубежный контроль №1)

2. Цель: Еще раз проработать пройденный материал более основательно. Обобщить и систематизировать знания, полученные на отдельных занятиях. Закрепить знания, которые должны стать основой для понимания явлений и закономерностей, происходящих в человеческом организме, а также применения этих знаний в практической медицине.