3 Эхограмманың мағынасын ашу.

саға

репер

деңгей

Тр – толқынның реперге дейін жүру уақыты;

Тур – толқынның деңгейге дейін жүрі уақыты.

Сурет 2.2 – Типтік эхограмма

Cұйық деңгейіне дейін қашықтық келесі формуламен анықталады:

(2.1)

бұнда НР – реперге дейінгі қашықтық.

4 Эхолоттау нәтижелері бойынша ұңғымадағы қысымды анықтау.

ШСНУ-мен жабдықталған ұңғымаларды зерттеу қиынға түседі. Себебі штангалар тізбегі және тереңдік сораптар үшін тереңдік апараттарды сорапты құбырларға түсіру мүмкін емес. Сондықтан ұңғыма түбінде қысымды анықтау үшін гидростатикалық қысымның формуласы бойынша жанама әдіс пайдаланылады.

2.3 Суретте ұңғымадағы сұйықтың деңгейінің жағдайы көрсетілген.

Сурет 2.3 – Жұмыссыз тұрған (а) және жұмыс істеп жатқан (б) ұңғымадағы деңгейдің жағдайы.

Ұзақ мерзім бойы тұрып қалған ұңғымадағы қабаттық қысым келесі формула бойынша анықталады:

Р_пл = ρжgHст, (2.2)

бұнда: HСТ- статикалық деңгей, м; ж – ұңғымадағы сұйықтың тығыздығы, кг/м³.

Сұйықтың тығыздығы әдетте сулану есепке алнған, газдалмаған мұнайдың тығыздығымен тең деп алынады. g – еркін түсу үдеуі (g=9,81 м/с2).

Жұмыс істеп тұрған скважинада түптік скважинада қысым мынаған тең:

Р_түп = ж gH_дин (2.3)

бұнда H_дин – динамикалық деңгей, м. L – ұңғыма тереңдігі мен сұйыққа дейінгі арақашықтықты біле отырып, эхолоттау нәтижелері бойынша анықталғанды былай жазуға болады:

Н_ст = L - H_д (2.4)

және

Н_дин = L - H_д (2.5)

Бақылау сұрақтары.

1.Эхолот тағайындалуы.

2.ЭП-1 негізгі түйіндерін ата?

3.Эхолоттың бөлек детальдарының тағайындалуы.

4.Аспапты қолданудағы негізгі шекті параметрлерін атаңыз.

5. Толқынның реперге дейін өту уақытын қалай анықтайды?

6. Толқынның деңгейге дейін өту уақытын қалай анықтайды?

7. Деңгей тереңдігі қалай анықталады?

2.1 кесте – №2 зертханалық жұмысқа алғашқы деректер

Вариант №	Ұңғыма тереңдігі, L, м	Репердің тереңдігі Нр, м	Сұйықтың тығыздығы ж, кг/м3	Lp, мм	Lд, мм	Lд, мм
1	1200	80	880	17	22	35
2	1100	90	900	20	31	40
3	1000	100	915	21	36	45
4	950	110	920	22	46	55
5	1100	115	925	24	40	48
6	1190	120	935	22	35	50
7	1215	125	910	28	32	53
8	1300	130	905	29	46	55
9	1350	125	890	25	40	58
10	1400	120	870	24	42	60
11	1450	115	860	23	38	55
12	1500	110	850	22	35	60

№6 Зертханалық жұмыс

Гидравликалық динамограф ГДМ-М жұмыс принципін зерттеу.