Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
шот жоспары.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.04.2025
Размер:
3.1 Mб
Скачать

§ 160. Ақпаратты ашу

382. Жалға алушылар мен жалға берушілердің ақпаратты ашуына және кері жалға алумен сату операцияларына қойылатын талаптар тең дәрежеде қолданылады. Жалға алудың елеулі шарттарын талап етілетін сипаттама шарттың ерекше немесе өзгеше ережелерін немесе кері жалға алумен сату шарттарын ашуды қамтиды.

20. Бағалау міндеттемелері мен шартты міндеттемелер

§ 161. Қолдану

383. Бағалау міндеттемесі көлемі бойынша белгісіз не белгіленбеген орындалу мерзімі бар міндеттемені білдіреді.

384. Осы бөлімде айтылған талаптар осы Стандарттың басқа бөлімдерінде қаралатын бағалау резервтеріне қолданылмайды, мынаны қамтиды:

1) жалға алуды;

2) құрылысқа арналған шарттарды;

3) жұмыскерлерге сыйақы беру жөніндегі міндеттемелер; және

4) пайдаға салынатын салық.

385. Кейде «бағалау міндеттемелері» термині амортизация, активтердің құнсыздануы және күмәнді борыштар сияқты баптар контексінде пайдаланылады. Мұндай баптар міндеттемелерді тану емес активтердің баланстық құнын түзету болып табылады, сондықтан да осы бөлімде қаралмайды.

§ 162. Бастапқы тану

386. Субъект бағалау міндеттемелерін:

1) субъектіде өткен оқиғаның нәтижесінде әрекет ететін міндеттеме болғанда; және

2) міндеттемені жабу үшін экономикалық пайданы беру талап етілуі мүмкін болса; және

3) міндеттеме сомасы сенімді түрде бағалануы мүмкін болғанда ғана тануға тиіс.

387. Сирек жағдайда әрекет ететін міндеттеменің бар-жоғы түсініксіз болады. Мұндай жағдайда, егер есепті күні барлық бар куәліктерді ескере отырып, әрекет ететін міндеттеме бар болса, өткен оқиға әрекет ететін міндеттеменің туындауына алып келуші болып саналады.

388. Субъект бағалау міндеттемесін баланстағы міндеттеме ретінде тануға, егер:

1) ол қорлардың өзіндік құнына енгізілетін шығындардың бір бөлігі болып табылмаса, немесе

2) негізгі құралдардың өзіндік құнында танылмаса, сондай-ақ шығысты пайданың немесе залалдың құрамында бағалау міндеттемесінің мөлшеріне тең сомаға тануға тиіс.

389. Осы Стандарттың 386-тармағының 1) тармақшасындағы шарт субъектіде міндеттемені жабудан басқа нақты баламаның жоқ екендігін білдіреді. Мұндай міндеттеме міндеттемені жабу заңнамаға сәйкес талап етілуі мүмкін жағдайда немесе субъектіде басқа тараптарда субъект өзінің міндеттемелерін орындайтынына негізді күтулерді құраған оқиғаның нәтижесінде туындаған практикадан туындайтын міндеттеме болған жағдайда туындауы мүмкін. Субъектіде болашақ іс-қимылдардың (яғни болашақ экономикалық қызметтің) нәтижесінде туындайтын міндеттемелер олардың туындауы қаншалықты ықтимал екендігіне қарамастан, және егер олар тіпті шарттық міндеттемелер болып табылған жағдайда да осы Стандарттың 386-тармағының 1) тармақшасындағы шартты қанағаттандырмайды. Мысалы, нарық конъюнктурасының қысымымен немесе заңнамалық талаптарға байланысты субъект болашақ белгілі бір тәртіппен қызмет жүргізу (мысалы, белгілі бір типті зауытта түтін сүзгілерін орнату) үшін шығындар көтеруді ниет етуі немесе оған талап етілуі мүмкін. Субъект өзінің болашақ іс-қимылдарымен болашақ шығындардың алдын ала алатындықтан, мысалы, операцияны жүргізу әдісін өзгерте отырып, оның осы болашақ шығындар бойынша әрекет ететін міндеттемесі болмайды әрі ешқандай бағалау резервтері танылмайды.