Сэқ синтетикалық есебі

2005ж. 13.06. «Валюталық қарымқатынастардың реттелуі мен валюталық бақылау» Заңына, 2003ж. 05.04. «ҚР кедендік кодексіне», 2007ж. 28.02. «Бухгалтерлік есеппен қаржылық есептілігі» Заңына және 2007ж. 22.06.бухгалтерлік есепті жүргізу ережесіне сәйкес ҚР валюталық операциялары жасалады. Әр түрлі әрекеттер бойынша шетелмен қарымқатынасқа түсу сырт экономикалық қызметтер болып танылады (ақа аудару, тауарлар (немесе қызмет көрсету) әкелу - импорт, тауарлар (немесе қызмет көрсету) шетелге шығару- эспорт болып айқындалады.

Бұрын басқа мемлекеттен әкелінген тауарлар қайта өңдеусіз басқа жаққа өткізу немесе мемлекеттен шығару әрекеттерді реэкспорт деп атайды, ал бұл мемлекетті реэспорттық мемлекет деп. Реэкспорттың ең басты маңызы тауар ешқандай өңделуге жатпау керек. Сатыпалушы мен жеткізуші арасында делдал қатысу керек.

Бұрын сатылып мемлекеттен шығарылған тауарлар сырт рынокта сатылмайқалса өз мемлекетіне қайтарылған тауарлардың әрекетін реимпрот деп атайды.

Тауарлардың кедендік құны – бұл Қазақстан Республикасының кедендік шекарасынан өту кезіндегі олар үшін нақты төленген немесе төленуге тиіс баға (құн) - кедендік баж; кедендік алымдар; алдын-ала шешім үшін төлемақы.

Тауардың кедендік құнын тауарлардың шекарадан өткенде декларант анықтайды.

Кедендік төлемдер мен салықтар ұлттық валютамен, сондай-ақ шетелдік валютамен төленеді. Кедендік органдар алған кедендік төлемдер мен салықтар мемлекеттік бюджетке аударылады.

Экспорттық-импорттық операцияларды жүргізген кезде ұлттық валютасының шетелдік валютаға қатысты бағамының тұрақты өзгеруінің нәтижесінде бағам айырмашылықтары пайда болады, бұл №21 ХҚЕС-на сәйкес бағамның өзгерген кезде бухгалтерлік есеп пен қаржылық есеп беру жүйесінде шетелдік валютаның бір мөлшерін есеп беру валютасында көрсету нәтижесінде пайда болған айырмашылығы, 1995ж. 30.03. «ҚР Ұлттық банк жөніндегі» Занға сәйкес жасалады.

р\р №	Шаруашылық операция	Шот корресподенциясы
		Д	К
1	Шетел жеткізушілерден тауарлар кірістелді ҚҚС ескерілді %	1330 1420	3310,3390 3310,3390
2	Тауарларды кіріске алу барысында кедендік баж есептелді	1330	3310,3390
3	Тауарларды жеткізу бойынша көлік шығындар	1330	3310,3390
4	Тауарларды УСҚ шығындары	1330	3310,3390
5	Шетел жеткізушіге банктік шоттан төленді	3310,3390	1050
6	Шетел жеткізушімен есептесуде оң бағам айырмашылық	3310,3390	6250
7	Шетел жеткізушімен есептесуде теріс бағам айырмашылық анықталды	7430	3310,3390
8	Шетел сатыпалушыға шот ұсынылды ҚҚС есептелді	1210,1280 1210,1280	6010,6210 3130
9	Шетел сатыпалушыдан банктік шотқа түсті	1032	1210,1280
10	Шетел валютаға конвертация жасалды	1280	1032
11	Шетел стыпалушымен есептесуде оң бағам айырмашылық	1210,1280	6250
12	Шетел жсатыпалушымен есептесуде теріс бағам айырмашылық анықталды	7430	1210,1280