
- •Прадмет гісторыі дзяржавы і права Беларусі, яго асаблівасці і задачы.
- •Дзяржавы на тэрыторыі Беларусі ў іх–хіі стст. Грамадскі і палітычны лад. Службовыя асобы.
- •Права старажытных беларускіх дзяржаў і яго асноўныя рысы. Адлюстраванне звычаёвага права ў пісаным заканадаўстве.
- •Міжнародныя пагадненні і васальныя дагаворы – крыніцы старажытнага беларускага права.
- •Утварэнне вкл. Фарміраванне тэрыторыі дзяржавы. Адміністр.-тэр. Ўладкаванне ў хiii–хvi стст.
- •Дзяржаўны лад Вялікага княства Літоўскага ў хiii–хvi стст. Вышэйшыя органы дзяржаўнай улады. Службовыя асобы цэнтральнай адміністрацыі.
- •Мясцовыя органы дзяржаўнай улады ў Беларусі ў хiii–хvi стст.
- •Органы кіравання ў гарадах Беларусі ў хiii–хvi стст. Магдэбургскае права ў гарадах Беларусі.
- •Крэўская унія вкл з Польшчай. Востраўскае пагадненне (гісторыка-прававая характарыстыка: прычыны заключэння, сутнасць, значэнне, наступствы).
- •11. Віленска-Радамская і Гарадзельская уніі (гісторыка-прававая характарыстыка).
- •12. Клас феадалаў і саслоўе шляхты ў Беларусі ў хіv–хvіі стст.
- •13. Прававое і сацыяльнае становішча сялян Беларусі. Змены ў прававым і сацыяльным становішчы сялян ў хvі ст.
- •14. Прававое і сацыяльнае становішча гараджан Беларусі ў хіv–хvіі ст.Ст.
- •16. Берасцейская царкоуная унія
- •17. Міжнародныя сувязі і дагаворныя адносіны вкл з суседнімі дзяржавамі ў 15-17ст.
- •18.Палітыка-прававая думка ў Беларусі ў 12-16ст
- •20 Агульназемскія прывелеі.
- •21.Абласныя граматы: прычыны прыняцця, змест і значэнне.
- •22.Валасныя граматы: прычыны прыняцця, змест і значэнне.
- •23.Граматы беларускім гарадам на Магдэбургскае права (сутнасць, змест, значэнне). Крыніцы Магдэбургскага права.
- •Судзебнік Казіміра 1468г.: крыніцы, структура, змест.
- •25.Статут Вялікага княства Літоўскага 1529г.: крыніцы, структура, змест, значэнне.
- •26. Статут Вялікага княства Літоўскага 1566г.: прычыны распрацоўкі, важнейшыя палажэнні і асноўныя змены ў параўнанні з Статутам 1529г.
- •27 Статут Вялікага княства Літоўскага 1588г.: працэдура распрацоўкі і прыняцця, новыя нормы і важнейшыя палажэнні, значэнне.
- •28. Канстытуцыйнае права Вялікага княства Літоўскага.
- •29. Развіццё крымінальнага права Вялікага княства Літоўскага ў хv–хvі стст.
- •30. Агульная характарыстыка грамадзянскага права Вялікага княства Літоўскага.
- •31. Основные положения процессуального права вкл 15-17 ст
- •33 Судовая рэформа 16ст у вкл.Склад новых судоў.
- •34. Центральные судебные учреждения вкл. Главный суд (трибунал)
- •35. Замковый (гродский) суд
- •Мясцовыя суды для шляхты: склад, кампетэнцыя, значэнне.
- •Суды для гарадскога насельніцтва Беларусі ў хііі–хvіі ст. Ст.
- •38. Суды для сялян Беларусі.
- •39. Развіццё палітыка- прававой думкі ў Беларусі ў хvіі–хіх ст.Ст.
- •40. Дзярж. Лад рп. Абмежаванасць улады караля. Сойм і яго дзейнасць. Дзярж.-прав.Становішча вкл ў складзе рп.
- •41. Генрыхавы артыкулы. Пакта канвента.
- •42. Спробы правядзення рэформаў у рп у др. Палове 18 ст. 1 падзел рп ў святле міжн.Права.
- •Паўстанне 1794г.. Трэці падзел рп. Прычыны распаду рп.
- •46.Административно-территориальное деление Беларуси (к. XVIII – нач. XiXв.) Органы власти, местного управления и суда.
- •47.Отмена крепостного права. Реформа местных органов.
- •48. Земская реформа 1864.
- •49.Судебная реформа 1864г.
- •52. Спробы ажыццяўлення «права нацый на самавызначэнне» ў Беларусі. Усебеларускі з’езд (кангрэс) 1917г.
- •53. Брэст-Літоўскі мірны дагавор. Абвяшчэнне Беларускай Народнай Рэспублікі. Устаўныя граматы.
- •54. Першы з’езд Кампартыі Беларусі. Дзяржаўна-прававое значэнне яго пастаноў. Вызначэнне тэрыторыі Беларускай Савецкай Рэспублікі.
- •55. Першы ўрад Беларускай сср і яго Маніфест.
- •Першы з’езд Саветаў Беларусі. Дэкларацыі з’езда.
- •Першая Канстытуцыя Беларускай сср.
- •Літоўска-Беларуская сср: утварэнне, дзейнасць, ліквідацыя.
- •Аднаўленне Беларускай сср у 1920г. Дэкларацыя аб незалежнасці ссрб.
- •Другі з’езд Саветаў Беларускай сср. Дапаўненні да Канстытуцыі бсср.
- •61. Дзяржаўна-прававыя адносіны Беларускай сср з рсфср і іншымі савецкімі рэспублікамі. Дагаворы паміж бсср і рсфср. Рыжскі мірны дагавор.
- •62. Утварэнне дзяржаўнага апарата ў бсср у 1921–1922 г.Г. Уваход бсср у склад ссср.
- •63. Палітыка нацыянальна–дзяржаўнага будаўніцтва ў бсср
- •64. Вяртанне ў склад Беларускай сср усходніх раёнаў Беларусі.
- •65. Крымінальнае і крымінальна-працэсуальнае права Беларускай сср у 1920-1930-я г.Г.
- •66. Грамадз. І грамадзянска-працэсуальнае права Беларускай сср у 1920-1930-я г.Г.
- •Канстытуцыя Беларускай сср 1927г. (прычыны прыняцця, змест). Вышэйшыя і мясцовыя органы ўлады.
- •68. Парушэнні законнасці ў Беларусі ў 20-50г.Г. (прычыны і сутнасць). Дзейнасць нкус, органаў пракуратуры і суда.
- •Канстытуцыя Беларускай сср 1937 г: прычыны прыняцця, агульная характарыстыка. Змены ў сістэме і кампетэнцыі органаў дзяржаўнай улады.
- •70. Мясцовыя органы кіравання і самакіравання на тэрыторыі Заходняй Беларусі ў 1921–1939г.Г. Прававое становішча насельніцтва. Канстытуцыі Польскай дзяржавы 1921 і 1935 г.
- •71.Пачатак 2 сусветнай вайны і разгром Польскай дзяржавы. Утварэнне часовых органаў народнай улады ў Зах. Бел. Ў 1939г.
- •73. Савецкая дзяржава і права ў перыяд Вялікай Айчынная вайны. Нямецкі акупацыйны рэжым у Беларусі. Партызанскі рух.
- •74.Вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкай акупацыі і адбудова дзяржаўнага апарата бсср.
- •75.Беларуская дзяржава і права у пасляваенны періяд. Змены ў дзяржаўным апараце. Пашырэнне правоў рэспублікі ў к. 50-х – пач.60-х.
- •77.Узнауленне зн-палит. Дзейн.Бел. СсрУдзел бсСр у ств-ни аан .
- •78.Мижн. Дзейн.Бсср у 50-80гг 20ст.
- •79. Абвяшч. Дзярж. Сув-ту бсср и распад ссср.Дэкларац. Аб дзярж.Суверэн.Бсср
- •80. Утварэнне снд.Дзярж.-прав. СувязиРб з Рас.И странами ближн. Зарубежья. Дагавор аб стварэнни Саюз. Дзярж. Бел. И Рас. Ад 8.12.1999 г.
- •82. Активиз.Междунар. Деят-ти.
- •83.Констит. Рб 1994г.
- •84.Активиз.Обществ.-полит.Жизни в рб.
- •85. Развитие права в рб в конце 20 века.
34. Центральные судебные учреждения вкл. Главный суд (трибунал)
* Господарский суд - высш всесословный коллегиальный суд (до 1581 года (до учреждения Главного суда) - апелляционный суд (суд второй инстанции) и суд первой инстанции по наиболее важным делам, затрагивающим интересы государства и шляхты затем только суд первой инстанции. Компетенция широкая:в качестве суда 1й инстанции - дела о гос преступлениях, о принадлежности к сословию шляхты, о жалобах на незаконные действия высших должн. лиц, о полит преступлениях, о силе и значении различных жалованных грамот.В качестве суда 2 инстанции - апелляции на решения местных судов.Состав Господарского: господар и паны Рады (2-20 чел),решения и приговоры суда–окончательны.Комиссарский суд - дела на имя государя по земельным спорам феодалов с госуд. поместьями.Сеймовый суд: господар, паны рады, 8 депутатов сейма.Суд действовал в период работы сейма.Суд панов-рады - дела на имя великого князя. Образование Гл. суда ограничивало судебную власть великого князя и панов-рады и свидетельствовало об укреплении роли шляхты в жизни государства. Гл. суд состоял из 46 судей-депутатов, которые избирались на соймиках из местной шляхты по два от каждого воеводства или повета сроком на один год. Избираться могли только шляхтичи, имеющие собственные земельные владения, знающие право и местные обычаи. Дела рассматривались суд. коллегией из 2 - 7 чел. Постановления принимались большинством голосов. Решения (декреты) Гл. суда имели силу сеймовых постановлений и потому не могли быть обжалованы и отменены даже вел. князем. Суд. решения приводились в исполнение поветовыми судами или поветовыми старостами. Под юрисдикцию Трибунала подпадали и дела духовных лиц, кот. рассматривались совместной коллегией членов Гл. суда и представителей духовенства. Вместе с рассмотрением судебных дел Гл. суд выполнял и нотар. обяз-ти: заверял завещания, различные договоры (купли-продажи, продажи поместий и другое)
35. Замковый (гродский) суд
заседания суда в замке («гроде») - суд являлся общесословным - дела по обвинению шляхты и простых людей (мещан и крестьян) - широкая подсудность (но в основе уголовные дела о наиболее тяжких преступлениях лиц, которые были задержаны на месте преступления или в течение 24 часов с момента его совершения) - Замковый суд не был отделен от администрации и мог действовать в двух составах: высшем, как суд первой и второй инстанции, и низшем в качестве суда первой инстанции - состав высшего замкового суда: воевода (в воеводстве), староста (в повете), державца (в поместье) и представители местных феодалов - низший замковый суд: заместитель воеводы/заместитель старосты, судья и писарь=> только уроженцы ВКЛ, шляхтичи, знающие право и умеющие писать. Главенствующая роль в замковом суде принадлежала должностным лицам местной администрации. Суд начал отделяться от администрации. Возникла необходимость приобретения правовых знаний. Высший замковый суд рассматривал жалобы на постановления низшего суда. Апелляции на решения высшего гродского суда подавались в Главный суд. Делопроизводство замкового суда вел писарь. Важной функцией замкового суда являлось исполнение приговоров и решений собственных и других судов (земского, Главного), для чего при замковом суде была тюрьма, находился палач. Гродский суд выполнял и некоторые нотариальные действия: фиксировал завещания, акты дарения, купли-продажи, залога, займа, делал копии документов и т.д.