1. Паняцце і сутнасць стэрэатыпу.

2. Працэс сацыяльнай катэгарызацыі і стэрэатыпізацыі.

Прырода этнакультурных стэрэатыпаў. Механізм фарміравання стэрэатыпаў і іх функцыі. Значэнне стэрэатыпаў для МКК. Сутнасць забабонаў/прымхаў. Тыпы забабонаў. Карэктыроўка і змены забабонаў.

3. Культурныя стэрэатыпы: тыпалогія, сутнасць, мадэлі іх нейтралізацыі.

Заданне 1. В.А. Маслава ў падручніку “Лінгвакультуралогія” прыводзіць даныя, як прадстаўнікі той ці іншай нацыі бачаць сябе і як іх успрымаюць іншыя. Прачытайце ўрывак з артыкула, зрабіце высновы адносна прыведзеных даных. Дайце ўласную характарыстыку беларусаў (ад 3 і больш якасцяў), рускіх (ад 3 і больш якасцяў) і прастаўнікоў іншых нацый (на ваш выбар).

“Сами русские дают себе такие характеристики (даны в порядке от большей к меньшей частотности): гостеприимные (5 ответов), радушные (5 ответов), добрые (4), терпеливые (4), щедрые (3), открытые (2), доверчивые (2), талантливые (2), изобретательные (2), отзывчивые (1), интеллтгентные (1), невоспитанные (1), задумчивые 91), начитанные (1), искренние (1), лицемеры (1), лихие (1), мрачные (1), жадные (1), злые (1), великие (1), ленивые (1), бунтари (1) и т.д.

Американцы видят русских такими: материалисты (7), дружелюбные (4), расточительные (3), громко говорят (2), любят развлечения (2), свободные (2), гордые (2), индивидуалисты (2), много работают (2), целеустремлённые (2), честолюбивые (1), агрессивные (1), грубые (1), ленивые (1), изобретательные (1) и др.

Белорусы глазами русских (120 испытуемых, посетивших разные страны): трудолюбивые (27), добрые (16), бережливые (11), гостеприимные (11), едят бульбу (7), добродушные (6), миролюбивые (6), неактивные (6), общительные (6), открытые (6), себе на уме (6), веселые (5), прижимистые (4), говорят по-русски (3), жадные (3), замкнутые (3), порядочные (3), сельскохозяйственные (3), работящие (2), скрытные (2), спокойные (2), терпеливые (2), умные (1), хитрые (1), хлебосольные (1) и т.д.

Белорусы глазами украинцев (110 испытуемых, посетивших разные страны): скупые (12), терпеливые (11), трудолюбивые (11), покладистые (10), добродушные (9), жадные (9), экономные (8), работоспособные (4), мягкие (3), спокойные (3), любят песни и застолья (2), иногда “серенькие” (2), болтливы (2), скромные (2), вежливые (2), простые (2), радушные (1), упрямые (1) и т.д. “

Заданне 2. Знайдзіце артыкулы, у якіх даецца інфармацыя, як прадстаўнікі адной нацыі бачаць сябе і прадстаўнікоў іншых нацый (амерыканцы сваімі вачыма, немцы вачыма рускіх, беларусы вачыма палякаў і г.д.).

Заданне 1. Запоўніце прабелы ў стэрэатыпных выразах. Ці магчымы варыянты? З чым гэта можа быць звязана?

Горячие ……. парни

………….. – дело тонкое

Чисто ………. юмор

………….не читатель, ………… - писатель

Какой ……… не любит быстрой езды

Чисто ……….. шарм

……………. аккуратность

……………….. «авось»

………………… вспыличивость

…………………. упрямство

…………………..медлительность

………………….галантность

………………….церемонии

……………………темперамент

……………………толерантность

Заданне 2. Вызначце, да якой нацыянальнасці адносяцца наступныя характарыстыкі. Якія з пералічаных якасцяў вы лічыце станоўчымі, а якія адмоўнымі? Складзіце спіс якасцяў, якія можна аднесці да беларусаў.

(1)

Бесшабашный, щедрый, ленивый, необязательный, простодушный, бестолковый, неорганизованный, бесцеремонный, широкая натура, любит выпить

(2)

Вежливый, сдержанный, педантичный, малообщительный, невозмутимый, консервативный, аккуратный, добросовестный, изящный

(3)

Элегантный, галантный, болтливый, лживый, обаятельный. Развратный, скупой, легкомысленный, раскованный

(4)

Аккуратный, педантичный, исполнительный, экономный, неинтересный, въедливый, сдержанный, упорный, работоспособный.

Заданне 3. Прачытайце анекдот, які з’яўляецца яскравым прыкладам стэрэатыпізацыі. Якімі рысамі характару і звычкамі надзелены прадстаўнікі розных нацый? Знайдзіце яшчэ анекдоты, у якіх па сюжэце сустракаюцца прадстаўнікі розных нацый (ад 5 і больш). Якімі рысамі яны надзелены?

Как ведут себя люди различных национальностей, если они обнаружат муху в кружке пива? Немец выбрасывает муху и пьет пиво. Француз вытаскивает муху, дует на нее, расправляет ей крылышки – и не пьет пиво. Русский выпивает пиво, не заметив мухи. Американец зовет официанта, устраивает скандал и требует другую кружку. Китаец вынимает муху, пьет пиво и закусывает мухой. Еврей пьет пиво, а муху продает китайцу.

Знайдзіце прыклады стэрэатыпізацыі ў СМI (ад 5 і больш, з дакладнай пашпартызацыяй).

Тэма: Віды міжкультурнай камунікацыі. Нацыянальна-культурныя асаблівасці невербальнай камунікацыі.

1. Віды міжкультурнай камунікацыі.

2. Вербальная камунікацыя і яе элементы.

3. Фізіялагічнае (прыроднае) і культурнае ў невербальнай камунікацыі, універсальнае і спецыфічнае ў невербальнай камунікацыі.

4. Нацыянальна-культурныя асаблівасці невербальнай камунікацыі.

5. Праблемы міжкультурнай камунікацыі, абумоўленыя разыходжаннямі ў невербальных кодах.

6. Узаемадзеянне вербальных і невербальных складнікаў працэсу камунікацыі

7. Паравербальная камунікацыя і яе асноўныя кампаненты.

Заданне 1. Паглядзіце фільмы на youtube, прысвечаныя невербальнай камунікацыі. Заканспектуйце галоўныя ідэі кожнага фільма.

1. Язык жестов.avi: http://www.youtube.com/watch?v=NvtyRX4B2lQ

2. Язык жестов: http://www.youtube.com/watch?v=djM0hDrWYvA&feature=related

3. B0dy TaIk - Seks[RUS].00.avi: http://www.youtube.com/watch?v=RUbgDc-Grbc

Заданне 2. Паглядзіце іншыя фільмы пра мову жэстаў. Што новага Вы даведаліся?

Заданне 3. Прачытайце ўрыўкі з артыкулаў, прысвечаных невербальнай камунікацыі, якія былі апублікаваны ў “Камсамольская праўдзе”. Заканспектуйце ключавыя палажэнні артыкула.