Socjalizacja I wychowanie.

Socjalizacja to proces, w wyniku którego człowiek uczy się zachowań, jakie pomogą mu funkcjonować w społeczeństwie. Proces socjalizacji przekazuje człowiekowi normy społeczne, systemy wartości, wzory zachowań, które są niezbędne w sprawnym uczestniczeniu w życiu społecznym.

Podobnym znaczeniowo pojęciem do socjalizacji jest wychowanie. Pojęcia te jednak, choć wspólnie dotyczą rozwoju społecznych sprawności człowieka, dość wyraźnie się różnią. O ile socjalizacja jest procesem, który zachodzi w pewien sposób samorzutnie w rozmaitych sytuacjach i warunkach otoczenia, to wychowanie jest działaniem ściśle ukierunkowanym. Czynniki socjalizacji.

1. Rodzina – pierwszy z najważniejszych czynników socjalizacji.

2. Szkoła – jest odpowiedzialna za przekazanie informacji, umiejętności i wartości, które społeczeństwo uważa za ważne dla życia społecznego.

3. Grupa rówieśnicza – składa się z dzieci w tym samym lub zbliżonym wieku i o tym samym statusie społecznym.

4. Mass media – są zbiorem różnych sposobów komunikowania treści przeznaczonych dla wielu odbiorców

5. Inne czynniki – czyli instytucje religijne, sąsiedztwo, organizacje rekreacyjne itp.

Socjalizacja pierwotna I wtórna.

Socjalizacja pierwotna – socjalizacja, którą człowiek przechodzi w dzieciństwie i dzieki której staje się członkiem społeczeństwa. W jej toku uczy się elementarnych wzorców zachowań i podstawowych rół społecznych. W socjalizacji pierwotnej człowiek uczy się abecadła życia społecznego. Dlatego jest ona najważniejsza w życiu jednostki. Socjalizacja pierwotna przebiega w atmosferze nasyconej uczuciami. Związek emocjonalny z rodzicami sprawia, że dziecko utożsamia się z nimi i bez trudu, wręcz automatycznie przejmuje i internalizuje ich sposób widzenia świata, ich wartości, postawy i wzorce zahowań. Za końcową fazę socjalizacji pierwotnej uznawane jest pojawienie się w świadomości jednostki pojęcia uogólnionego innego. W socjalizacji pierwotnej pouczenia początkowo pochodzą od konkretnych osób i dotyczą konkretnych sytuacji.

Socjalizacja wtórna dotyczy jednostki, która ma już za sobą socjalizację pierwotną i zna w wersji wyniesionej z domu abecadło życia społecznego. Socjalizacja wtórna uczy, jak się nim posługiwać. W socjalizacji wtórnej uczeń uczy się być uczniem. Na wybory człowieka w znacznym stopniu wpływa wcześniejsza socjalizacja pierwotna, nad którą socjalizacja wtórna jest nadbudowywana.

Typy indywidualnych przystosowań.

Pięć typów:

1. Konformizm - zachowanie lub postawa polegająca na przyjęciu i podporządkowaniu się wartościom, zasadom, poglądom i normom postępowania obowiązującym w danej grupie społecznej.

2. Innowacja - w swym pojęciu określana jest jako nowość, nowinka, coś nowego. Stanowi przeciwieństwo rutyny, naśladowania, schematyzmu czy epigonizmu. Innowacyjność pojmowana jest jednocześnie jako cecha człowieka, przedsiębiorstwa, działania, instytucji, badań, technik, sztuki itp. Celem innowacji jest nie tyle kumulacja wiedzy co zmiana, np. procesu, produktu, organizacji itp.

3. Rytualizm - kurczowe trzymanie się pewnych tradycyjnych sposobów postępowania w obrębie grupy społecznej lub społeczeństwa, gorliwe przestrzeganie norm, przy zupełnym abstrahowaniu od celów, do realizacji których dąży dana grupa czy społeczeństwo.

4. Wycofanie - o jeden z przejawów dewiacji społecznej w ujęciu Roberta Mertona polegający na całkowitym odrzuceniu norm społecznych lub wartości uznawanych w danym społeczeństwie. Oznacza ono też odrzucenie celów grupowych oraz środków realizacji tychże celów.

5. Bunt - pojęcie z zakresu nauk społecznych. W koncepcji Roberta Mertona oznacza sposób przystosowania jednostki poprzez odrzucenie celów społecznych grupy oraz społecznie uznawanych środków realizacji celów społecznych oraz zastąpienie ich własnymi celami i środkami ich osiągania. Dewiacja

Dewiacja – nieprzestrzeganie zespołu norm przyjętych przez członków danej społeczności lub społeczeństwa. Żadnego społeczeństwa nie da się po prostu podzielić na ludzi przestrzegających norm i odbiegających od nich. Większość z nas od czasu do czasu przekracza ogólnie uznane reguły zachowań, czy to dopuszczając się drobnych kradzieży z półek sklepowych lub wynosząc coś z pracy, choćby ołówek czy długopis, przekraczając ograniczenie prędkości, robiąc dowcipy telefoniczne.

Resocjalizacja

Resocjalizacja – proces modyfikacji osobowości jednostki społecznej w celu przystosowania jej do życia w danej zbiorowości, a w węższym rozumieniu w społeczeństwie polegający na tym, iż poprzez odpowiednie zabiegi kształtuje się jej normy społeczne i wartości, których nie miała ona możliwości przyswoić wcześniej w trakcie socjalizacji jednocześnie powodując, iż rezygnuje ona z przyswojonych do tej pory reguł działania będących sprzecznymi z systemem aksjonormatywnym tej zbiorowości/społeczeństwa.

Rola społeczna

Rola społeczna - zbiór praw i obowiązków wiążących każdego, kto zajmuje daną pozycję społeczną, bez względu na cechy osobiste. W ten sposób pojęcie roli społecznej wiąże się z pojęciem pozycji społecznej. Rolę społeczną określa się w odniesieniu do pozycji w dwojaki sposób: „powiada się, po pierwsze, że rola społeczna to zespół praw i obowiązków związanych z daną pozycją. Po drugie, że jest to schemat zachowania związanego z pozycją, scenariusz pozycji, jej element dynamiczny, zachowaniowy”.  Osobowość człowieka. Natura ludzka

Osobowość jest jednym z najważniejszych pojęć w psychologii i oznacza całość procesów psychicznych człowieka, które ujawniają się w działaniu, ukierunkowanym na realizację określonych celów. Cechami osobowości nazywamy względnie stałe właściwości psychiczne i fizyczne charakteryzujące daną osobę i różniące ją od innych pod względem zachowania oraz przebiegu procesów psychicznych.

Mówiąc o naturze ludzkiej, można mieć na uwadze dwa znaczenia: istota człowieka i działanie człowieka. Natura ludzka różni się jakościowo od natury zwierzęcej czy roślinnej. Konsekwencją tego jest odmienny sposób działania: człowiek działa w sposób rozumny i wolny, zwierzęta w swym dynamizmie są pozbawione świadomości i podlegają bez reszty biologicznym determinantom.