3.3. Антеннаны ілу биіктігінің ең тиімді таңдауы

         Атмосфераның диэлектриктік өтімділігінің вертикал градиентінің біркелкі еместігіне байланысты радиосәулесі қисықталады. Ол радиобайланыстың нашарлануына әкеліп соғады. Егер ол табиғи кедергіге тап болса, онда байланыс бұзылады. Сол себепті антеннаның ілінуінің биіктігін дұрыс таңдау жолымен, күрежолдың сәулелендіруін  дұрыс анықтау қажет.

         Радиосәуле тарату және қабылдау нүктесінде айналымның эллипсоидың көрсететін Френель зонасының ішінде ауысады. Френель зонасының минималды радиусы мына формуламен анықталады:

,....................................................(1.3)

мұнда R₀ – толқын ұзындығы, м;

 - толқын ұзындығы, м;

 мұнда R₁ – кедергіге дейінгі ара қашықтық. 

Сәулеленудің 80% уақыт ішінде болатын рефракция әсерінен өзгерісі мына формуламен анықталады 

(1.4)

мұнда  және  – сәйкесінше орта мәні және өтімділіктің вертикал градиентінің қалыпты ауытқуы ( Б қосымшасы, 9- кесте) . 

аралық ұзындығы  50 км аз болса, қалыпты ауытқу мына формуламен анықталуы тиіс

Мұнда   –қалыпты ауытқудың мәні, 1/м;

y – Б қосымшасындағы 5-суреттен табылады y = 0,86.

Рефракция болмаған кездегі аралық

, м 

Антеннаны ілу биіктіктері ықшамдау әдісімен таңдалады. Ол үшін профильдің критикалық нүктесінен  ара қашықтық алынады және берілген нүктеден үш сәуле өткізіледі. h1+h2=min болатын сәуле таңдалады, мұнда h1 – тарату антеннасының ілу биіктігі, h2 – қабылдаушы антеннаның ілу биіктігі.

Көрсетілген аралық 

h₁=x_max+H(0)+MN–CD = 17.64 + 15.48 + 132.36 – 100 =65.48               (7а)

h₂=x_max+H(0)+MN–YZ = 17.64+15.48+132.36-20 = 145.48 (7 б)

Аралықтың  профильдерін модельдеу үшін және антеннаның ілу биіктігін ең тиімді таңдау үшін студенттер DDRL31 бағдарламасын қолдана алады. Бұл бағдарлама аралықтың  профильдерін әр- түрлі жиіліктер үшін, құрылғы типтері үшін құруға мүмкіндік береді және Френель зонасына жарықталу нүктесіне мүмкін профильдерді нұсқайды, Антеннаны ілу биіктігін таңдау мүмкіндігі бар. 

1.4. Қату (замирание) кезінде қорды есептеу 

Қату кезінде қорды есептеу мына формула бойынша жүзеге асырылады

 дБ, (1.5)

Мұнда  - жүйе коэффициенті, дБ

 - Күшейткіштің коэфиценті, қабылдаушы және таратушы  антенналар

дБ – пайдалы коэффициенті фидерлік тракті  антенна;

 - бос кеңістіктегі радиотолқынның өшуі;

Мұнда  d=Ro – өшу ұзындығы, км.

        Есеп  L₀, F_t

 дБ;

1.5. Уақыт бойынша жаңбырдың әсерінен байланыстың нашарлауы. 

         Радиосәуленің жиілігі неғұрлым жоғарлаған сайын, соғұрлым сигналдың  әлсіреуі, жаңбырдың тамшысынан жоғарлай түсуі, сол себептен әлсіреуі уақыт бойынша есептегенде климаттық зоналардағы  жаңбырдың интенсивті 0,01% уақыт аралығын белгілеп аламыз.

        ТМД елдерінің аймағы 16 климаттық зонаға бөлінген. Қазақстан Е зонасына жатады, сол себептен интенсивтілігі 22мм\сағ.

        Регрессии коэффицентінің өшу коэффиценті үшін, поляризация толқыны 10 - кестеде В қосымша да көрсетілген.  

        Жаңбырдың интенсивтілігі тең емес күрежол  бойымен, сол себептен толқынның аралық  эффективтілігін анықтаймыз.

, (1.6)

Мұнда Ro – аралық  ұзындығы, км;

 -кішірею коэффициенті ;  (1.7)

 - тіректік арақашықтық, км.

Жаңбырдың меншікті өшу коэффиценті, поляризация толқынының тәуелділігіне қарағанда .

 (дБ) (1.8)

Горизонтальді және вертикаль поляризацияның кішіреюін таңдай отырып анықтау:

 и , дБ (1.9)

Күрежол  бойымен өшуі, 0,01% уақыт бойынша асыру мына формуламен анықталады.

, дБ (1.10)

Уақыт бойынша сигналдың әлсіреуі көбірек, қатуынан  қарағанда:

 

, %; 

яғни қабылдаймыз

f=13 ГГц үшін

, дБ/км;

, дБ/км.

 

Ескерту – шамасы өте аз болғандықтан, біз поляризация жиілігін алдыңғы көрсетілген мәні бойынша аламыз.

Горизонтальді поляризация

, км;

.

, км.

, дБ;

 %