5.Әдебиет:

1. Сағынбаев Г.К. Экология негіздері. – Алматы, 1995

2. А.К.Бродский. Жалпы экологияның қысқаша курсы : Алматы, Ғылым 1998 ж.7-22 бет

3. Кенесариев У. И., Жакашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. – Алматы,2003.

4. 4.Ә.Бейсенова,А.Самақова,Т.Есполов,Ж,Шілдебаев Экология және табиғатты тиімді

5. пайдалану: Ғылым ғылыми баспа орталығы,2004 ,187-194 беттер.

6. Асқарова У.Б. Экология және қоршаған ортаны қорғау. - Алматы, 2007 ж.

7. А.Т.Қуатбаев. Жалпы экология:Алматы, 2008 ж.7- 20 беттер

8. С.Ж.Колумбаева.,Р.М.Білдебаева.,М.Ә.Шәріпова Экология және тұрақты даму

6.Қорытынды сұрақтары (керi байланыс) :

1. Судың адам организмінде маңызы қандай?

2. Су ресурстарының химиялық ластануының негізгі принцптері қандай?

3. Су ластануының түрлері мен адам денсаулығына әсері

1.Тақырыбы: Литосфера-биосфераның негізгі элементі.Ластану көздері және денсаулыққа әсері.

2.Мақсаты: Топырақ ресурстарының маңызы, топырақ түзілу процесі, ҚР топырақ қорының экологиялық жағдайы, оларды ластаушы көздер, қосылыстар, топырақ ластануының, жағдайының тұрғындар денсаулығы мен жалпы биосфераға әсері туралы мәліметтер беру.

3.Дәріс тезистері:

Топырақ - жер қыртысының беткі горизонты. Топырақ түзуші факторлар: климат, организмдер, топырақ түзетін жыныстар, жер бедері, елдің жасы, адамның шаруашылық іс-әрекеті.Топырақ 4 физикалық фазадан тұрады: қатты (минералды және органикалық), сұйық (топырақ ерітіндісі), газ тәрізді (топырақтың ауасы) және тірі (организм).

Топырақ–жер қыртысының жоғарғы құнарлы қабаты, қоршаған орта нысандарының: су, ауа, өсімдіктік және жануарлық организмдерімен, әсіресе микроорганизмдермен біріккен әсерінен жасалған. Топырақ – күрделі, ашық жүйе, үнемі биосфераның басқа элементтерімен алмасудың өзара қатынастарында болып жатқан, өз кезегінде шектес биосфера элементтеріне (атмосфералық ауа, жер үсті және жер асты сулары) қомақты әсер ететін ашық жүйе.

Қоршаған ортаның басқа нысандарымен салыстырғанда топырақтың өзіне тән ерекшеліктері бар. Атмосфералық ауа мен жер үсті суларынан гөрі топырақ аз қозғалыста болады және осыған байланысты іс жүзінде осындай қуатты өзін-өзі табиғи тазарту сұйылту сияқты факторлары жоқ. Топыраққа түскен антропогендік ластықтар трансформацияланады.

Антропогендік топырақ ластануының тізбекті реакция салдары оның өсімдікке, атмосфералық ауа күйіне жер үсті және жер асты суларына әсерімен, осы тізбектер бойынша адам денсаулығына әсерімен байланысты. Адам топыраққа оң ғана емес, теріс те әсер жасайды. Жер жамылғысының күйіне табиғи жаратылыс факторлары да, әртүрлі адам әрекеті де әсер етеді.

4.Иллюстрациялы материалдар: Мультимедиялы аппарат

5.Әдебиет:

1.Сағынбаев Г.К. Экология негіздері. – Алматы, 1995

2.А.К.Бродский. Жалпы экологияның қысқаша курсы : Алматы, Ғылым 1998 ж.7-22 беттер

3.Кенесариев У. И., Жакашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. – Алматы,2003.

4.Ә.Бейсенова,А.Самақова,Т.Есполов,Ж,Шілдебаев Экология және табиғатты тиімді

пайдалану: Ғылым ғылыми баспа орталығы,2004 ,187-194 беттер.

5.Асқарова У.Б. Экология және қоршаған ортаны қорғау. - Алматы, 2007 ж.

6.А.Т.Қуатбаев. Жалпы экология:Алматы, 2008 ж.7- 20 беттер

7.С.Ж.Колумбаева.,Р.М.Білдебаева.,М.Ә.Шәріпова Экология және тұрақты даму