10. Універсальна-інтэлектуальная і мастацка-сінкрэтычная плынь у беларускай паэзіі іі паловы хх ст.

Пач. ХХ ст. Эпічная лінія – Колас. Купала, паэты прарокі пачуцце. Багдановіч – інтэлектуалы, розум. Стылевыя плыні (Гніламедаў): лір-апавяд, рамант, публіц., філас-аналіт. 2 пал. ХХ ст. Менш псіхалагізму, пачуцця. Эксперыменты з формай. Вершы без лір. Героя. Больш паэтаў – на скрыжаванні. (!) Паводле аўтарскай стратэгіі. Маст-сінкр. (міфалагізацыя, слова, форма, паэт больш чым паэт). Універс-інтэлект. (адсутн.канцэптуальн., замена яе розумам, рэчыўнасць. Разанаў, Глобус) Разанаў Адраджэнне. Назаўжды. Каардынаты быцця. Шлях-360. Угорадзе валадарыць Рагвалод. Раннія вершы - аўтабіяграфічныя вясковае, вайсковае ці настаўніцкае жыцёё, потым аўтабіяграфізм у сэнсе духоўнага досведу Пункціры - з натуры

версэтах - ад імя лірычнага героя, з гранічна заметафаарызаванага -невялікія (ад 3 да 8 радкоў) паэтычныя мініяцюры, у аснову якіх кладзецца толькі адна парадаксальная думка, вобраз, назіранне. квантэма - час і прастора кандэнсуюцца, спрома выявіць, наколькі лаканічнай можа быць форма, застаючыся змястоўнай версэт - паэтычны расповед, блізкі па змесце да прыпавесцяў, увага да архетыповых з'яў, адсутнасць развітога сюжэтнага руху вершаказы - расповед пра жыццё рэчаў. Глобус. Не верыць у адкрытасць паэта, мае сям'ю, не мае патрэбы ў сябрах

Месца дзеяння - вакзал і кірмаш, герой - адзін у натоўпе.

Лірычны герой знікае, калі ён ёсць, яму падабаюцца рацыянальнасць, парадак.

Не можа быць прарокам, вырашае быць настаўнікам, бо ў ім ёсць патрэба.

Канстатуе адсутнасць праяў любові Бога.

11. Беларуская драматургія іі паловы хх ст. – пач. Ххі ст.

Адразу пасля вызвалення Бел. Ад ням.захопнікаў пачалося аднаўленне тэатра, развіцце бел. Драматургіі. На Радзіму вярталіся тэатры, якія былі у эвакуацыі. Пачыналі сваю дзейнасць тэатр. Калектывы, якія прыпынілі працу з-за вайны. Ужо да 1945 працавала 12 тэатраў. Пры тэатрах імя Купалы і Коласа былі створ. Студыі для падрыхтоўкі акцераў. У тэатрах паказвалі лепшыя спектаклі мінулых гадоў і ваеннага часу. Вялікая падзея – сатырычная камедыя Макаенка “Прабачце, калі ласка”. Разаблачаліся недахопы сельскага жыцця таго часу. Верх творчасці Крапівы таго часу – “Мілы чалавек” + “Пяюць жаўрукі”. Адліга – пра маральныя праблемы і унутр.свет (дэмакратыз-я грам.жыцця). Дзярж.прэмія Макаенку за “Трыбунал” і “Таблетку пад язык”. Нацыянальная тэматыка. Наш час.(з 1991) Дудараў “Князь Вітаўт”, Чыгрынаў “Звон не малітва” пра лес полацкай княжны Рагнеды. Дудараў “Чорная панна Нясвіжа” (пра Барбару Радзівіл). Бутрамееў “Страсці па Авдею” пра калектывіз-ю. Дудараў “Палачанка” у ТЮГ. Дудараў стварыў сцэнічны варыянт па паэме Гусоўскага “Песня пра зубра”.

12. Тэндэнцыі развіцця вясковай прозы ў беларускай літаратуры іі п. Хх ст. (і. Мележ, в. Адамчык, а. Федарэнка).

Тэма вёскі на многія гады стала вядучай у беларускай літаратуры. “Вясковая” проза – з’ява эстэтычна адметная, унікальная і рухомая. У сваёй паэтызацыі роднай зямлі, бацькаўшчыны, сялянскай працы, любові да чалавека, заглыбленасці ў душу народа, яго духоўна-культурныя вытокі, жыццё, побыт беларуская проза сцвярджае сваю самабытнасць, маральна-гуманістычную сутнасць. Мележ. Нарадзіўся ў сялянскай сям’і. Центральное место в творчестве Ивана Мележа занимает трилогия «Полесская хроника» («Люди на болоте», «Дыхание грозы», «Метель, декабрь»), действие которой происходит в родных для писателя местах. В ней описана жизнь полесской деревни 20 — 30-х— трудности перехода к социализму, коллективизация, раскулачивание. С большим талантом показан как исторический фон, так и отношения героев трилогии. Адамчык. З сялян.сям’і. Дебютировал как поэт. Автор прозаической трилогии-эпопеи из жизни западнобелорусской деревни, книг рассказов, киносценариев. Млечны шлях, Чужая бацькаўшчына.