
- •Змест вучэбна-метадычнага комплекса
- •І. Тлумачальная запіска
- •1. Мэты і задачы дысцыпліны «Гісторыя Беларусі ў кантэксце сусветных цывілізацый”
- •2. Агульныя патрабаванні да фарміравання сацыяльна-асобасных кампетэнцый выпускніка.
- •3. Метады (тэхналогіі) навучання
- •Іі. Тэматычны план
- •2. Цывілізацыйная спадчына cтаражытнага свету, сярэдніх вякоў і Беларусь.
- •2.3. Сацыяльна-эканамічныя і палітычныя перадумовы фарміравання Вялікага княства Літоўскага (вкл)
- •2.4. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнае развіцця беларускіх зямель у складзе вкл
- •2.5 Духоўнае жыцце ўсходніх славян у эпоху ранняга сярэднявечча. Фарміраванне беларускай народнасці. Культура Беларусі ў другой палове хііі – першай палове XVI стст.
- •3. Цывілізацыйныя працэсы Новага часу і Беларусь
- •3.1. Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай
- •3.1.1. Рэч Паспалітая ў кантэксте развіцця асноўных тэндэнцый сусветнай гісторыі ў Новы час
- •3.1.2. Эканамічны і палітычны стан беларускіх зямель у складзе Рэчы Паспалітай
- •3.2.Беларусь ў складзе Расійскай Імперыі
- •3.2.1. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага і палітычнага развіцця Беларусі ў складзе Расійскай Імперыі.
- •3.2.2. Грамадска-палітычнае жыцце на Беларусі ў канцы XIX – пачатку хх стст.
- •3.2.3. Эканамічныя і палітычныя фактары фарміравання беларускай нацыі ў XIX – пачатку хх стст.
- •4. Станаўленне беларускай дзяржаўнасці. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў Беларусі
- •4.1. Роля Кастрычніцкай рэвалюцыі ў гістарычным лёсе беларускага народа. Шляхі фарміравання беларускай дзяржаўнасці
- •4.2. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў бсср і яе асноўная характарыстыка.
- •4.3. Шляхі і метады будаўніцтва індустрыяльнага грамадства ў савецкай Беларусі
- •4.4. Станаўленне і развіцце савецкай беларускай культуры
- •5. Заходняя Беларусь ў складзе Польскай дзяржавы. Геапалітычнае становішча Беларусі ў 20-30-я гг. Хх ст.
- •5.1. Эканамічная і палітычная становішча беларускага народа пасля Рыжскага міру.
- •5.2. Нацыянальна-вызваленчы рух у Заходняй Беларусі
- •6. Беларусь ў гады Другой сусветнай вайны. Вялікая Айчынная вайна
- •6.1. Міжнародныя абставіны напярэдадні вайны. Другая сусветная вайна.
- •6.2. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны савецкага народа. Устанаўленне акупацыйнага рэжыму
- •6.3. Партызанскі і падпольны рух на Беларусі
- •6.4. Вызваленне Беларусі. Вынікі вайны для Беларускага народа
- •7. Савецкая Беларусь: дасягненні і праблемы тваральнай працы народа (1945-1991 гг.)
- •7.1. Пасляваенныя міжнародныя абставіны ў свеце і наступствы барацьбы дзьвюх сацыяльна-палітычных сістэм
- •7.2. Сацыяльна-эканамічнае развіцце беларускага грамадства ў 1945-1990 гг.
- •7.3. Асаблівасці грамадска-палітычнага жыцця ў бсср ў пасляваенны час
- •7.4. Адукацыя, навука і культура бсср (1945-1990 гг.)
- •8. Сувярэнная Рэспубліка Беларусь ва ўмовах глабалізацыі
- •8.2. Прыняцце Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь (1994 г.). Пераход да прэзідэнтскай рэспублікі
- •8.3. Геапалітычнае становішча Рэспублікі Беларусь. Міжнародная дзейнасць
- •8.4. Адукацыя, навука і культура Рэспублікі Беларусь
- •IV. Планы семінарскіх заняткаў і самастойнай работы студэнтаў(срс)
- •Літаратура:
- •Літаратура:
- •Літаратура:
- •Літаратура:
- •Літаратура:
- •Літаратура
- •Літаратура:
- •Y. Арганізацыя самастойнай работыстудэнтаў
- •Yi. Тэмы для самастойнага вывучэння* (Тэмы першага модуля)
- •1. Старажытнае насельніцтва на тэрыторіі Беларусі.
- •Літаратура:
- •2. Сярэднявечча як асобны перыяд сусветнай гісторыі.Станаўленне раннефеадальных дзяржаўных утварэнняў на тэрыторыі Беларусі
- •Літаратура:
- •Літаратура:
- •4. Духоўнае жыцце ўсходніх славян у эпоху раннега сярэднявечча. Культура Беларусі ў другой пал. XIII-перш.Пал.XVI стст.
- •Літаратура:
- •5. Эканамічны і палітычны стан беларускіх зямель ў складзе Рэчы Паспалітай
- •Літаратура:
- •Літаратура:
- •Літаратура:
- •1.( 8). Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў бсср і яе асноўныя характарыстыкі
- •Літаратура:
- •2.(9). Станаўленне і развіцце савецкай беларускай культуры
- •Літаратура:
- •3.(10). Эканамічнае і палітычнае становішча беларускага народа пасля Рыжскага міру.
- •Літаратура:
- •4.( 11). Міжнародныя абставіны напярэдадні вайны. Другая сусветная вайна.
- •Літаратура:
- •Літаратура:
- •6(13). Прыняцце Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь (1994 г.). Пераход да прэзідэнтскай рэспублікі.
- •Літаратура:
- •7. (14). Адукацыя, навука і культура Рэспублікі Беларусь.
- •Літаратура:
- •VI.Метадычныя рэкамендацыі па падрыхтоўцы да заліку (экзамену)
- •VII. Прыкладны пералік пытанняў да заліку(экзамену)
- •VIII. Дакументы і матэрыялы, літаратура (дадатковая для вывучэння дысцыпліны і напісання кантрольных работ)
- •IX.Тэсты (а)Тэсты першага модуля
- •VIII.Асноўныя ( вядучыя) паняцці па дысцыпліне
2. Агульныя патрабаванні да фарміравання сацыяльна-асобасных кампетэнцый выпускніка.
Агульныя патрабаванні да фарміравання сацыяльна-асобасных кампетэнцый выпускніка вызначаюцца наступнымі прынцыпамі:
гуманізацыі як прыярытэтным прынцыпам адукацыі, які забяспечвае асобасна-арыентаваны характар адукацыйнага працэсу і творчую рэалізацыю выпускніка;
фундаменталізацыі, які спрыяе арыентацыі зместу дысцыплін сацыяльна-гуманітарнага цыкла на выяўленне сутнасных асноў і сувязей паміж разнастайнымі працэсамі навакольнага свету, прыродазнаўчанавуковым і гуманітарным веданнем;
кампетэнтнаснага падыходу, які вызначае сістэму патрабаванняў да арганізацыі адукацыйнага працэсу, накіраваных на ўзмацненне яго практыкаарыентаванасці, павышэнне ролі самастойнай працы студэнтаў па вырашэнні задач і сітуацый, што мадэлююць сацыяльна-прафесійныя праблемы, фарміраванне ў выпускнікоў здольнасці дзейнічаць у зменлівых жыццёвых умовах;
міждысцыплінарнасці і інтэгратыўнасці сацыяльна-гуманітарнай адукацыі, рэалізацыя якога забяспечвае цэласнасць вывучэння гуманітарных ведаў і іх ўзаемасувязі з сацыяльным кантэкстам будучай прафесійнай дзейнасці выпускніка.
У працэсе сацыяльна-гуманітарнай падрыхтоўкі па гісторыі Беларусі студэнт павінен развіць такія мэтапрадметныя кампетэнцыі як:
валоданне метадамі сістэмнага і параўнальнага аналізу;
сфарміраванасць крытычнага мыслення;
валоданне ўменнямі праектавання і прагназавання;
уменне вучыцца, павышаць кваліфікацыю на працягу ўсяго жыцця;
У працэсе вывучэння гісторыі краіны у студэнта павінна фарміравацца самастойнасць, адказнасць, арганізаванасць, мэтанакіраванасць і іншыя матывацыйна-каштоўнасныя і эмацыйна-валявыя якасці.
3. Метады (тэхналогіі) навучання
3 ліку эфектыўных педагагічных методык і тэхналогій, якія спрыяюць уцягненню студэнтаў у пошук і кіраванне ведамі, набыццю вопыту самастойнага рашэння разнастайных задач, вылучаюцца:
тэхналогіі праблемна-модульнага навучання;
тэхналогія навучальна-даследчай дзейнасці;
праектныя тэхналогіі;
камунікатыўныя тэхналогіі (дыскусія, прэс-канферэнцыя, мазгавы штурм, навучальныя дэбаты і іншыя актыўныя формы і метады);
гульнявыя тэхналогіі, у рамках якіх студэнты ўдзельнічаюць у дзелавых, ролевых, імітацыйных гульнях, і інш.
Для кіравання навучальным працэсам і арганізацыі кантрольна-ацэначнай дзейнасці ў праграме закладзена рэйтынгавая сістэмы ацэнкі навучальнай і даследчай дзейнасці студэнтаў, варыятыўныя мадэлі кіруемай самастойнай працы.
Іі. Тэматычны план
дысцыпліны “Гісторыя Беларусі ў кантэксце сусветных цывілізацый”
|
Назва раздзела( модуляу)i тэм |
Колькасць гадзiн |
|||||||
Дзенная адзяленне |
Завочная адзяленне |
||||||||
Усяго, з іх: |
Лекцыi |
Семiн. заняткi |
Самаст. праца студ |
Усяго, з іх: |
Лекцыi |
Семiн. заняткi |
Самаст. праца |
||
72 |
18 |
16 |
38 |
72 |
6 |
6 |
60 |
||
М
О
Д
У
Л
Ь
1
М
О
Д
У
Л
Ь
2
|
1. Уводзіны ў дысцыпліну “Гісторыя Беларусі ў кантэксце сусветных цывілізацый” |
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
2.Цывілізацыйная спадчына старажытнага свету, сярэдніх вякоў і Беларусь |
15 |
2 |
2 |
11 |
15 |
2 |
2 |
11 |
|
2.1.Старажынае насельніцтва на тэрыторыі Беларусі |
4 |
2 |
|
2 |
|
2 |
|
|
|
2.2. Сярэднявечча як асобны перыяд сусветнай гісторыі. Станаўленне раннефеадальных дзяржаўных утварэнняў на тэрыторыі Беларусі |
3 |
|
|
3 |
|
|
|
4 |
|
2.3. Сацыяльна-эканамічныя і палітычныя перадумовы фарміравання Вялікага княства Літоўскага |
3 |
|
|
3 |
|
|
|
3 |
|
2.4. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця беларускіх зямель у складзе ВКЛ |
2 |
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
2.5. Духоўнае жыцце ўсходніх славян у эпоху ранняга сярэднявечча. Культура Беларусі ў другой пал. XIII - перш.пал.XVI стст . |
3 |
|
|
3 |
|
|
|
4 |
|
3. Цывілізацыйныя працэсы Новага часу і Беларусь. |
14
|
4 |
2 |
8 |
10
|
|
|
10 |
|
3.1. Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай |
7 |
2 |
|
5 |
4 |
|
|
4 |
|
3.1.1 Рэч Паспалітая ў кантэксце асноўных тэндэнцый сусветнай гісторыі ў Новы час |
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
3.1.2 Эканамічны і палітычны стан беларускіх зямель ў складзе Рэчы Паспалітай |
2 |
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
3.1.3 Духоўнае жыцце беларускага народа ў XVI-XVIII стст. |
3 |
|
|
3 |
|
|
|
2 |
|
3.2. Беларускія землі ў складзе Расійскай Імперыі |
7 |
2 |
2 |
3 |
6 |
|
|
6 |
|
3.2.1. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага і палітычнага развіцця Беларусі ў складзе Расійскай імперыі |
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
3.2.2. Грамадска-палітычнае жыцце на Беларусі ў канцы XIX – пачатку ХХ стст. |
2 |
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
3.2.3. Эканамічныя і палітычныя фактары фарміравання беларускай нацыі ў XIX – пачатку ХХ стст. |
3 |
|
|
3 |
|
|
|
4 |
|
4. Станаўленне беларускай дзяржаўнасці. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў Беларусі |
8 |
2 |
2 |
4 |
12 |
|
2 |
10 |
|
4.1. Роля Кастрычніцкай рэвалюцыі ў гістарычным лёсе беларускага народа. Шляхі фарміравання беларускай дзяржаўнасці |
2 |
2 |
|
|
|
|
|
3 |
|
4.2. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў БССР і яе асноўная характарыстыка |
2 |
|
|
2 |
|
|
|
3 |
|
4.3. Шляхі і метады будаўніцтва індустрыяльнага грамадства ў савецкай Беларусі |
2 |
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
4.4. Станаўленне і развіцце савецкай беларускай культуры |
2 |
|
|
2 |
|
|
|
4 |
|
5. Заходняя Беларусь ў складзе Польскай дзяржавы. Геапалітычнае становішча Беларусі ў 20-30-я гг. ХХ ст. |
4 |
2 |
|
2 |
4 |
|
|
4 |
|
5.1. Эканамічнае і палітычнае становішча беларускага народа пасля Рыжскага міру. |
2 |
|
|
2 |
|
|
|
4 |
|
5.2. Нацыянальна-вызваленчы рух у Заходняй Беларусі |
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
М О Д У Л Ь 2 |
6. Беларусь ў гады Другой сусветнай вайны. Вялікая Айчынная вайна |
9 |
2 |
4 |
3 |
10 |
|
|
10 |
6.1. Міжнародныя абставіны напярэдадні вайны. Другая сусветная вайна. |
3 |
|
|
3 |
|
|
|
3 |
|
6.2. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны савецкага народа. Устанаўленне акупацыйнага рэжыму |
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
6.3. Партызанскі і падпольны рух на Беларусі |
2 |
|
2 |
|
|
|
|
4 |
|
6.4. Вызваленне Беларусі. Вынікі вайны для Беларускага народа |
2 |
|
2 |
|
|
|
|
3 |
|
7. Савецкая Беларусь: дасягненні і праблемы стваральнай працы народа (1945-1991 гг.) |
9 |
2 |
4 |
3 |
10 |
2 |
|
8 |
|
7.1. Пасляваенныя міжнародныя абставіны ў свеце і наступствы барацьбы дзвюх сацыяльна-палітычных сістэм |
3 |
|
|
3 |
|
|
|
4 |
|
7.2. Сацыяльна-эканамічнае развіцце беларускага грамадства ў 1945-1990 гг. |
2 |
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
7.3. Асаблівасці грамадска-палітычнага жыцця ў БССР ў пасляваенны час |
2 |
|
2 |
|
|
|
|
4 |
|
7.4. Адукацыя, навука і культура БССР (1945-1990 гг.) |
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
8. Суверэнная Рэспубліка Беларусь ва ўмовах глабалізацыі |
11 |
2 |
2 |
7 |
11 |
2 |
2 |
7 |
|
8.1. Беларусь ва ўмовах дзяржаўнага сувярэнітэту. Пераход да рынкавай эканомікі |
2 |
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
8.2. Прыняцце Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь (1994 г.). Пераход да прэзідэнтскай рэспублікі |
3 |
|
|
3 |
|
|
|
3 |
|
8.3. Геапалітычнае становішча Рэспублікі Беларусь. Міжнародная дзейнасць |
2 |
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
8.4. Адукацыя, навука і культура Рэспублікі Беларусь |
4 |
|
|
4 |
|
|
|
4 |
ІІІ. ЗМЕСТ ВУЧЭБНАЙ ДЫСЦЫПЛІНЫ*
1. Уводзіны ў дысцыпліну “Гісторыя Беларусі у кантэксце сусветных цывілізацый”
Метадалагічныя асновы і прынцыпы вывучэння гісторыі, яе перыядызацыя. Месца і роля гістарычнай навукі на сучасным этапе. Тэарэтыка-пазнавальныя, практычна - палітычныя, патрыятычна-выхаваўчыя функцыі гісторыі. Гісторыя як самастойны накірунак сучаснага грамадазнаўства. Гісторыя Беларусі – састаўная частка сусветнай гісторыі. Прадмет гісторыі. Паняцце фармацыйнага і цывілізацыйнага падыходу да вывучэння гісторыі. Найбольш вядомыя аўтары айчыннай гістарычнай навукі, гістарычныя крыніцы (с.3-6).