7 Філасофія старажытнай Індыі.

Пачатак індыйскай філасофіі ідзе ад святых кніг, якія называюцца "Веды" Веды -- звычкі, вераванні індаарыяў, якія афармляюцца ў асобных гімнах. Веды дзеляцца на чатыры часткі, галоўная і самая старажытная з іх -- "Рыгведа" -- прысвечана тлумачэнню пахо-джання сусвету, багоў, душы. Самай філасофскай з усіх частак Ведаў з'яўляецца "Упанішады", у якой упершыню робіцца спроба філасофскімі сродкамі пранікнуць у мікракосмас (чалавека) і ў гэтак званы вялікі космас, які ў Індыі называўся Брахман -- гэта быццё, гэты вышэйшы пачатак, гэта Абсалют. У індыйскай філасофіі вялікая ўва-га надаецца душы, ў аснове якой прысу-тнічае дыханне, як сувязь паміж прыродным і духоўным. Задачай філасофіі з'яўляецца дасягненне чалавекам заспакоеннасці як пры жыцці так і пасля смерці. Філасофскія школы Індыі: 1)Іёга(санскр. - парадак, развагі, суг-ляданне) -- гэта духоўны стан, калі душа злу-чаецца з Брахманам, з абсалютнай духоў-насцю. Іёга прадугледжвае тры шляхі вызвалення чалавека: а) працэс пазнання; б)эмацыянальнае далучэнне да Брахмана; в) актыўныя дзеянні. 2)Чарвака – матэрыя-лістычнае вучэнне ў індыйскай філасофіі. Чарвака адмаўляе ведыйскае палажэнне аб існаванні Брахмана і брахманісцкі закон кармы як асновы маральнасці. Яна прызнае існаванне толькі зямнога свету, ў якім з спа-нтаннага злучэння чатырох першаэлементаў

8 Філасофія старажытнага Кітая.

Уласнафіласофская традыцыя Кітая ўзыхо-дзіць да ІІ ст да н.э., калі з'яўляецца вучэнне Кун-Фуцзы, вядомага ў Еўропе як Кан-фуцый. Цэнтральным паняццем у філасофіі Канфуцыя выступае "жэнь" ці гуманнасць, чалавекалюбства. Задача філасофіі: выхава-нне не толькі дасканалай асобы, але і фар-маванне дзяржавы так як чалавек існуе толькі ў яе межах. Філасофская канцэпцыя быцця ў кітайскай філасофіі зыходзіла з трох прынцыпаў: а).Сусвет адзіны і ўяўляе бяско-нцы працэс станаўлення небыцця - г.зн. ўсяго таго, што не аформілася. Паміж быц-цём і небыццём няма прынцыповай розніцы, яны адно без другога не існуюць. б).Самым важным выступае маральнасць. в).Для кітайскай філасофіі важнымі з'яўляюцца вобразнасць, метафарычнасць, інтуітыў-насць, так як цэлае, ці адзінства быцця і небыцця, немагчыма зафіксаваць ні назіран-нямі ні з дапамогаю навукі. Сутнасць прад-мета можна выразіць толькі сімвалічна. Для яе ўласцівым з'яўляецца форма філасофскіх твораў. Часцей за ўсё гэта прытча, кароткі расказ, дзе філосаф перадае свае думкі і павучанні. У прытчах прапагандуюцца пава-жныя адносіны да традыцый, да гісторыі і, як вынік, адмаўляецца прагрэс, што і з'яўлялася адной з прычын адсталасці Кітая ў матэры-яльнай сферы ва ўсе часы.

9 Мілецкая філасофія. Геракліт.

З-за існавання шматлікасці полісау у Грэцыі,не існавала адзінай грэчаскай ф-і.Напрыклад, у Мілеце(Іонія)-ф-я стыхійнага матэрыялізму.Прадстаунікі:Фалес,Анаксімен, Анаксіман. Сутнасць милецкай ф. у насту-пным: у аснове усяго иснуючага прысутни-чаюць прыродныя першаэлементы:зямля, агонь, вада, паветра, якия характэрызуюцца вечнасцю и нестваральнасцю. Тольки гэтыя стыхии николи не узникаюць и не зникаюць и з камбинацый их узникаюць усе прадметы, у том лику и чалавек. Але ужо у тыя часы такая тэорыя вызывае сумленне. У сувязи з гэтым Анаксимандр увёу паняцце апейрон-духоуная субст. якая у сваёйвечнасци стварае 4 першастыхии якия у сваю чаргу ствараюць усе прадметы. Каштоунасць милецкай ф. у светапоглядзе на усё исную-чае як на нешта. Гераклит-заснавальник дыялектыки. Сутнасць ф.Гераклиту выра-жаецца у наступным пытанни: ци прадметы иснуюць пастаянна и нязменна, ци наадварот асноуная характырыстыка прадметау – зменливасць.(у адну раку не магчама увайсці двойчы)Паводле гераклита памылкова личыць што аснова прадметау-их нязменнае быццёсупярэчливых момантау у иснаванни и развицци прыроды. Космас.У ім няма нічога лішняга,кожны прадмет мае свае месца,час і прызначэнне.Гераклід выкары-стоувае паняцце макра і мікра.