Эканамічная палітыка Часовага ўраду

Пытанне аб уладзе ў сельскай мясцовасці было больш заблытаным, чым у сталіцы. На кіраванне ў рэгіене прэтэндавалі:

• Саветы рабочых, сялянскіх, салдацкіх і батрацкіх дэпутатаў;

• камісары Часовага ўраду і камітэты грамадскай бяспекі;

• Стаўка Вярхоўнага галоўнакамандуючага;

- розныя палітычныя сілы, якія ставілі мэту – аднаўленне беларускай дзяржаўнасці.

Паступова рэальную ўладу атрымаў Часовы ўрад і яго прадстаўнікі на месцах – губернскія і павятовыя камісары.

Мэты урада: 1) працяг вайны; 2) скліканне ўстаноўчага сходу для вырашэння далейшага лёсу Расійскай дзяржавы, 3) вызначэнне палітыкі ў адносінах да рабочых, сялян і салдат.

Часоваму ўраду дасталася цяжкая эканамічная спадчына. Чыгуначны транспарт быў паралізаваны. Ваенныя выдаткі дасягнулі 30,5 млрд. руб. у год, што перавышала ў 10 разоў даваенны сярэднегадавы даход. Афіцыйны курс рубля склаў 55 кап. серабром, рэальна – каля 27 кап. Адначасова рабочыя патрабавалі: увядзенне 8-гадзіннага рабочага дня, павышэнне заработнай платы, устанаўленне свабоды прафесійных саюзаў і забастовак, дзяржаўнага сацыяльнага страхавання.

Галоўныя мерапрыемствы:

- Далейшая мабілізацыя прамысловасці на патрэбы абароны. Аднак мерапрыемствы поспеху не мелі і з лета 1917 г. пачаўся стыхійны працэс канверсіі фабрык і заводаў. Прамысловая буржуазія выступіла супраць умяшання дзяржавы ў сферу вытворчасці і размеркавання эканамічных рэсурсаў.

- Палітыка рэгулявання цэн, барацьба з дарагавізнай, спекуляцыяй і інфляцыяй. Мерапрыемствы не мелі поспеху. Агульны дэфіцыт бюджэту за 1917 г. склаў 23,4 млн. руб. Падаткі амаль не збіраліся. За час праўлення Часовага ўраду дзяржаўная пазыка склала 49 млрд. руб. (павялічылася на 14,4 млрд. руб.). З іх на ўнутраную пазыку прыходзілася 37,8 млрд. руб. і знешнюю 11,2 млрд. руб.

- 25 сакавіка 1917 г. была ўведзена дзяржаўная манаполія на хлебны гандаль пры адначасовым павышэнні цвёрдых цэн на ўсе віды хлебных вырабаў на 60 – 70%. Правал хлебнай манаполіі прывёў да адмены спажывецкага рэгулявання і наступлення голаду.

- Часовы ўрад адклаў вырашэнне аграрнага пытання (ліквідацыя памешчыцкага землеўладання) да склікання Устаноўчага сходу. Былі створаны галоўны, губернскія, павятовыя і валасныя камітэты для падрыхтоўкі матэрыялаў па рэформе. Адначасова сяляне прыцягваліся да крымінальнай адказнасці за недазволенае карыстанне памешчыцкімі зямлямі і беспарадкі. Падаўлялі сялянскія выступленні армейскія часці.

- Летам 1917 г. Часовы ўрад увёў земскія ўстановы ў Віленскай і Гродзенскай губернях, але абсалютная большасць тэрыторыі губерняў была захоплена нямецкай арміяй.

Мерапрыемствы Часовага ўраду не здолелі палепшыць сацыяльна-эканамічнага становішча ў краіне, больш таго, прывялі да рэвалюцыйнага выбуху восенню 1917 г.

Кантрольныя пытанні

1. Асаблівасці прамысловага развіцця Беларусі пад час крызіса 1900-1903 гг. і дэпрэсіі 1904-1908 гг.

2. Напрамкі аграрнай рэформа П.Сталыпіна.

3. Гандль на Беларусі на пачатаку XX ст.

4. Асаблівасці беларускай прамысловасці ў 1917 г.