
- •Тема 1 11
- •Көндәлек аралашуда һәм социаль-мәдәни өлкәдә укучыларның коммуникатив һәм лингвистик компетенцияләрен формалаштыру
- •1.1. Интенция
- •1.2. Аралашу өчен түбәндәге ситуацияләр тәкъдим ителә:
- •1.3. Аралашу өчен түбәндәге темалар тәкъдим ителә:
- •Тема 1 знакомство. О себе. Танышу. Үзең турында.
- •Где вы живете? Где живут ваши родители? буквы и звуки татарского языка
- •Биремнәр
- •Благодарность. Извинение. Прощание.
- •Рәхмәт сүзе. Гафу үтенү. Саубуллашу.
- •Речевые образцы
- •Типы слогов
- •Ударение
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Семья. Родство.
- •Гаилә. Туганлык.
- •Речевые образцы
- •Категория числа
- •Имена числительные
- •Категория принадлежности
- •Категория падежа
- •Холыкнамә характеристика
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Система образования: учебные заведения
- •России и татарстана.
- •Мәгариф системасы: Россиядәге һәм Татарстандагы
- •Уку йортлары.
- •Речевые образцы
- •Местоимения
- •Разряды местоимений
- •Поздравление
- •20 Апреля 2004 года.
- •Автобиография
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Изучение языков.
- •Телләр өйрәнү.
- •Речевые образцы
- •Изъявительное наклонение
- •I бара торган идем бара торган идек
- •III. Бара торган иде бара торганнар иде
- •II бармый торган идең бармый торган идегез
- •Аңлатма язуы объяснительная записка
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Тема 6 работа. Профессия.
- •Речевые образцы
- •Вспомогательные части речи. Послелоги.
- •Гариза заявление
- •Эшкә кабул итү турында гариза
- •Заявление о приеме на работу
- •Эштән китү турында гариза
- •Заявление об увольнении
- •Беркетмә протокол
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Образ жизни. Обычаи. Народные обряды
- •Кешенең яшәү рәвеше. Гореф-гадәтләр. Йолалар.
- •Речевые образцы
- •Условное наклонение.
- •Желательное наклонение.
- •Повелительное наклонение.
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Свободное время. Увлечение
- •Буш вакыт. Шөгыль
- •Речевые образцы
- •Неспрягаемые неличные формы
- •Белдерү объявление
- •Расписка
- •Биремнәр
- •Килешүләр
- •М.Җәлил исемендәге Татар дәүләт академия опера һәм балет театры»
- •«В.Качалов исемендәге Казан академия рус Зур драма театры»
- •Сүзлекчә
- •Тема 9 отдых. Путешествие
- •Речевые образцы
- •Категория залога.
- •Вспомогательные глаголы.
- •Мин укып чыктым. Я прочитал. Син башлап җибәр. Ты начинай. Яза башла. Начинай писать. Мин сөйләргә керештем. Я начал рассказывать.
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Тема 10 город. Деревня. Достопримечательности. Шәһәр. Авыл. Күренекле урыннар.
- •Междометия
- •Звукоподражательные слова
- •Модальные слова
- •Частицы
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Тема 11
- •Родина. Татарстан. (география, история, экономика)
- •Туган ил. Россия. Татарстан. (География, тарих, икътисад)
- •Речевые образцы
- •Фразеологизмы
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Тема 12
- •Әдәбият, Мәдәният һәм сәнгать
- •Литература, культура и искусство
- •Речевые образцы
- •Простые предложения.
- •Согласование сказуемого с подлежащим
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Тема 13
- •Известные деятели науки и
- •Культуры россии и татарстана
- •Россиянең һәм Татарстанның танылган фән һәм мәдәният эшлеклеләре.
- •Речевые образцы
- •Сложные предложения. Сложносочиненные предложения
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Тема 14
- •Знаменитые татарские писатели и поэты
- •Күренекле татар әдипләре
- •Дәрдемәнд (1859-1921)
- •Богъдай
- •Гаяз исхакый (1878-1954)
- •Локман Хәким
- •Сүзлекчә
- •Габдулла тукай (1886 – 1913) Китап
- •Һади такташ (1901-1931)
- •Хәсән туфан (1900-1981)
- •И минем җандай кадерлем
- •Кайсыгызның кулы җылы?
- •Нурислам Хәсәнов
- •Кичеккән күке моңы
- •Сүзлекчә
- •Тын океанда көрәш
- •Фәнис Яруллин
- •Гөлҗиһан малайлары
- •Сүзлекчә
- •Тема 15
- •Экология: природа и человек.
- •Экология: табигать һәм кеше.
- •Сложноподчиненные предложения
- •Биремнәр
- •Сүзлекчә
- •Библиография
ОГЛАВЛЕНИЕ
КӨНДӘЛЕК АРАЛАШУДА ҺӘМ СОЦИАЛЬ-МӘДӘНИ ӨЛКӘДӘ УКУЧЫЛАРНЫҢ КОММУНИКАТИВ ҺӘМ ЛИНГВИСТИК КОМПЕТЕНЦИЯЛӘРЕН ФОРМАЛАШТЫРУ 4
Тема 1 11
ЗНАКОМСТВО. О СЕБЕ. 11
БУКВЫ И ЗВУКИ ТАТАРСКОГО ЯЗЫКА 13
БИРЕМНӘР 17
ТЕМА 2 22
БЛАГОДАРНОСТЬ. ИЗВИНЕНИЕ. ПРОЩАНИЕ. 22
ТИПЫ СЛОГОВ 24
УДАРЕНИЕ 24
БИРЕМНӘР 26
Сүзлекчә 27
ТЕМА 3 28
СЕМЬЯ. РОДСТВО. 28
КАТЕГОРИЯ ЧИСЛА 32
ИМЕНА ЧИСЛИТЕЛЬНЫЕ 33
КАТЕГОРИЯ ПРИНАДЛЕЖНОСТИ 34
КАТЕГОРИЯ ПАДЕЖА 35
ХАРАКТЕРИСТИКА 38
БИРЕМНӘР 39
Сүзлекчә 44
ТЕМА 4 46
СИСТЕМА ОБРАЗОВАНИЯ: УЧЕБНЫЕ ЗАВЕДЕНИЯ 46
РОССИИ И ТАТАРСТАНА. 46
МЕСТОИМЕНИЯ 49
Поздравление 50
АВТОБИОГРАФИЯ 51
БИРЕМНӘР 52
Сүзлекчә 55
ТЕМА 5 56
ИЗУЧЕНИЕ ЯЗЫКОВ. 56
ГЛАГОЛ 57
ИЗЪЯВИТЕЛЬНОЕ НАКЛОНЕНИЕ 58
ОБЪЯСНИТЕЛЬНАЯ ЗАПИСКА 63
БИРЕМНӘР 64
СҮЗЛЕКЧӘ 68
ТЕМА 6 69
РАБОТА. ПРОФЕССИЯ. 69
ВСПОМОГАТЕЛЬНЫЕ ЧАСТИ РЕЧИ. 71
ПОСЛЕЛОГИ. 71
СОЮЗЫ 74
ЗАЯВЛЕНИЕ 75
БЕРКЕТМӘ ПРОТОКОЛ 76
БИРЕМНӘР 77
СҮЗЛЕКЧӘ 81
ТЕМА 7 82
ОБРАЗ ЖИЗНИ. ОБЫЧАИ. НАРОДНЫЕ ОБРЯДЫ 82
УСЛОВНОЕ НАКЛОНЕНИЕ. 83
ЖЕЛАТЕЛЬНОЕ НАКЛОНЕНИЕ. 83
ПОВЕЛИТЕЛЬНОЕ НАКЛОНЕНИЕ. 84
БИРЕМНӘР 85
СҮЗЛЕКЧӘ 91
ТЕМА 8 92
СВОБОДНОЕ ВРЕМЯ. УВЛЕЧЕНИЕ 92
НЕСПРЯГАЕМЫЕ НЕЛИЧНЫЕ ФОРМЫ 93
ОБЪЯВЛЕНИЕ 95
РАСПИСКА 95
БИРЕМНӘР 96
СҮЗЛЕКЧӘ 103
ТЕМА 9 104
ОТДЫХ. ПУТЕШЕСТВИЕ 104
КАТЕГОРИЯ ЗАЛОГА. 105
ВСПОМОГАТЕЛЬНЫЕ ГЛАГОЛЫ. 105
БИРЕМНӘР 107
СҮЗЛЕКЧӘ 109
ТЕМА 10 110
ГОРОД. ДЕРЕВНЯ. ДОСТОПРИМЕЧАТЕЛЬНОСТИ. 110
Междометия 111
Звукоподражательные слова 111
Модальные слова 111
Частицы 111
БИРЕМНӘР 113
СҮЗЛЕКЧӘ 122
ТЕМА 11 123
РОДИНА. ТАТАРСТАН. (ГЕОГРАФИЯ, ИСТОРИЯ, ЭКОНОМИКА) 123
фразеологизмы 124
БИРЕМНӘР 125
СҮЗЛЕКЧӘ 133
ТЕМА 12 134
ЛИТЕРАТУРА, КУЛЬТУРА и ИСКУССТВО 134
ПРОСТЫЕ ПРЕДЛОЖЕНИЯ. 135
СОГЛАСОВАНИЕ СКАЗУЕМОГО с ПОДЛЕЖАЩИМ 139
БИРЕМНӘР 140
СҮЗЛЕКЧӘ 146
ТЕМА 13 147
ИЗВЕСТНЫЕ ДЕЯТЕЛИ НАУКИ И 147
КУЛЬТУРЫ РОССИИ И ТАТАРСТАНА 147
СЛОЖНЫЕ ПРЕДЛОЖЕНИЯ. 148
Сложносочиненные предложения 148
БИРЕМНӘР 149
СҮЗЛЕКЧӘ 156
ТЕМА 14 157
ЗНАМЕНИТЫЕ ТАТАРСКИЕ ПИСАТЕЛИ И ПОЭТЫ 157
ДӘРДЕМӘНД (1859-1921) 158
ГАЯЗ ИСХАКЫЙ (1878-1954) 159
ГАБДУЛЛА ТУКАЙ (1886 – 1913) 169
ҺАДИ ТАКТАШ (1901-1931) 169
ХӘСӘН ТУФАН (1900-1981) 170
Нурислам Хәсәнов 171
Зөлфәт Хәким 178
Фәнис Яруллин 183
ТЕМА 15 188
ЭКОЛОГИЯ: ПРИРОДА И ЧЕЛОВЕК. 188
Сложноподчиненные предложения 188
БИРЕМНӘР 190
СҮЗЛЕКЧӘ 196
БИБЛИОГРАФИЯ 208
Көндәлек аралашуда һәм социаль-мәдәни өлкәдә укучыларның коммуникатив һәм лингвистик компетенцияләрен формалаштыру
1.1. Интенция
Билгеле бер коммуникатив мәсьәләләрне чишүдә укучы түбәндәге интенцияләрне үтәргә тиеш:
- сөйләмгә катнашып китү, исәнләшә, үзең белән, я булмаса башка берәү белән таныштыра белү, танышу, саубуллашу, кемгә дә булса мөрәҗәгать итү, рәхмәт әйтү, гафу үтенү, рәхмәт әйтүгә һәм гафу үтенүгә җавап бирү, тәбрикләү; игътибарны үзеңә юнәлтү, кабатлауны сорау;
- мәгълүматны сорау һәм хәбәр итү: сорау бирү яисә вакыйга, берәр кеше, предмет, предметның саны, сыйфаты, аның кемнеке булуы, эш-гамәл, аның вакыты, урыны, сәбәбе, максаты турында хәбәр итү;
- теләк, үтенеч, максат, таләп итү, киңәш бирү, тәкъдимне, чакыру, риза булу һәм ризасызлык, кире кагу, рөхсәт итү, тыю, сүз бирү, икеләнүне белдерү;
- нәрсәгә дә булса үз мөнәсәбәтеңне белдерү: предметка, фактка, вакыйгага, эш-гамәлгә, аерым бер кешегә бәя бирү; гаҗәпләнү, кызгану, кайгы уртаклашу, кире кагу һәм нәрсәгә дә булса өстенлек бирүне белдерә алу.