5. Көлiк құралдарының ұтымды жүктелуі

Курстық жұмыста есептер екі белгiлерге байланысты шешіледі: жүктердi сыйымды сақтауға арналған орындармен белгіленген жүк салмағын ұтымды пайдалану арқылы.

5.1 Кеменің жүк таситын бөлiмiн жүктеу

Берілген жүктерді орташа меншікті тиеу көлемі бойынша (U орт ) лайықты кеме таңдаймыз. Курстық жұмыста (Uорт ) жуықтап анықтай отыра тәулiктiк жүк айналым арқылы (Gi ), берілген жүктердің меншiктi тиелу көлемiн (U_i) анықтаймыз.

(57)

(58)

(58)

Мұндағы ω – кеменің меншікті сыйымдылығы м³/т;

W_с – кеменің сыйымдылығы, м³ ;

D_ч – кесенің таза жүккөтерімділігі, т.

Берілген жүктерді орналастыру үшін құрғақ жүктерге арналған кемені таңдаймыз:

W_с = 17731 м³ ;

D_ч = 8542 т.

Сонымен, кеменің меншікті сыйымдылығы келесі түрде болады:

ω = 17731 / 8542 = 2,08 м³/т.

U орт мен ω (2, 08-шi, 91 = 0, 17) арасындаға айырмашылық минималды деп айтуга болады.

Бұрын құрылған, жүктерді орналастыру кестесіне сәйкес жүктерді орналастыру үшiн минималды орын қажет - 3. Осы кемеде 6 твиндековпен 6 трюм бар. Олардың iшiнен 3 бөлменi таңдаймыз: №3-шi трюм, №4-шi трюм және №4-шi твиндек. Бұл бөлмелер келесi сипаттамаларға ие:

W_тр№3 = 3660 м³ , Н_тр№3 = 7,8 м;

W_тв№3 = 1400 м³ , Н_тв4= 3,3 м.

W_тр№4 = 1905 м³ , Н_тр№4= 4,3 м;

Осы бөлмелерге арнайы « кубатур пропорционалдық» әдісі арқылы шекті салмағын анықтаймыз.

P_{j отс} = W_{j отс}· D_ч / W_с , (59)

P_{j тр} = W_{j тр}· Р_{j отс} / W_{j отс}, (60)

P_{j тв} = P_{j отс} - P_{j тр}, (61)

Р_отс№3 = 5060·8542 / 17731 = 2437,7 т,

Р_отс№4 = 3445·8542 / 17731 = 1659,6 т;

Р_тр№3 = 3660·2437,7 / 5060 = 1763,2 т,

Р_тр№4 = 1905·1659,6 / 3445 = 917,7 т;

Р_тв№3 = 2437,7 – 1763,2 = 674,5 т.

Жүктерді бөлмелерге орналастырамыз.

1. №3-ші трюмге сүрленген балықты (U = 1,54) және қоставрлы балканы орналастырамыз (U = 0,71). Берілген жүктерге U < ω, яғни жүктер – «ауыр». Осыған сәйкес келесілерді таңдаймыз 2/3 жүктің салмағы – балықтар, меншікті тиеу салмағы осы мәнге жақын болғандықтан ω және 1/3 балкалар: Q_(рыба) = 2/3 · Р_тр№3

Q_(рыба) = 2/3 · 1763,2 = 1175,5 т,

Q_(балка) = 1/3 · Р_тр№3

Q_(балка) = 1/3 · 1763,2 = 587,2 т.

Трюмда орын алатын көлемін анықтаймыз:

W = Q· U, (62)

W(балық) = 1175,5·1,54 = 1810,3 м³,

W(балық) = 587,2·0,71 = 416,9 м³.н

2. Мақта өнімін орналастырамыз №3 твиндекте (U = 3,4) . жүк жеңіл болып табылады (U > ω), оның саны келесі түрде анықталады:

Q_{(хлопок)} = W_тв№3 / U.

Q_{(хлопок)} = 1400 / 3,4 = 411,8 т.

3. №4 трюмінде графитті орналастырамыз (U = 1,47) және нитролактарды (U = 1,9). Берілген жүктер үшін U < ω, яғни жүктер – «ауыр». Осыған сәйкес 2/3 жүктің салмағы – нитролактар, меншікті тиеу салмағы осы мәнге жақын болғандықтан ω және 1/3 графмттеде:

Q_{(нитролаки)} = 2/3 · Р_тр№4.

Q_{(нитролаки)} = 2/3 · 917,7 = 611,8 т,

Q_{(графит)} = 1/3 · Р_тр№4

Q_{(графит)} = 1/3 · 917,7 = 305,9 т.

Трюмда орын алатын көлемін анықтаймыз:

W_{(нитролаки)} = 611,8·1,9 = 1162,42 м³,

W_{(графит)} = 305,9·1,47 = 449,7 м³.

Жүктердің атауына

5.1 суретпен №3 және 5.2 суретпен №4 отсектарда жүктердің атауы, саны және көлемі сипатталған бөлмелерге орналастыру жоспары көрсетілген.

Егер жүк жеңіл болса (U > ω), онда оның саны келесі түрде анықталады:

Q_{(хлопок)} = W_тв№3 / U, (63)

3. Егер берілген жүктерде U < ω, яғни жүктер – «ауыр», онда таңдаймыз 2/3 , меншікті тиеу салмағы осы мәнге жақын болғандықтан ω және 1/3 графит:

Q_{(нитролаки)} = 2/3 · Р_тр№4,

Q_{(графит)} = 1/3 · Р_тр№4,

Трюмда орын алатын көлемін анықтаймыз:

W = Q·U, (64)