Літаратура:

1. Арлоў, У. Alma mater Polocensis / У. Арлоў // Спадчына. – 1999. – № 2. – С. 30–73.

2. Арлоў, У. Пра Полацкую езуіцкую акадэмію, што была адкрыта / У. Арлоў // Беларуская мінуўшчына. – 1996. – № 3. – С. 66–69.

3. Арлоў, У.А. Таямніцы Полацкай гісторыі / У. Арлоў. – Мінск : Полымя, 2002. – 464 с.

4. Асвета і педагагічная думка ў Беларусі: Са старажытных часоў да 1917 г. – Мінск : Нар. асвета, 1985. – 464 с.

5. Белоруссия в эпоху феодализма : сборник документов и материалов / Институт истории АН БССР, Архивное управление при Совете Министров БССР. – Минск : Из-во АН БССР, 1961. – Т. 3 : Воссоединение Белоруссии с Россией и её экономическое развитие в конце ХУІІІ – первой половине ХІХ века (1772–1860) / сост. В.В. Чепко и В.В. Шатило, 1961. – 665 с.

6. Блинова, Т.Б. Иезуиты в Беларуси. Роль иезуитов в организации образования и просвещения / Т.Б. Блинова. – Гродно : ГрГУ, 2002. – 427 с.

7. Блинова, Т.Б. Иезуиты в Белоруссии / Т.Б. Блинова. – Минск : Беларусь, 1990. – 108 с.

8. Блинова, Т.Б. Основные черты образования и воспитания в иезуитских учебных заведениях / Т.Б. Блинова // Адукацыя і выхаванне. – 2002. – № 5. – С. 34–37.

9. Блінова, Т.Б. Езуіцкі музей у Полацку / Т.Б. Блінова // Мастацтва Беларусі. – 1993. – № 3. – С. 59–62.

10. Блінова, Т.Б. Пансіёны ордэна езуітаў у Беларусі (к. ХУШ – 20-я гг. ХІХ стст.) / Т.Б. Блінова // Беларускі гістарычны часопіс. – 1996. – № 4. – С. 67–80.

11. Ганчарук, І. Каталіцкія манаскія ордэны на Беларусі ў 1770-х – 1820-х гг. (Спецыфіка духоўнасці і фармацыйныя дамы) / І. Ганчарук // Гістарычны альманах. – Гродна : ГрДУ, 2003. – Т. 9. – С. 185–196.

12. Гісторыя Беларусі : у 6 т. / рэдкал. М. Касцюк (гал.рэд.) [і інш.]. – Мінск : Экаперспектыва. 2005. – Т. 4 : Беларусь у складзе Расійскай імперыі (канец ХУШ – пачатак ХХ ст.) / М. Біч [і інш.] ; рэд. тома В. Яноўская, С. Рудовіч. – 2005. – 519 с.

13. Жлутко, А. Езуіты на Беларусі: Пошукі праўды / А. Жлутко // З гісторыяй на “Вы”. – Вып. 2 / уклад. У. Арлоў. – Мінск : Маст. літ., 1994. – С. 118–137.

14. Зельскі, А. Планы і спробы стварэння універсітэта ў Беларусі (першая палова ХІХ ст. – 1918 г.) / А. Зельскі // Беларускі гістарычны часопіс. – 2004. – № 2. – С. 22–30.

15. Лаўровіч, Г., Серада, С. Адукацыя на Беларусі ў апошняй чвэрці ХУШ ст. / Г. Лаўровіч, С. Серада // Беларусі гістарычны часопіс. – 1995. – № 4. – С. 59–72.

16. Лаўрык, Ю.М. Скарбніцы мудрасці. Бібліятэкі езуіцкіх навучальных устаноў (к. ХУІ – пач. ХІХ стст.) / Ю.М. Лаўрык // Адукацыя і выхаванне. – 1994. – № 8. – С. 87–92.

17. Лушпай, В.Б. Антипапская пропаганда белорусских иезуитов во 2-ой пол. ХУШ в./ В.Б. Лушпай // Вопросы истории. – 2002. № 8. – С. 124–133.

18. Мацюшэнка, В.В. Ордэн езуітаў і адукацыя / В.В. Мацюшэнка // Народная асвета. – 2001. – № 6. – С. 66–68.

19. Троицкий, Н.А Россия в ХІХ веке : курс лекций : уч. пособие для ВУЗов по напр. и спец. “История” / Н.А. Троицкий. – М. : Выс. школа, 2003. – 431 с.

20. Цярохін, С. Многія прыйдуць пад імем маім: Езуиты на Беларуси / С. Цярохин . – Мінск : Полымя, 1995. – 143 с.

21. Шайкоў, В. Да пытання аб езуіцкай бібліятэцы ў Полацку / В. Шайкоў // Беларускі гістарычны часопіс. – 2003. – № 4. – С. 54–55.

22. Шайкоў, В. Полацкая езуіцкая акадэмія (1812–1820 гг.) / В. Шайкоў // Беларускі гістарычны часопіс. – 1995. – № 4. – С. 73–82.

23. Шыбека, З. Нарыс гісторыі Беларусі (1795–2002) / З. Шыбека. – Мінск : Энцыклапедыкс, 2003. – 489 с.

Тэма 34. Паўстанне 1830–1831 гг. у Беларусі (2 гадзіны)

1. Падрыхтоўка і пачатак паўстання.

2. Дэмакратычная і кансерватыўная плыні ў паўстанні.

3. Разгортванне паўстання ў Літве і Беларусі.

4. Прычыны паражэння. Вынікі і значэнне паўстання.

Паняцці: Адміністрацыйны савет, адраджэнне, Акадэмічны саюз, Ваены саюз, Варшаўская школа падхарунжых, Нацыянальны урад, незалежнасць.

Персаналіі: А. Бенкендорф, А. Гелгуд, А. Чартарыйскі, Г. Дэмбінскі, І. Дзібіч, І. Паскевіч, М. Раддзівіл, Мікалай ІІ, П. Высоцкі, Ю. Нямцэвіч, Ю. Хлапіцкі, Ю. Хлапіцкі.

Абсталяванне: карта Адміністарацыйна-тэрытарыяльны падзел Беларусі і сумежных тэрыторый у другой палове ХІХ – пачатку ХХ стст.

Крыніцы: Маніфест польскага народа