60 Миң нуска китеп өрттөлгөн,
Баласагын (Токмоктогу ) - Герника.
Манастын аты кечкен шар дайрасын,
Үргөнч - Герника.
Хорезм, Бухар, Балх - Герника.
Цыгандар самсып качкан,
Дүйнөгө төлгө тартып,
Мунданып үндөп кайрык
Цига дайра жээги - Герника.
Дал шол жерде,
Аксак-Темир,
Жыйып кескен Пирамида,
Жоокерлердин баш сөөгүнөн,
Учат, учат 800 жылдан бери,
Тынчтык деп ак көгүчкөн.
Ак көгүчкөн,
Ак көгүчкөн,
Ак көгүчкөн.
Миллиондоп нускада, миллиардаган
инсанатка
Пикассонун кистисинен.
Аңтарылган кир тамчы жаш карегинен
«Герника»:
Жатат профессор клиникада,
Курсагы чарт кесилген.
Качып чыккан Иркутск, Красноярскиден,
Зектин бычагы сынган.
Булчуңу буркуят,
Кекиртеги куркуят.
Төгүлгөн чашкасы мүрөктүн,
Эстеликтер, тирандар,
Культтар кулайт.
Жаратканга антарылган көз менен,
Жалбарат молдо, монах,
«О, Кудай!»деп.
Жер-көктүн ортосунда
Жүрөк кабынан чыгып кете жаздайт,
Зилзаладай,
Адам! +
Аалам! +
Кудай калат.
О, Теңир Эгем өзү кабыл алган,
Жапжаңы кыпкызыл розаларга,
Көмүлгөн өлүм-парад.
Кудай көзү прибордой,
Бизди карайт.
Артта калган планета Жер алдастайт,
Абышкадай токсондогу калчылдайт.
Адашат чыңырган айгыр ат,
Кишенейт, жыгылат,
Бут алдына.
Эмчегинен сүт чыкпаган,
Төшүндө бала ыйлаган Аялга -
Мыкчыят – көпөс миллиард.
Жамандыктар бүт тосулат.
Ыйман деген плотинадан баары тунат.
Ыргытам Ыр Чыракты,
Мен да мээмен, жүрөгүмөн.
А болбосо
Герника - Жер шарынын,
Планеттин баардык булуң-бурчтарына,
Жебеленген!
Маңдурттар Найман-эне жүрөгүнүн
толтосуна аткан жаадай.
Кебелбей мыкчыят,
Зөөкүрчүлүк бийлик бука.
Катылган мамлекеттик сыр менен,
Империялык көксөөлөр,
Сейф, пломба.
Ташталбасын ядер бомба -
Ирак, араб согушу керек эмес.
Керек жүрөк согушу.
Бука, бука -
Буштар, муштар
Учат, учат темир куштар,
Кабулга, Багдадга, Иракка,
Канжардай сайылган жүрөккө.
Кыямат- кайым,
Өрттөсөң кумурсканын уясын да.
Дагы кайсы жерде өрт алоолонот,
Нобель сыйлыгынын лауреаты
Грантюре Грасс айткандай,
«Бул шумдук согуштун,
Башы да, аягы жок».
Артта калган планета катары,
Бизди транс көзөмөлдөйт,
Кудай - зор от!!!
О, улуу Жахан,
Күзгүдөй быркыраба,
Кел, эсиңе, кел, акылга.
Жана бүткүл дүйнөлүк,
Биримдикке, ынтымакка!
Эч качан болбосо экен,
Нагасаки, Хиросима.
Мен - Анти Герника,
Планетам Жер, Кыргызхания —
Буруттардын өлкөсү,
Жапайы арстандарың –Моголистан,
Сүйөм сенин байыркың да,азыркың
Өзүң үчүн, Өзүң үчүн, Өзүң үчүн,-
Кыйратуучу эмесмин,
Түзүүчүмүн!
Жыттаймын шыбагыңды,
Жашыл куу арчаң өрттөп,
Түтүнүң искейм, өз эл-жерим
Кыргызхания,
Чыккынчы болбош үчүн,
Ичем мөл булагыңды, кымызыңды,
Арамдык кылбаш үчүн.
Кухнянын кудайы аял,
Мекени ашкана,
А меники - республика!
Мекеним айнегинде гүл өскөн үй.
Арчабешиктеги жер кепем ,
Горизонтко ыр учурган комната.
Ата-Журт гана ыйык, кымбат,
Жана табылгыс, кайталангыс, -
Эркек үчүн!
Келечекке кемелерин жөнөтөт,
Алтын тармал кой терисин
Алып келиш үчүн, Эллада!..
ХХIчи кылымдын көзү менен карасаңар
Бул эскертүү баллада.
Ар кимдин бар «Герникасы».
Үйүбү, же сүйүүбү,
Ишиби, же тишиби,
Адам-къшса болот-ар бир кишини!
Керек болсо, атүгүл
Этаж. Көчө. Мусордон
Азык-түлүк калдыктарын,
Бүтүн бөтөлкөлөр дагын
Издеп жүргөн же каучук канистр.
БОМЖду да
Кылса болот министр.
Маймыл тээп велосипед,
Аюу бийлеп жатпайбы?!
А маселен
Алабарман ач көздүк,
Ар-намыссыз көпкөндүк.
Же обу жок сараңдык,
Же тымызын ич тардык,
Билип туруп уу жуткандык,
Жана диний душмандык.
Кошунаны бутка тебүү,
Жең-ичинен жеп-ичип
Бир кудайды кечирет деп,
Миң арам иш кылгандык.
Адалсынып кылмыш кылуу,
Айыпсызды аёосуз,
Сот жообуна тарткандык.
Адамзатка нак кайгы -
Герника.
Ал оор кайгы - Герника.
Тазалоого суу жетишсиз - өрт керек;
Өзүн өйдө саноочулук баарынан,
Өтө жаман пастыктарга апкелет.
Же кутуруп көпкөндүк,
Бийик туруп чөккөндүк.
Макоолордун бийликти ээлеп турганы,
Акылдардан жинди болупкеткендик.
Сыйбайт эч бир эрежеге,
Мыйзамына турмуштун.
Сен өзүңө шуну туура кылдымбы деп,
Эсеп берип турганың - Герника.
Герникадан Фудзиямага бара турган,
Жалгыз гана бир жолу бар Чындыктын,
Ал ички Рух, Ыйманың...
Атилланын Европаны чаап алганы -
Герника!
Отеллонун Дездемонаны муунтканы –
Герника!
Герника!
Манастан, Чыңгызхандан, Бабурдан,
Тамерландан,
Өткөн далай тагдырлардан,
Кор болгон, ызаланган, бет кумсарган.
Каныңды ичке тарткан,
Байыртан бери жашайт каныбызда.
Өлтүрүп келе жатат уу жебелүү жаадай
тарткан,
Ал бир баштан, көрө албастык,
наадандык, кызганычтан.
Герника - ырайымсыздык.
Келип жетти күчүнө 1937-жыл 7-ноябрда
Сталиндин репрессиясы,
А түгүл өлүмү да Есениндин
Горькийдин жан кыйышы.
Касым Тыныстанов,
Төрөкул Айтматов,
Абдыкадыр Орозобеков,
Жданов, Кировдордун,
Лорка,
Муса Жалилдин атылышы –
Герника!
Герника боло келген, боло берет.
Жок ага чек...
(Чекитти коёт акыр зор келечек,)
Улуу тумоо кара чечек.
А мисалга Бишкектеги,
«Турбазанын» өрттөлүшү,
«Дордойдун» жарылышы.
Аксыдагы бейкүнөө,
Жигиттердин атылышы -
Герника!
Герника -
Сен бараткан поездсиң.
Чөгө турган кемесиң.
Эч күнөөсүз элесиң,
Ширеңкени чаккандай,
Рак менен ооруп жаткан денесиң.
Улуу дарыгер убакыт,
Токтотпойт эч жебесин.
Айтам, мезгил сага даңк!
Жүрөт катуу тегирмени турмуштун,
Жүрөк кагышын улантат...
Пикассо –
Кудайдан эрке бала сүрөтчүсү,
Бир гений шайкелең,
Тарта элек болчу сени -
«Герника»
Мадридде, Прадодо.
Түбөлүктүүлүккө -
Кол койгон чагылгандан!..
Бардагы «Герникалар»:
Арактар - ал,
Адамдарга ыргытылган гранаталар!
Ойрон болгон үй-бүлө – ордолуу шаар -
О, үнсүз жарылуулар!..
Тундурат кулактарын,
Түтүн «бурк» деп тамекиден.
Никотин, алкоголдон
Бет карартып урат жалын,
Үрөйү учуп, кулак түрөт кошуналар,
Өң алеттен кеткен купкуу
«Четоктой», «нөл сегиздей» кишилер
карачы,
анда-дөңдө сулашканын.
Мүрт кеткен гитлердик желдеттердей
Брестте, Испанияда, Киевде,
же Москванын алдында
Калганы качырышат бирин-бири,
Калжактаган таарынычтан жоголот
Пенделердин досчулугу, биримдиги.
Болбогон нерселерге, макоолуктан,
Калчылдайт муун-жүүнү.
Түшкөндөй башына кыйраган Рим күнү!
Акырындап ойгонот кан-жанынан
Уурулук доордогу жапайы кызганычтар,
Кулчулук доордогу айбандыктар,
Капйталисттик жырткычтар -
Империялык жез тумшуктуулар -
Көрүнөт адамдыктан айрылгандан.
Айыл-шаардагы
Танкадай ар кай жерде
Токтоп турган комокторду,
Арак-шарап дүкөндөрүн, жоготкула!
Көк мээ койдой тегеренип,
Кайра кетип таш дооруна
Айланбасын маймылга адам!
Бүт Жаханды, Кыргызстандан
Арак-шарап зотторун-
Курак-жарак чыгаруучу кампалардай,
Спирттик ичимдиктер - ок, бомбалар,
миналардай
Жардырып ээн жерге таштагын бүт.
Антпегенде,
бактысына балта чаап зөөкүрчүлүк,
Алкаштардын көрчү, үйдө чачканын жүк,
Аял турат валенкалуу, шарф оронуп,