- •050711- Геодезия және картография____ мамандығы студенттеріне (мамандық шифрі және атауы)
- •Алматы, 2010
- •1 Класс триангуляция базис қабырғасын өлшеуде қатысты орта квадраттық қатесі неге тең?
- •1 Классты астрономо-геодезиялық торда Лаплас азимуттарын орналасу жиілігін көрсету керек:
- •1 Классты астрономо-геодезиялық тордың полигоны неден құрылған?
- •I класста нивелирлеу қалай жүргізіледі?
1 Класс триангуляция базис қабырғасын өлшеуде қатысты орта квадраттық қатесі неге тең?
A) 1 /1 000 000;
B) 1 / 300 000;
C) 1 / 400 000;
D) 1 / 500 000;
E) 1 / 200 000.
$$$ 26
Үшбұрышта қандай бұрыштар байланыстырушы деп аталады?
A) берілген қабырғаға қарсы жатқан бұрыштар;
B) берілген қабырғаға және байланыстырушы қабырғаға қарсы жатқан бұрыштар;
C) байланыстырушы қабырғаға қарсы жатқан бұрыштар;
D) анықталатын қабырғаға қарсы жатқан бұрыштар;
E) примычный қабырғаға қарсы жатқан бұрыштар.
$$$ 27
Тор элементінің орта квадраттық қатесі қандай формуламен анықталады?
A) m² = m²исх. + m²F;
B) m = mисх. + m²F;
C) m² = mисх. + mF;
D) m = m² исх.+ m²F;
E) m = m² исх.+ mF .
$$$ 28
Егер қатардың қума қозғалысы = 0.50 м, ал көлденең 0.40 м тең, триангуляция қатарының соңғы нүктесінің орта квадраттық қатесін есептеу керек.
A) 0.64 м;
B) 0.36 м;
C) 0.28 м;
D) 0.74 м;
E) 0.15 м.
$$$ 29
Триангуляция звеносында үшбұрыштың кері салмағы қандай формуламен анықталады?
A) Q = 4R i / 3;
B) Q = 2R i / 3;
C) Q = 4R i / 6;
D) Q = 3R i / 5;
E) Q = R i / 3;
$$$ 30
Триангуляция звеносында геодезиялық төртбұрыштың кері салмағы қандай формуламен анықталады?
A) Q = 4 Ri ;
B) Q = 4R i / 3;
C) Q = 1.0 R i ;
D) Q = 4R i / 5;
E) Q = R i / 3;
$$$ 31
Бастапқыға қатысты звено пунктінің соңының орта квадраттық қатесін есептеу қандай формуламен анықталады?
A) M² = mL² + mq² ;
B) M² = mL² + mq ;
C) M² = mL + mq² ;
D) M = mL² ;
E) M = mL² + mq² ;
$$$ 32
1 Классты астрономо-геодезиялық торда Лаплас азимуттарын орналасу жиілігін көрсету керек:
A) 25 үшбұрыштан кейін;
B) 12 үшбұрыштан кейін;
C) 10 үшбұрыштан кейін;
D) 15 үшбұрыштан кейін;
E) 5 үшбұрыштан кейін.
$$$ 33
Қабырғаның қатысты қатесі қандай формуламен есептелінеді?
A) m s / s = m lqS/ 434300;
B) m s /s = m lqS / 420000;
C) m s /s = m lqS / 400300;
D) m s /s = m lqS / 435300;
E) m s /s = m lqS /400000;
$$$ 34
m b / b қалай аталады?
A) қабырғаның орта квадраттық қатесі;
B) қабырғаның қатысты орта квадраттық қатесі;
C) қатардың ортасындағы қатесі;
D) базис қабырғасының қатысты орта квадраттық қатесі;
E) қатардың осал қабырғасының қатесі.
$$$ 35
ОТ-02М оптикалық теодолиттің коллимациялық қателігінің биіктігі неге тең?
A) 10;
B) 20;
C) 5;
D) 30;
E) 15.
$$$ 36
Горизонталь айналымның эксцентриситінің алидадасы дегеніміз не?
A) лимб бөлшектерінің центрінің алидада айналымының центрімен сәйкес келмеуі;
B) лимб айналымының центрінің бөлшек центіріне сәйкес келмеуі;
C) алидада және лимб айналымының центрінің сәйкес келмеуі;
D) теодолиттің айналу өсінің және деңгейшенің перпендикуляр болмауы;
E) теодолит айналу өсінің және визирлік өсінің перпендикуляр болмауы.
$$$ 37
1 Классты астрономо-геодезиялық тордың полигоны неден құрылған?
A) жалпы геодезиялық тормен;
B) триангуляциялық немесе полигонометриялық 1 класс звенолармен;
C) қабаттасқан 2 классты триангуляциялық звенолармен;
D) орталық жүйелермен;
E) геодезиялық төртбұрыштармен.
$$$ 38
Горизонталь айналымның лимб эксцентриситеті деп не айтылады?
A) алидада центрімен лимб бөлшектерінің центрімен сәйкес келмеуі;
B) лимб айналымының центрінің бөлшек центіріне сәйкес келмеуі;
C) алидада және лимб айналымының центрінің сәйкес келмеуі;
D) теодолиттің айналу өсінің және деңгейшенің перпендикуляр болмауы;
E) теодолит айналу өсінің және визирлік өсінің перпендикуляр болмауы.
$$$ 39
Электронды жоғары дәлдікті теодолиттерге жататындар:
A) Theo 002;
B) T1;
C) OT –02;
D) T2000 S;
E) DKM-3.
$$$ 40
ОТ-02М үшін вертикаль айналымының нөлдік орны қай формула бойынша есептелінеді:
A) МО = (КЛ + КП -180);
B) МО = (КП + КЛ);
C) МО = (КЛ – КП 180);
D) МО = (КЛ + КП) / 2;
E) МО = (КЛ – КП) /2.
$$$ 41
Жоғары дәлдікті теодолиттердің ренасының орта квадраттық мәні неге тең?
A) r 0.5;
B) r = 1.0;
C) r = 1.5;
D) r = 5.0;
E) r 0.5.
$$$ 42
МГТ пункттерінде горизонталь бұрыштарды өлшеу қандай әдіспен жүргізіледі?
A) айналдыру прием әдісімен;
B) Шрейбер әдісімен;
C) Аладжалов әдісімен;
D) Попов әдісімен ;
E) Шрейбер және Томилина әдісімен.
$$$ 43
МГТ пункттерінде бағыттарды өлшеу әдісін көрсетіңіз.
A) айналдыру прием әдісімен;
B) барлық комбинация әдісімен;
C) Шрейбер әдісімен;
D) Шрейбер және Попов әдісімен;
E) Шрейбер және Томилина әдісімен.
$$$ 44
ОТ – 02М горизонталь бағыттарын өлшеу кезінде приемдар арасындағы горизонталь айналымның ауыстырылуын есептеу, приемдар саны 6 тең.
A) 30 30;
B) 30 10
C) 60 20;
D) 10 10;
E) 45 00.
$$$ 45
Шрейбер әдісімен бұрыштарды өлшеу кезінде лимбтің прием ішінде топтастырылған тәуелсіз бұрыштарды есептеу, Р= 24, бағыттар саны 24:
A) =10 10;
B) = 2010;
C) = 30 10;
D) = 10 30;
Е) = 60 20.
$$$ 46
Горизонталь бағыттарды өлшеу кезіндегі горизонт замыканиесі деген не?
A) әр приемда бастапқы бағытқа қайта бағыттау;
B) әр жартылай приемда бастапқы бағытқа қайта бағыттау;
C) әр приемда соңғы бағытқа қайта бағыттау;
D) әр жартылай приемда соңғы бағытқа қайта бағыттау;
E) жоғры класс пунктіне қайта бағыттау.
$$$ 47
n бағытын барлық комбинация әдісмен өлшеу кезінде бұрыштар саны қай формуламен есептелінеді:
A) n (n –2) / 2;
B) n = (n – 1) / 2;
C) n = (n + 1) / 2;
D) n = n + 4;
E) n = (n – 4) / 4.
$$$ 48
Шрейбер әдісінде өлшенген бұрыш салмағы қандай формуламен есептелінеді?
A) P = mn;
B) P = 2m;
C) P = mn / 2;
D) P = 2n;
E) P = mn / 4.
$$$ 49
n жұп болғанда, Шрейбер әдісінде приемнан приемға өткенде лимбті қандай мәнге қойады?
A) = /(n – 2);
B) = /(n + 1);
C) = /(n – 1);
D) = /(n + 3);
E) = /n ;
$$$ 50
n тақ болғанда, Шрейбер әдісінде приемнан приемға өткенде лимбті қандай мәнге қойады?
A) = /(n – 2);
B) = /(n + 1);
C) = /(n – 1);
D) = /(n + 3);
E) = /n ;
$$$ 51
Горизонталь бұрыштарды өлшеу кезінде әр прием қанша жартылай приемға бөлінеді?
A) 3 жартылай прием;
B) 4 жартылай прием;
C) Бөлінбейді;
D) 2 жартылай прием;
E) жартылай прием.
$$$ 52
Бұрышты өлшеу кезінде қоршаған ортаның қандай қателіктері әсер етеді?
A) визирлік цилиндр фазасында;
B) ауаның рефракция және конвекциялық потоктарында;
C) ауа температурасынан;
D) подстилающий бетте;
E) ылғалдылық және ауа температурасынан.
$$$ 53
Горизонталь бұрыштарды өлшеу кезінде қандай рефракциядан қате шығады?
A) вертикальды;
B) кешкілік;
C) бүйірлік;
D) таңғылық;
E) күндізгі.
$$$ 54
Тригонометриялық нивелирлеу деген не?
A) Бүгілген визирлік сәлемен жергілікті жердің нүкте биіктігінің айырмасын анықтау;
B) Горизонталь визирлік сәлемен жергілікті жердің нүкте биіктігінің айырмасын анықтау;
C) нивелир жүрісінің нүкте биіктігін анықтау;
D) жергілікті жердің нүкте жағдайын анықтау;
E) Нүктенің нормальды биіктігін анықтау.
$$$ 55
Жоғары дәлдікті теодолиттермен тригонометриялық нивелирлеу жоғарлауын анықтау кезінде нені білу қажет?
A) Пункттар арасында бұрыш бүгілуін және арақашықтықты;
B) Пункттар арасында жоғарлауды;
C) Пункттар арасындағы арақашықтықты және зениттік арақашықтықты;
D) Вертикаль бұрыштар;
E) Горизонталь бұрыштар және арақашықтық.
$$$ 56
Бірінші жақындауда бір қабырғалық тригонометриялық нивелирлеу формуласын көрсетіңіз:
A) h = s ctqz + s²(1 – k);
B) h = s ctqz + s²(1 + k) / 2R;
C) h = s ctqz + s²(1 – k) / 2R;
D) h = s ctqz + s² / 2R;
E) h = s ctqz + s(1 – k).
$$$ 57
Бірінші метрикалық эталон дегеніміз не?
A) “Архив метрі”;
B) метр – прототип;
C) Нормальды өлшемдер;
D) Үлгілік өлшемдер;
E) метр.
$$$ 58
Сызықтық ұзындықты өлшеу үшін қазіргі кездегі жабдықтарды көрсет:
A) Едериннің базистік аспабы;
B) свето- и радиодальномер;
C) свето –и радиодальномер, радиоинтерферометр;
D) Едериннің базистік аспабы, светодальномер;
E) Радиодальномерлер және инварлы проволоктар.
$$$ 59
Белгілердің центріне әкелу үшін, өлшенген бағыттарға қандай жөндеулер жүргізіледі?
A) Жердің кривизнасына, гравитациялық алқабына;
B) Геодезиялық сызықтың бейнесіне кривизнасына;
C) Центрировка және редукцияға;
D) Бақыланатын заттың биіктігіне;
E) Жер кривизнасына, отвеса ауытқуына.
$$$ 60
Үшбұрыш жазықтығындағы геодезиялық сызықтың қисықтық бейнесінің жөндеу суммасы неге тең?
A) Кері белгідегі сфералық артықшылыққа;
B) Үшбұрыш невязкасына;
C) Үшбұрыштың сфералық артықшылығына;
D) Кері белгідегі сфералық невязкасына;
E) Үшбұрыштар бұрышының суммасына.
$$$ 61
Өлшенген бағыттарды жазықтыққа келтіру үшін оларға қандай жөңдеулер жүргізеді?
А) Жер қисықтығына, гравитациялық алқабқа;
B) геодезиялық сызық бейнесінің қисықтығына;
C) центрировка және редукцияға;
D) бақыланатын зат биіктігіне;
E) отвес ауытқуына, Жер қисықтығына.
$$$ 62
Жазықтықтағы тура геодезиялық есеп дегеніміз не?
A) пункттар арасындағы арақашықты табу;
B) дирекциондық бұрышты табу;
C) пункт координаттар табу;
D) координаттардың өсімшесін табу;
E) азимутты табу.
$$$ 63
Жазықтықтағы кері геодезиядық есеп дегеніміз не?
A) пукнт координаттарын табу;
B) дирекциондық бұрышты және координаттарды анықтау;
C) пункттар арасындағы арақашықты және дирекциондық бұрышты анықтау;
D) сызық сонындағы координаттарды табу;
E) координаттардың өсімшесін табу.
$$$ 64
Өлшенген бағытта центрировкаға түзетуді есептеу, егер l = 0.042 м, M+ = 89 52, S = 5 км.
A) + 0.145;
B) – 0.234;
C) + 1.732;
D) –1.345;
E) –2.907.
$$$ 65
Өлшенген бағытқа редукцияға түзетуді есептеу l1 = 0.042 м, M1 + 1 = 5045, S = 20.8 км.
A) + 0.145;
B) – 0.234;
C) + 0.323;
D) – 1.345;
E) – 2.907.
$$$ 66
Центрировканың сызықтық элементін көрсет:
A) l;
B) l1;
C) 1;
D) ;
E) .
$$$ 67
Редукцияның бұрыштық элементін көрсет:
A) l;
B) l1;
C) 1;
D) ;
E) .
$$$ 68
2 пункт координатын есепте, егер пункт координаттары Х1 = 6182 699 м, У1 = 70 904 м, = 359 44 17, S = 10.0 км.
A) Х 2= 6 192 699 м, У2 = 70 857 м;
B) Х2 = 6 167 678 м, У2 = 71 234 м;
C) Х2 = 6 193 475 м, У2 = 70 689 м;
D) Х2 = 6 198 788 м; У2 = 71 225 м;
E) Х2 = 6 296 576 м, У2 = 70 489 м.
$$$ 69
Бағыттың дирекциондық бұрышы қай формуламен есептейді:
A) tg = y \ x;
B) tg = x \ y;
C) tg = x \ y;
D) tg = y \ x;
E) tg = x \ y.
$$$ 70
1-3 бағытының дирекциондық бұрышы қай формуламен анықталады, егер үшбұрыш бұрыштары i және 12 ?
2
12
1 3
A) 13 = 12 +1;
B) 13 = 12-1;
C) 13 = 21 +2 ;
D) 13 = 12 - 3 ;
Е) 13 = 12+ 3.
$$$ 71
Егер үшбұрыштың i және 12 бұрыштары белгілі болса, онда 2-3 бағыттың дирекциондық бұрышын қандай формуламен анықтайды?
2
12
1 3
A) 23 = 12 +1;
B) 23 = 12-1;
C) 23 = 21 - 180 +2 ;
D) 23 = 12 - 3 ;
Е) 23 = 12+ 180- 2.
$$$ 72
Егер үшбұрыштың I бұрышы және S12 қабырғасы белгілі болса, үшбұрыштың S 13 қабырғасын есепте:
1
S12
2 3
A) S13 = S12 sin3 \ sin 2;
B) S13 = S12 sin3\ sin1;
C) S13 = S12 sin2 \ sin3 ;
D) S13 = S12 sin1 \ sin 2;
E) S13 = S12 sin1\ sin3.
$$$ 73
Егер нүкте экватордан 5481 км жатса, 13 зонадан батысқа -20 км, Гаусс-Крюгердің проекциясы тік бұрышты М нүктесінің координаттар жүйесінің Х және У мәндерін анықта:
А) Х = 5481 км, У = 12 520 км;
B) Х = 20 км, У = 5481 км;
С) Х = 500 км, У = 480 км;
D) Х = 5481 км, У = 13 480 км;
E) Х = 520 км, У = 5481 км.
$$$ 74
Бағыттар бойынша теңестірілген тордың шартты фигурасының саны қандай формуламен анықталады?
A) f = D + t – p + 1;
B) f = D - t – p + 1;
C) f = D + t + p + 1;
D) f = D + t – p - 1;
E) f = D + t – p + 2.
$$$ 75
Кері геодезиялық есепті шешкенде, x және y координаттарының өсімшесі неге тең?
A) x = S cos, y = S sin;
B) x = S sin, y = S cos;
C) x = x2 – x1, y = y2 –y1;
D) x = x1 – x2, y = y1 –y2;
E) x = y1 –y2, y = x1 – x2.
$$$ 76
Тура геодезиялық есепті шешкенде, x және y координаттарының өсімшесі неге тең?
A) x = x1 – x2, y = y1 –y2;
B) x = y1 –y2, y = x1 – x2;
C)x = S cos, y = S sin;
D) x = S sin, y = S cos;
E) x = x2 – x1, y = y2 –y1.
$$$ 77
Егер барлық қабырғалары өлшенген болса, онда үшбұрыштың А бұрышының мәні нешеге тең болады?
В
c
a
А С
b
A) cos A = (cos a – cos b cos c) / sin b sin c;
B) cos A = (cos a – cos b cos c) + sin bsin c;
C) cos A = (cos a – cos b cos c) - sin bsin c;
D) cos A = (cos a – cos b cos c) / sin a sin c;
E) cos A = (cos a – cos b cos c) / sin b sin a.
$$$ 78
Қатал әдісте теңестіру қандай әдіспен жүргізіледі?
A) ең кіші квадраттар әдісімен;
B) Гаусс әдісі бойынша;
C) Бессель әдісі бойынша;
D) тікбұрыштар әдісі бойынша;
E) редукция әдісі бойынша.
$$$ 79
Ең кіші квадраттар әдісінде өлшенгендерге түзетулер жүргізу қай формулаға сәйкес келеді?
A) pv² = min;
B) pv² = max;
C) pv = 100;
D) p² = v²;
E) v² = max.
$$$ 80
Ең кіші квадраттар әдісі бойынша, геодезиялық торды теңестірудің екі классикалық әдісін көрсетіңіз:
A) параметрлік әдіс, өлшеу әдісі;
B) шартты өлшеулер әдісі, коррелаттық әдіс;
C) параметрлік әдіс, коррелаттық әдіс;
D) Гаусс әдісі, коррелаттық әдіс;
E) Гаусс әдісі, параметрлік әдіс.
$$$ 81
Ең үлкен және қиын емес торларды теңестіру кезінде қандай әдіс ыңғайлы?
A) коррелаттық;
B) параметрлік;
C) қатал емес;
D) қатал;
E) Гаусс әдісі.
$$$ 82
Қандай торлар бос деп аталады?
A) берілгендердің артықшылық саны;
B) берілгендердің керек саны;
C) берілгендері жоқ;
D) берілгендердің керек саны жоқ;
E) берілгендердің артықшылық саны жоқ.
$$$ 83
Бұрыштармен теңестірілетін тордың шартты теңдеулерінің санын қандай формуламен анықталады?
A) S = N + ks + k – 2k;
B) S = N + ks + k + 2k ;
C) S = N - ks + k – 2k ;
D) S = N - ks - k + 2k ;
E) S = N + ks – 2k.
$$$ 84
Бағыттар бойынша теңестірілген тордың шартты фигурасының саны қандай формуламен анықталады?
A) f = D + t – p + 1;
B) f = D - t – p + 1;
C) f = D + t + p + 1;
D) f = D + t – p - 1;
E) f = D + t – p + 2.
$$$ 85
Полюстік шарттарда геодезиялық құрулар қандай жағдайда туындайды?
A) үшбұрыштарда;
B) үшбұрыштарда және геодезиялық төртбұрыштарда;
C) орталық жүйеде;
D) геодезиялық төртбұрыштарда және геоедзиялық төртбұрыштарда;
E) базис торларында.
$$$ 86
Үшбұрыш фигура шартын көрсет:
A) (1) + (2) + (3) + w = 0;
B) (1) -(2) + (3) + w = 0;
C) (1) + (2) + (3) - w = 0;
D) (1) - (2) - (3) + w = 0;
E) 1) - (2) - (3) - w = 0.
$$$ 87
Тор базисінің шартты теңдеу саны нешеге тең?
A) геодезиялық төртбұрыш санына;
B) үшбұрыұтар санына;
C) берілген пункттер санына;
D) қатты қабырғалардың артықшылық санына;
E) қатты бұрыштар артықшылық санына.
$$$ 88
Фигура шартында бос мүше қандай формуламен есептеледі?
A) w = 2.5m n;
B) w = 2.5m n ctq;
C) w = 2.5m2n;
D) w = 2.5m;
E) w = 2.5m n.
$$$ 89
Полюсті шартты теңдеу қандай формуламен есептеледі?
A) c = N – p – q;
B) c = p – 2n +3;
C) c = p + 2n +3;
D) c = p – 4n +3;
E) c = p – 2n -3.
$$$ 90
Пункт бағытында түзету суммасы неге тең?
A) v = min;
B) v = max;
C) v = 0;
D) v = 1 / p;
E) v = 2p.
$$$ 91
Мемлекеттің бос биіктік негізі не?
A) Мемлекеттік нивелирлеу торы;
B) I классты нивелирлеу торы;
C) IІ классты нивелирлеу торы;
D) полигон нивелирлеуі;
E) III және IV класс нивелирлеу торлары.
$$$ 92