Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Қаржы....docx
Скачиваний:
6
Добавлен:
12.09.2019
Размер:
281.61 Кб
Скачать

2. Қорғаныс пен басқарудың қаржыландырылуы

Қарулы күштерді, басқы әскерлерді ж/е құрамаларды материалдық-техникалық қамтамасыз ету басымдық тәртіппен, қару-жарақ пен техниканы қоса, өндірістік-техникалық арналым өнімін жасауға, өндіруге, жеткізілуге, ж/е онымен қамтамасыз етуге мем/ң қорғаныстық тапсырмасы мен халқаралық келісімдерге сәйкес жүз.асырылады. Қорғанысты экономикалық қамтамасыз ету д/з қарулы күштерге, басқа әскерлер мен әскери құрамаларға, қаржы, мат/қ -техникалық ж/е өзге ресурстарды бөлу, ҚР сының қорғанысын кепілді қамтамасыз ету үшін оларды қажетті қару жарақпен, әскери ж/е арнаулы техникамен жарақтандыру. Қорғанысты қаржыландыру қарулы күштердің, басқа әскерлер мен әскери құрамалардың қаржы, мат/қ техникалық ж/е басқа ресурстарға деген қажеттіліктерін кепілді қанағаттандыруға бағытталған. Қорғанысқа жұмсалатын шығыстар көбінесе ресрубликалық бюджеттен (80% жуығы) қаржыландырылады. Мем/к шығыстардың құрамында құрылыста, әлеу/к ж/е экон/қ саясатты жүз.асыруда маңызды рөл атқаратын басқарудың мем/к аппаратына жұмсалатын шығыстар шамалы орын алады. Мем/к басқару органдарының жүйесі д/з, барлық деңгейлердің заңнамалық, атқарушылық ж/е өкілдікті органдарының, сонымен бірге басқару аппаратының жиынтығы. Мем/к басқару органдарын ұстауға жұмсалатын шығыстар-республикалық бюджеттен жергілікті бюджетке дейінгі бюджеттердің шығыстары құрамында жыл сайы бекітіледі, олардың құрамына мыналар кіреді: ағындағы шығыстар(тауарлар мен қызметтерге жұмсалатын шығыстар, соның ішінде жалақы, өтімдік ж/е басқадай ақшалай төлемақылар; сыйақылар төлеу; субсидиялар ж/е басқа ағымдық трансферттік төлемдер); күрделі шығыстар; кредит беру,үлестік қатысу ж/е қаржыландыру.

3. Инфляцияның әлеуметтік-экономикалық салдарлары

Инфляция – тауар айналымының қажеттілігімен салыстырғанда айналыс сферасының артық қағаз ақша массасымен лық толып кетуі,оның құнсыздануы ж/е соның нәтижесі ретінде тауарлар мен қызметтер көрсетуге бағаның өсуі;ақшаның сатып алуға жарамдылығының төмендеп кетуі.И. кезінде қоғ/қ өнд үдерісінің алшақтықтарына ж/е артық көп ақшаның шығарылуына б/ы ақша айналысының заңы бұзылады.Ақшаның құнсыздануы ж/е бағаның көтерілуі бюджет шығыстарының көбеюіне,мемлекеттің шынайы кірістерінің төмендеуіне,салық ауырпалығын күшейту қажеттілігіне,мемлекеттік бюджет тапшылығынан болатын мемлекеттік борыштың өсуіне ұрындырады.Инфляцияның жоғарғы қарқыны мемлекеттің қаржылық ресурстарын құнсыздандырады,өйткені салықтық кірістер мен қарыздар оларды есептегеннен кейін уақыттың белгілі бір межелдемелері арқылы түседі, сондықтан мемлекеттің алу сәтінде олар құнсызданады.Осыған ұқсас мемлекеттік берешектің проблемасы шиеленіседі, өйткені қарыздарды тарту үшін мемлекет өзінің бағалы қағаздарының табыстылығын кредиттік пайыз деңгйінен жоғары көеруге мәжбүр болады,бұл мемлекеттік борыштың атаулы өсуін тудырады.Қаржылық қатынастар мен инфляциялық үдерістердің бір бағытты келеңсіз сипаты,бірін-бірі өзара толықтыра отырып, экономикалық жүйеде келеңсіз нәтижелерге апарады.

Инфляцияның тигізетін әлеуметтік-экономикалық салдарларын мынадан көруге болады : халық топтары,өндіріс сферасы,аймақ-р,шаруашылық құрылым-ры,мемл.,фирма-р арасында,дебитор-р мен креди-р арсында табыс-ң қайта бөлінуі;халық-ң,шаруашылық субьекті-рі-ң ақшалай жинақ-ры-ң ж/е мемл-к бюджет қараж-ң құнсыздануы;баға-ң әркелкі өсуі нәтижесінде өнеркәсіп сала-рындағы пайда нормасы-ң теңсіздігі-ң артуы ж/е ұдайы өндіріс процесіндегі теңсіздіктің орын алуы;жұмыссыздық-ң өсуі;халық шаруашылығына деген инвестиция-ң қысқаруы;амортизациялық қор-р-ң құнсыздануы;бағадағы,валютадағы ж/е пайыздағы алып-сатарлық ойын-р-ң ұлғаюы,көлеңкелі экономика-ң белсенді түрде дамуы;ұлттық валютаның сатып алу қабілеті-ң төмендеуі;қоғам-ң әлеумет-к топтарға бөлінуі. Инфляцияға қарсы саясат – инфляциямен күреске бағытталған экономиканы мемлекеттік реттеу жөніндегі шаралар кешені.Мұндай саясаттың екі негізгі жолы белгіленген: дефляциялық саясат және табыстар саясаты. Дефляциялық саясат мемлекеттің шығындарын азайту,кредит үшін пайыздық мөлшерлемелерді арттыру,салық ауыртпалығын күшейту,ақшалай массаны шектеу жолымен ақшалай-кредиттік жән салықтық механизм арқылы ақшалай сұранымды реттеуді қарастырады.Бұл саясат экономиканың өсуін тежейді. Табыс саясаты – бағаға жәе жалақыға бақылау жүргізуді қажет етеді.Оны жүзеге асыру әлеуметтік қайшылықтарды қоздыруы мүмкін. Таргеттеу(ағылш мақсат)-реттеу ұйымы-ң жауапкершілігіне жататын мақсатты көрсеткіш-р-ң сандық бағдарламаларына қол жеткізу үшін эко-қ саясаттың қолданылуы.