Гипоксия кезінде зат алмасу, ағзалар мен жүйелер қызметтерінің бұзылыстары.

Орталық жүйке жүйесі

Бас ауыру, эйфория ( тежегіш үрдістерінің бұзылуы), қозғалыс тепе-теңдігінің бұзылысы, қимылдық бұзылыстар, тырысулар (қыртысасты орталықтарға ми қыртысының тежегіштік әсерінің әлсіреуі), кома (ми қыртысы, қыртысасты, мидың бағаналық орталықтарының қызметтерінің төмендеуі), ми тіні мен қабықтарына қанқұйылулар, ми қыртысында, мишықта, қыртысастында құрылымдық өзгерістер

Жүрек – қантамыр жүйесі

Миокардтың қозғыштығы, өткізгіштігі және жиырылуының бұзылыстары ® тахикардия, аритмиялар, қанайналымының орталықтануы® жүрек қызметі мен тамыр межеқуатының төмендеуі .

Тыныс жүйесі

Тахипноэ, үзілістік (тыныс орталығының зақымдануы) тыныстар, өкпеде іркілулік құбылыстардың дамуы, альвеолалық – қылтамырлық мембрананың қалыңдауы.

Ас қорыту жүйесі

Ас қорыту сөлдерінің бөлінуі төмендеуі, АІЖ қимылдық қасиетінің тежелуі, бауыр қызметінің бұзылысы, бауыр бөліктерінің орталығындағы жасушалардың жойылуы мүмкін.

Несеп шығару жүйесі

Бүйректің сүзілулік қызметінің бұзылысымен ауысатын полиурия, морфологиялық көрінісі: бүйрек түтікшелерінің некрозы немесе некробиозы.

Гипоксия кезіндегі теңгерілу тетіктері

Жедел:

• Тыныстық ( гипервентиляция)

• Гемодинамикалық (тахикардия, қанның соққылық көлемінің, қанағымы жылдамдығының артуы, қан айналымының орталықтануы)

• Гематогендік (эритроцитоз, Hb-нің О₂ - үйірлігінің­, оксигемоглобиннің диссоциация сызығының оңға жылжуы).

• Тіндік ( гликолиздің белсенденуі, тыныстық ферменттердің белсенденуінің кушеюі, тотығу мен фосфорланудың ілесуінің артуы)

Ұзақ мерзімдік:

• Оттегінің тасымалдануы мен оның қолдануына жауапты жүйелерде гипертрофия және гиперплазия:

тыныстық бұлшық еттердің, өкпе альвеолаларының, миокардтың салмақтарының артуы;

ұзындығы мен диаметрінің артуы нәтижесінде қызмет атқаратын қылтамырлар санының артуы;

тіндерде миоглобин, жасушаларда митохондрий санының артуы;

қантүзуші тіндердің гиперплазиясы, эритропоэздің белсенденуі.

Гипоксия кезіндегі зат алмасуларының өзгерістері:

Қажым түзілуінің төмендеуі, гликолиз бен гликогенолиздің әсерленуі, сүт және пирожүзім қышқылдарының жиналуы, метаболизмдік ацидоз.

Көрнекті материал:

1. Мультимедиялық дәрістердің электронды түрі (студент кафедрадан алады)

2. Курс лекций: Патофизиология в схемах и таблицах: – Алматы: Кітап, 2004. – ҚазҰМУ кітапханасында және кафедрада электронды түрі

Әдебиеттер:

Негізгі

1. Ә.Нұрмұхамбетұлы. Патофизиология. – Алматы; РПО «Кітап», 2007. – С. 537-548.

2. Ә.Н.Нұрмұхамбетұлы. Клиникалық патофизиология.-Алматы; «Эверо», 2010.-С. 79-99.

3. Патофизиология в схемах и таблицах: Курс лекций: Учебное пособие. Под ред. А.Н.Нурмухамбетова. – Алматы: Кітап, 2004. – С. 84-87

4. Патологическая физиология п/р А.Д.Адо, М.А.Адо, В.И.Пыцкого, Г.В.Порядина, Ю.А.Владимирова. – М.: Триада-Х, 2002. – С. 278-290.

5. Патологическая физиология: Учебник п/р Н.Н.Зайко и Ю.В.Быця. – 2-е изд. – М.: МЕДпресс-информ, 2004. – С. 340-351

Қосымша

6. Патофизиология: Учебник для мед.вузов под/ред В.В. Новицкого и Е.Д. Гольдберга.-Томск: Том.ун-та, 2001, С. 525-538.

7. Литвицкий П.Ф. Патофизиология: Учебник: в 2 т. – М.: ГЭОТАР-МЕД, 2003. – Т. 1. – С. 478-514.

Бақылау сұрақтары (кері байланыс)

1. Гипоксия туралы түсінік.

2. Гипоксияның жіктелуі

3. Заттық гипоксия туралы түсінік

4. Гипоксия кезіндегі жедел теңгерілулік серпілістер.

5. Гипоксия кезіндегі ұзақ мерзімдік бейімделу тетіктері.

№ 4, 5 тақырып. АЛЛЕРГИЯ

Мақсаты: Аллергиялық серпілістердің реагиндік, цитотоксиндік, иммунды-кешендік және жасуша қатысуымен өтетін түрлерінің этиологиясы мен патогенезінің негізгі сұрақтары бойынша білімін қалыптастыру

Дәріс жоспары:

1. Аллергия, анықтамасы. Оның этиологиясы (себептері және жағдайлары), аллергендердің жіктелуі, олардың сипаттамасы.

2. Кук, Джелл және Р. Кумбс бойынша аллергиялық әсерленістердің жіктелуі.

3. Аллергиялық әсерленістердің сатылары ( иммундық әсерленістер, патохимиялық және патофизиологиялық өзгерістер), олардың патогенезі.

4. Сенсибилизация, түрлері, патогенезі.

5. Аллергиялық әсерленістердің І, ІІ, ІІІ, ІҮ – түрлері патогенезінің ерекшеліктері:

а) аллергендердің табиғаты, сенсибилизация тетіктері;

б) негізгі дәнекерлері, олардың шығу тегі және биологиялық маңызы.

6. Гипосенсибидизация, түрлері, патогенезі.

Дәріс тезистері

АЛЛЕРГИЯ – организмнің өз тіндерінің зақымдануымен қабаттасатын иммундық әсерленістер (В.И. Пыцкий)