- •1.Психология пәні, мақсаты,міндеті мен әдістерін сипаттаңыз
- •2.Психологияның даму тарихын кесте түрінде бейнелеңіз
- •XVII-XIX ғ. Психология
- •3.Психология ғылымның негізгі салаларының өзара байланысын талдаңыз
- •4.Психология ғылымының дамуындағы негізгі кезеңдеріне сипаттама беріңіз
- •5.Психологиялық зерттеудің негізгі әдістерінің өзарабайланысын көрсетіңіз
- •6.Тұлғаның қалыптасуы мен дамуына әсер етуші факторларды айқындаңыз
- •7.Тұлға дамуының концепцияларының негізгілерін сипаттаңыз
- •8.Түйсік және оның түрлерінің өзарақатынасына анықтама беріңіз
- •3. Вибрациялық туйсікте
- •9.Түйсіктің заңдылықтарының табиғатын көрсетіңіз
- •10.Түйсiктердiң қандай негізге сүйеніп жiктелетінін атаңыз
- •11.Қабылдау түрлері мен заңдылықтарының өзарабайланысын орнатыңыз
- •12.Қабылдаудың негізгі ерекшеліктері табиғатын сипаттаңыз
- •13.Қабылдаудың түрлерi: кеңiстiктi, уақытты және қозғалысты қабылдау өзарақатынасын көрсетіңіз
- •14.Естің негізгі процестерінің ерекшеліктеріне анықтама беріңіз
- •15.Естің түрлері мен процестерінің өзарабайланысын көрсетіңіз
- •16.Естің психологиялық теорияларын анықтаңыз
- •17.Естің индивидуалды ерекшеліктері және дамуын сипаттаңыз
- •18.Есте сақтау мен жаттау ережелерін сипаттаңыз
- •19.Ойлау түрлері мен формаларының табиғатын талдаңыз
- •20.Ойлаудың қасиеттері.
- •21. Сөйлеудің түрлері
- •22.Ауызша және жазбаша сөйлеу ерекшеліктерін салыстырмалы түрде талдаңы
- •23.Сөйлеу және оның қызметтеріне сапалық талдау жасаңыз
- •24. Зейін, оның қызметтері және түрлері
- •25. Зейіннің психологиялық теориялары
- •26. Қиял және оның психикалық іс-әрекеттегі рөлі
- •27. Қиялдың түрлері
- •28.Қиял және шығармашылық
- •29. Эмоция туралы жалпы түсiнiк.
- •30. Эмоцияның негізгі түрлері
- •31.Эмоцияның негiзгi қызметтерiне талдаңыз
- •32Жоғары деңгейдегі сезімдер табиғатын түсіндіріңіз
- •33.Еріктің негізгі қызметтеріне болжам жасаңыз
- •34Адамның еріктік қасиеттері мен дамуы жолдарын көрсетіп, дәлелдеңіз
- •35.Темперамент өзгермейді деген тұжырымды сыни бағалаңыз
- •36.Гиппократтың темперамент туралы теориясы туралы көзқарасыңызды көрсетіңіз
- •40.Темперамент және мінез арақатынасы туралы пікірлерді талдаңыз
- •41. Мінездің қалыптасуына әсер ететін қандай заңдылықтарды білесіз?
- •42. Мінездің тұлғалық ерекшеліктері туралы көзқарасыңызды беріңіз
- •43. Темперамент пен мінездің айырмашылықтарын сызба түрінде көрсетіңіз?
- •44. Мінез адамның дене құрылымына байланысты деп есептейтін Кречмер мен Шелдонның теориясымен келісесіз бе?
- •45. А.Е. Личко бойынша мінез акцентуация түрлерінің қайсына өзіңізді жатқыза аласыз және неге?
- •46.К.Леонгард бойынша мінез типтерінің қайсына өзіңізді жатқыза аласыз және неге?
- •47. Мінездің қалыптасу ерекшеліктері жайлы эссе жазыңыз.
- •48. Кәсіби маманы болуда қажетті қабілеттің түрін талдаңыз.
- •49.Қарым-қатынаста комплимент айтудың қажеттілігін дәлелдеңіз
- •50.Өмір қиындықтарын жеңуде көмектесетін тұлғалық еріктік сапаларды қарастырыңыз
- •51.«Психология мен өз мамандығыңыздың байланысы» тақырыбында эссе құрыңыз
- •52.Сіздің тұлғалық даму деңгейлеріңізді сызба түрінде көрсетіңіз
- •53.Ерік –жігерді шыңдаудың жолдары туралы болжам жасаңыз
- •54.«XXI ғасыр - психология ғасыры» тақырыбын талдаңыз
- •55.Мінездің өзгеруіне себеп болатын факторларды анықтаңыз
- •56.Логикалық ойлауды дамытуға арналған әдіс-тәсілдерді қарастырыңыз
- •57.Болашақта өз кәсібіңізде пайдалана алатын психологиялық білімдерді түсіндіріңіз
- •58.Өзіңіздің студенттік тобыңызға психологиялық мінездеме беріңіз
- •59.Адам қабілеттерін дамыту жолдары туралы баяндаңыз
- •60.Тұлғалық даму деңгейлеріңізге сызба құрыңыз
- •Тұлға дамуының кезеңдері (э.Эриксон бойынша)
1.Психология пәні, мақсаты,міндеті мен әдістерін сипаттаңыз
Психология дегенімміз – психика дамуының жалпы заңдылықтарын, зерттеу әдістерін, теориялық принциптерін және оның ғылыми негіздерінің қалыптасу жүйесін зерттейді.
Адам - көптеген ғалымдардың зерттеу тақырыбы болып келеді. Адамзат өзінің тарихын, шығу тегін, тілдері мен салт-дәстүрлерін тануында психология ғылымы ерекше орын алады.Психологияның зерттеу пәнінің негізіне, адам болмысының табиғаты, психикалық құбылыстары, үрдістері, қасиеттері кіреді. С.Л.Рубинштейн "Жалпы психология негіздері" еңбегінде (1940) былай деп жазды: "Психология зерттейтін құбылыстардың арнайы шеңбері анық әрі айқын көрінеді. Бұған біздің өміріміздің ішкі мазмұнын құрайтын және бізге тікелей тән уайымдар сияқты сезімдер, ойлар, ұмтылыстар, тілектер, ниеттер, қабылдаулар және т.б. жатады.".
Психология ғылымының пәні туралы ойлар әлі күнге дейін нақты емес. Психологтардың көбі өздерінің зерттеу пәні ретінде психикалық процесстерді (ойлау, есте сақтау, сезім т.б) қарастырады. Ал, кей жағдайларда психол-ң пәні ретінде тұлға туралы, адам туралы айтады. Психология пәніне қатысты айтылған бұл екі ықпал толық қанағаттандырылмайды, ойткені жоғарыда айтылғандардың барлығын басқа да көптеген ғалымдар зерттейді.
Психологияның негізгі мақсаты — психиканы цубьективттік структураның, сыртқы ортаны байымдаумен, елестетумен жұптасқан айырықша іс-әрекеттің негізі ретінде зерттеу.
Пәннің атауы ежелгі грек тілінен аударғанда, психология (псюхе-жан, логос-ілім) жан туралы ілім дегенді білдіреді. Кең таралған көзқарастар бойынша, алғашқы психологиялық түсініктер діни нанымдармен байланысты болды. Жанды зерттеу және түсіндіру - психология
Психология міндетіне психологиялық айғақтар және заңдылықтармен қатар, психикалық әрекеттің механизмдерін орнықтыру да кіреді. Ал механизмдер осы немесе басқа психологиялық үрдісті жүзеге асыратын нақтылы анатомо-физиологиялық аппараттардың жұмысын қажет ететін болғандықтан, психология бұл механизмдердің табиғаты мен әрекетін басқа ғылымдармен бірге зерттейді. Мәселен, ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді естің негізіне әр түрлі механизмдер жататыны белгілі. Сонымен, психология дегеніміз - психиканың айғақтарын, заңдылықтарын және механизмдерін зерттейтін ғылым
Психология ғылымында негізгі әдістерге бақылау және эксперимент жатады. Сонымен қатар психологиялық жеке әдістер де қолданылады: әңгіме әдісі, анкеті әдісі, іс-әрекет нәтижесі мен үрдісін талдау, тест әдісі.
Бақылау әдісі дегеніміз – әр түрлі табиғи жағдайда жеке тұлғаның іс-әрекеті мен қылықтарын қабылдаудың негізінде мақсатты зерттеу.
Бақылау табиғи жағдайда жүргізіледі. Ескеретін мәселе, бақылау жүргізілген кезде сол қадағалау нысаны болып отырған адам бақылау жүргізіліп жатқанын білмеуі керек, егер сезген жағдайда шынайылық жоғалады. Психологиялық зерттеулердің табиғилығын сақтау-бақылауға қойылатын бірінші талап. Бақылау әдәсәне қойылатын екіншіталап – бақылау үнемі мақсатты болуы қажет, яғни зерттеудің мақсаты мен міндеттері айқын қойылуы керек. Бақылау әдісіне қойылатын үшінші талап – оның нәтижесін тіркеу. Негізінен әртүрлі техникалық құралдар (бейнекамера, фотокамера, т.б.) жазбалардың түрлері (стенограммалар, хаттамалар, бақылау күнделіктері т.б.). Психологияның негізгі әдістерінің бірі – эксперимент.::
Эксперимент әдісі. Егер бақылауда зерттеуші өзін қызықтыратын психикалық үрдістердің байқалуын бейжай күтетін болса, ал экспериментте зерттеуші өзіне қажетті жағдайда жасайды. Сөйте отырып, экспериментатор оларды тұрақты қамти алады. Басқа зерттеушілермен бірдей жағдайда зерттеуді қайталай отырып, экспериментатор зерттеушінің әрқайсысының үрдістерінің дара ерекшеліктерін анықтай алады.