- •5 Экологиялык факторлардын классификациясы
- •6 Либихтын минимум заны
- •7 Шелфордтын толеранттылык заны
- •8 Абиотикалык факторлардын тири организмге асери
- •9 Биотикалық факторлардыңсипаттамалары
- •10 Толеранттылық диапозоны Эврибионтты Стенобионтты организмдер
- •11 Тіршілік орталарының сипаттамалары
- •12 Су тіршілік ортасының ерекшеліктері
- •13 Организмдердің қарым-қатынасы (бәсекелестік жыртқыштық-жемтік паратизм)
- •14 Биотикалық қарым-қатынас (симбиоз, комменсализм, аменсализм)
- •15 Әуе құрлық ортасының ерекшеліктері
- •16 Топырақ тіршілк ортасыныңерекшеліктері
- •17. Популяцияның статистикалық және динамикалық сипаттамалары.
- •18 Вернадскиийдің биосфера туралы түсінік
- •19 Биосфераның құрылымының ерекшеліктері
- •20.Құрылықта тіршілік ететін организмдердің тіршілік ортасына байланысты экологиялық топтар
- •21Популяция туралы түсінік.Популяцияның экологиялық құрылым
- •22Популяцияның генетикалық құрылымы
- •23. Популяцияның жыныстық құрылым
- •29. Биоценоз,биогеоценоз,экожүйе туралы түсінік
- •30. Популяцияның статикалық көрсеткіштері
- •32. Биосферадағы тірі заттың қасиеті мен функциясы
- •33. Биосферадағы биогеохимиялық айналымдардың маңызы
- •34. Табиғатта судың және көміртектің айналымы
- •35.Табиғатта оттегінің және азоттың айналымдары
- •36.Табиғи ресурстар.Сарқылатын,сарқылмайтын табиғи ресурстар
- •37.Табиғи ресурстарды тиімсіз пайдаланудың салдары.Мысал келтір
- •38. Қр су қоймаларының ластануы
- •39.Құрлық экожүйелері(тундра,тайга,дала,шөл және т.Б.)сипаттамалары
- •40-Сұрақ
- •41-Сұрақ
- •42-Сұрақ.
- •43-Сұрақ
- •44-Сұрақ.
- •45-Сұрақ
- •46-Сұрақ
- •47-Сұрақ
- •48. Әлемдік жылынудың, парникттік эффекттың атмосфераға әсері.
- •49. Биологиялық алуантүрліліктің азаюының экологиялық зардабы.
- •50. Табиғи ресурстар дағдарысының зардабы.
- •51.Әлеуметтік экологиялық проблемалар (демографиялық жарылыс, ашаршылық т.Б.)
- •52. Аймақтық экологиялық мәселеле. Қр экологиялық өзекті мәселелері.
- •53. Баламалы энергия көздерін пайдаланудың экологиялық тиімділіктері.
- •54.Қоршаған ортаның мәселелері бойынша Халық аралық ұйымдардың бағдарламалары.
- •55. Шөлейттену мәселесінің себебі. Оның алдын алу іс-шаралары
- •56. Радиацияның генофондқа әсері
- •57. Қр экологиясының дистабилизациясы ( бұрынғы қалпынан өзгеруі немесе ауытқуы)
- •58. Топырақ деградациясы, топырақ эрозиясы, алдын алу іс-шаралары
- •59. Климаттың өзгеруі
59. Климаттың өзгеруі
Климаттың өзгеруі - Қызу әсерінің» салдарынан болатын климаттың өзгеруі жалпы әлемдік көлемдегі проблема болып табылады және қоршаған ортаның жай-күйіне барынша ықтимал ететін фактор. Климаттың өзгеруі табиғи және антропогендік сипатта болады.
Климаттың антропогендік өзгеруі (Антропогенное изменение климата) — табиғи ортаға антропогендік өсердің (негізінен оның ластануы) артуынан климаттың көрсеткіштердің (ауа температурасы, оның қозғалысының заңдылықтары және т.б.) ұзақ уақыт (10 жылдан артық) өзгеруі. Дәлірек айтқанда, климаттық жүйені салыстырмалы тұрақты күйден шығару кезінде пайда болатын, геофизикалық процестердің (Жерге ғарыштық өсерлерді қосқанда) табиғи жүру барысында теориялық мүмкін шегінен шығып кететін климаттық ауытқу. Мысалы, 1977-1981 жылдары Солтүстік Америкадағы суық қыстар 10 мың жылда бір рет болатын жағдай деп есептеледі.Климаттық фактор- Жердің бетіне күн энергиясының келу ерекшеліктерінен,ауа массаларыныңайналысынан,жылу мен ылғалдың теңдестігінен,атмосфералық қысымныңдинамикасынанжәнебасқа да метеорологиялық элеменнтерден болатынфактор.Ал бұларғ атемператураның өзгеруі,температура экологиялық факторы әсер етеді.Климаттық факторлардың ықпалы мезгілдік аурулардың туындауына себеп болуы мүмкін.Бұған мезгілдік ауруларға көбіне суықтиюденп айдаболатын-грипп, ангина т.бжатады.Бұл адамдар түрінін азаюына алып келеді.Ал антропогендік тұрғысын айтсақ,климаттың өзгеруі адамның шаруашылық әрекетінің табиғатқа әсері.Адамзат өндірістік қызметіне барған сайын климатта елеулі өзгерістер орын алуда. Бұған мысалы,температураның біртіндеп өсу процесі-ғаламдық жылыну.Соңғы 50 жылдағы жылыну процесінің көпбөлігі адамазаттың кесірінен орын алған,бірінші кезекте газдардың атмосфераға шығарылуынан туындаған көмірқышқыл газы мен метанның “көшетхана эффектісі”.Бұның нәтижесінде табиғи катаклизмдер жиілеуі мүмкін,мысалы:сутасқындары,қуаңшылық,дауылдар мен басқалары жоғарлайды. Климаттың жылынуынан келесі қауіп туындауы мүмкін:кейбір жануар мен өсімдік түрлерінің таралу аймағының полярлық зоналарғаығысу; жаға зоналары мен аралдарда мекендейтін саны аз түрлердің жойылуы.Бұдан бізбиологиялықа луантүрліліктің санының азаюынкөреміз.Өкініштісі,бұл жалғыз ғаламдықжылынудың әсері,албұдан басқа қаншама ғаламдық проблемалар бар,ал б ұндай табиғат өзгерістерінен қаншама түрлер жойылып жатыр. Альтернативті энергияны (күн, жел, су) қолдану-адамзатқа да, табиғатқа да өте пайдалы. Адам ғазиянк елтіретін инфрақызыл сәулелерді қолданып, денсаулық құртқанша табиғи ресурстық олданып пайда әкелуқажет. Осы жұмыстыәрмемлекет қолға алса адам саны азаймас еді. Менің ойымша азон кабатының тесілуі әр түрлі зиянды газдардан, сондықтан альтеративті энергияны қолдануарқылы климаттың өзгеруін шамалыболсын тоқтатар едік. Адамдар арасында альтернативті көзқарас көбейгенд ұрысдеп ойлаймын. . Қоршаған ортада болып жатқан әрқұбылыс бір - бірімен тығыз байланысты. Бұрынғы кездері Жаһандық жылыну болды және әрменқарай болады деп ойлаймын. Себебі жазмезгілі ортасы Еуропада қаржауғанын жәнеАнтарктидадак үныстық болғанын дәлелге келтіруге болады. Тіпті қазіргі кездің өзінде желтоқсанайы болғанымен, қаржауып, бірден еріпкетіпжатыр. Оның өзі Жаһандық жылынудыңбелгісі деп ай туғаболады. Жалпы, Жаһандық жылыну процесін тоқтату үшін қажетті шаралар қолдану қажет.