- •Федеральное государственное бюджетное образовательное учреждение
- •Содержание
- •1) Общекультурные компетенции:
- •2) Профессиональные компетенции:
- •3) Специальные компетенции:
- •Тематический план
- •Для студентов очной и очно-заочной форм обучения
- •Раздел 1. История латинского языка. Фонетика
- •Раздел 2. Морфология
- •Раздел 3. Синтаксис.
- •Планы практических занятий практическое занятие 1
- •Тема I. Латинский язык – язык римского права.
- •Тема II. Алфавит. Правила чтения.
- •Тема III. Имя существительное. Nomen substantīvum
- •III.9. Система латинского склонения
- •Homo homĭni aut deus aut lupus. (Plautus)
- •Тема IV. Предлоги. Praepositiōnes.
- •Тема IX. Глагол «быть».
- •IV. Предлоги
- •Iх. 6. Praesens indicativi глагола esse - быть
- •Тема V. Имя прилагательное. Nomen adiectīvum.
- •V. Система прилагательных
- •Тема VI. Наречие. Adverbium
- •Тема VII. Числительные. Numeralia.
- •Тема VIII. Местоимения. Pronomĭna.
- •VIII. 2. Личные и возвратное местоимения
- •VIII. 3. Указательные местоимения
- •Is, ea, id - тот, та, то
- •Ille, illa, illud - тот, та, то
- •Iste, ista, istud – этот, эта, это; тот, та, то
- •Тема IX. Глагол. Verbum.
- •Тема IX. Глагол. Verbum.
- •Iх. 10. Participium praesentis actīvi
- •Тема X. Латинский синтаксис (систематизация).
- •Практическое занятие 9 De fontĭbus iuris Romāni.
- •Ius civīle et ius gentium.
- •Образец выполнения контрольного задания n 1
- •Iudex iustus – справедливый судья
- •Vir prudens
- •Vita, ae f; tutor, ōris m; potestas, ātis f
- •Vitae (4), vitam, tutōris, tutōres (3), tutōrem, tutorĭbus (2)
- •In dubio pro reo
- •Ingens, simplex, dissimĭlis
- •Ius naturāle
- •Ira, ae f; voluntas, ātis f, status, us m
- •Ius gentium
- •Iustus, malus, innocens
- •Iudicium poenāle
- •Virtūtum, virtūtem, virtūti, virtūte, virtūtes, virtūtis
- •Iustitia, ae f; arbitrium, I n; depositio, ōnis f
- •In iure
- •Iustus, parvus, acer
- •Образец выполнения контрольного задания n 2
- •1. Si libertātem amittĭmus, maxĭma est capĭtis deminutio.
- •2. Fructus sine usu esse non potest, usus sine fructu potest.
- •3. Semper necessĭtas probandi incumbit illi, qui agit.
- •1. Lucius Titius, domĭnus fundi, servum emit et pecuniam Publio Sempronio dat.
- •2. Nemo ex consilio obligātur.
- •1. Arbĭtri reos aut condemnant, aut absolvunt.
- •2. Si et libertas et civĭtas retinētur, familia tantum mutātur, minĭma est capĭtis deminutio.
- •3. Mens testatōris in testamentis spectanda est.
- •1. Vicīnus meus aquam per fundum suum ducit.
- •2. Actiōnum geněra sunt duo: in rem et in persōnam.
- •3. Non est disputandum cum principia negante.
- •1. In teste et vitae qualĭtas spectāri debet et dignĭtas.
- •In dubio abstĭne
- •1. Ignorantia praesumĭtur, ubi scientia non probātur.
- •2. Verbum potestātis non solum ad liběros trahĭmus, verum etiam ad servos.
- •3. Vim VI defenděre omnes leges omniăque iura permittunt.
- •1. Gratuĭtum debet esse commodātum.
- •2. Incertae persōnae legātum inutilĭter relinquĭtur.
- •3. Affirmanti non neganti incumbit probatio.
- •1. Femĭna in familia viri sui locum filiae obtĭnet.
- •2. Adhibēri testes possunt in pecuniariis litĭbus.
- •3. Iustitiam colĭmus, aequum ab inīquo separantes, licĭtum ab illicĭto discernentes.
- •1. Sicut lucrum, ita damnum inter socios communicātur.
- •2. Simplicĭtas est legĭbus amīca.
- •3. Promittens illicĭtum non obligātur.
- •1. Ius honorarium viva vox est iuris civīlis.
- •2. Neque absens, neque dissentiens adrogāri potest.
- •3. Dubitando ad veritātem pervenīmus.
- •1. Sine pretio nulla venditio est.
- •2. Nemo punītur pro aliēno delicto.
- •3. In rem actio adversus eum est, qui rem possĭdet
- •1. Testis nemo in sua causa esse potest.
- •1. Ira non excūsat delictum.
- •2. Voluntas testatōris ambulatōria est usque ad mortem.
- •3. Agentes et consentientes pari poenā plectantur.
- •1. Commŏdum ex iniuria sua nemo habēre debet.
- •2. Inter servos et libĕros matrimonia contrăhi non possunt, contubernium potest.
- •3. Impunĭtas continuum tribuit affectum delinquendi.
- •Ius est ars boni et aequi
- •1. Gratuĭtum debet esse commodātum.
- •2. In favōrem libertātis omnia iura clamant.
- •3. Servōrum peculia in bonis dominōrum numerantur.
- •1. Testis idoneus pater filio aut filius patri non est.
- •1. Nullum patris delictum innocenti filio poena est.
- •2. Minor minōrem custodīre non potest.
- •3. Testes non evocandi sunt per longum iter.
- •1. Iuris effectus in executiōne consistit.
- •2. Minor natu non potest maiōrem adoptare.
- •3. Testium fides examinanda est.
- •1. Dos sine matrimonio esse non potest.
- •1. Iustitia – fundamentum regni.
- •2. Ius publĭcum privatōrum pactis mutāri non potest.
- •3. Imperio magistrātus adoptāmus eos, qui in potestāte parentis sunt.
- •1. Invītus agěre vel accusāre nemo cogĭtur.
- •2. Nemo ex suo delicto meliōrem suam condiciōnem facěre potest.
- •3. Non in legendo, sed in intellegendo leges consistunt.
- •Ius cogens
- •1. Nemo tenētur se ipsum accusāre.
- •2. Res parva saepe rerum magnārum principium est.
- •3. Furem noctūrnum lex permittit occiděre.
- •Латинско-русский словарь
Ubi lex, ibi remedium.
Ubi matrimonium, ibi dos.
Ubi amīci, ibi opes.
Ius civitātis.
Ius natūrae.
Ius sanguĭnis.
Ius pacis et belli.
Ius suffragii.
Ius vitae necisque.
Advocātus Dei.
Advocātus diabŏli.
Urbi et orbi.
O tempŏra, o mores. (Cicero)
Homo homĭni aut deus aut lupus. (Plautus)
Lapsus memoriae.
Lapsus linguae.
Panem et circenses.
Anno Domĭni (A.D.)
Sermo index anĭmi.
ПРАКТИЧЕСКОЕ ЗАНЯТИЕ 3
Тема IV. Предлоги. Praepositiōnes.
Тема IX. Глагол «быть».
IV. Предлоги.
IX. Спряжение глагола «быть».
IV. Предлоги
Accusativus |
Ablativus |
Accusativus (куда?) Ablativus (где?) |
Genetivus (постпозитивно) |
ad - к ante - перед apud - возле, у contra - против inter - между extra - вне, кроме per - через, посредством post - после propter - из-за trans – через |
a (ab) - от cum - с de - о, согласно e (ex) - из, от pro - за, ради, вместо prae - перед, впереди sine - без |
in - в, на
sub - под
super - над |
causā } для, ради gratiā
exempli gratiā (e.g.) - например; honōris causā - ради почёта.
|
Iх. 6. Praesens indicativi глагола esse - быть
НАСТОЯЩЕЕ ВРЕМЯ ИЗЪЯВИТЕЛЬНОГО НАКЛОНЕНИЯ
-
ESSE - быть
S.
1. sum я есть
2. es ты есть
3.est он (она, оно) есть
PL.
1.sumus мы есть
2.estis вы есть
3.sunt они есть
Сделайте грамматический разбор и выучите наизусть юридические термины:
-
1
in iure
«в праве» (первая стадия судебного процесса при участии претора)
2
in iudicio
в суде (вторая стадия судебного процесса)
3
de iure
юридически; правомерным образом; по праву;
юридически действительный
4
de facto
фактически
5
ex more
по обычаю
6
ex lege
по закону; в соответствии с правом
7
ex delicto
из правонарушения
8
ex officio
по обязанности, в силу занимаемой должности
9
ex aequo et bono
по справедливости и добру
10
in fraudem legis
в обход закона
11
actio in rem
вещный иск
12
actio in persōnam
личный иск
13
status in statu
государство в государстве
14
in dubio pro reo
при сомнении – в пользу подсудимого
15
pro forma
для (соблюдения) формы, формально
16
pro et contra
за и против
17
sub iudĭce
на рассмотрении суда
18
matrimonium cum manu
брак с властью мужа
19
matrimonium sine manu
брак без власти мужа
20
ultra vires
за пределами полномочий, вне компетенции
21
exempli gratia (e.g.)
например
22
ignorantia non est argumentum
незнание – не довод
23
ius est ars boni et aequi
право – искусство добра и справедливости
Переведите:
Fundamentum iustitiae est fides.
Verĭtas est iustitiae mater.
Verĭtas – filia tempŏris.
Lex est dictāmen ratiōnis.
Executio est finis et fructus legis.
Simplicĭtas est legĭbus amīca.
Iuratōres sunt iudĭces facti.
Applicatio est vita regŭlae.
Repetitio est mater studiōrum.
Philosophia est ars vitae. (Cicĕro)
Ab initio.
Ante meridiem (a.m.)
Post meridiem (p.m.)
Ab ovo usque ad mala.
Ad Kalendas Graecas.
Sine cura.
Ex libris.
Sine ira et studio. (Tacitus)
Contra legem.
In vino verĭtas.
ПРАКТИЧЕСКОЕ ЗАНЯТИЕ 4