Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
шпор тоэ1.docx
Скачиваний:
343
Добавлен:
01.05.2015
Размер:
330.68 Кб
Скачать

40 Өзара индуктивті байланысқан элементтердің параллель жалғануы

41.Синусоидалы ток тізбектері үшін қуаттар тепе-теңдігі. Энергияның сақталу заңынан шығатыны-ол кез келген тізбекте лездік және активті қуаттарының да тепе-теңдіктері сақталады.Энергия көздерінен беріліп тұрған барлық қуаттарының қосындысы,барлық қабылдағыштардағы қабылданған қуаттардың қосындысына тең.Комплекстік үшін де тепе-теңдіктің сақталатынын көрсетеді.

Сұлбаның жалпы түйіндер саны n болсын делік.Мұндағы түйін дегеніміз-ол сұлбаның кез-келген екі немесе одан да көп элементтерінің қосылған жері.Тармақ дегеніміз-сұлба элементтерінің біреуінен тұратын әрбір сұлба телімі.

Әрбір n түйін үшін Кирхгофтың бірінші заңы бойынша комплекстер үшін оған түйіндес жиынтық токтарға теңдеулер құрамыз:

36.Кернеу резонансы, резонанстық тәуелділіктер

Айнымалытоктізбегініңтолықкедергісі өрнегіменанықталатыныбелгіліболды. Бұлформуладағыиндуктивтіккедергіменсыйымдылықкедергібір-бірінетеңболса, толықкедергіеңазмәнгеиеболатынынкөреміз. Сонымен, егер болса, . Мұндайжағдайдатокпенкернеудіңтербелісфазаларыныңайырымы:яғни ток пен кернеутербелістерібірдейфазадажүреді. Активтікедергідегікернеутізбеккетүсірілгенкернеугетең

, ал конденсатордағыкернеу мен катушкадағыкернеуамплитудаларыбір-бірінетеңжәнефазаларықарама-қарсы. Ом заңыбойынша ток амплитудасыБұлөрнектен, егерактивтікедергі аз болса, ток күшініңамплитудасыөтеүлкенмәнгеиеболатынынкөреміз. Жоғарыдасипатталғанқұбылысэлектртізбегіндегі резонанс депаталады. Резонанс байқалуүшінтізбеккетүсірілгенкернеудіңжиілігі (2.17) өрнегінқанағаттандырукерек:Бізактивтікедергісі идеал тербелмеліконтурдыңменшіктітербелістерініңжиіліөрнегіменанықталатынынбілеміз. Олайболса, электртізбегінде резонанс тізбеккетүсірілгенсыртқыпериодтыкернеудіңжиілігітізбектіңменшіктіжиілігінетеңболғандабайқаладыОсы кездекатушкадағыиндуктивтіккедергіконденсатордыңсыйымдыльщкедергісінетеңболады:.Активтікедергінеғұрлым аз болса, ток күшініңамплитудасысоғұрлымүлкен.

. Егерактивтікедергішексіз аз болса , ток амплитудасышексізартады →. Активті, индуктивтікжәнесыйымдылықкедергілертізбектейжалғанғандабайқалатынрезонанстыкернеулер резонансы немесетізбекті резонанс депатайды. Себебі резонанс кезіндетоктыңөсуіменқатар, катушка мен конденсатордағыкернеулер де күртөседі. Тізбектейжалғанғанкезде конденсатор мен катушкадағыкернеулерқарама-қарсыфазадатербеледі, ал тізбектіңбарлықэлементіарқылыөтетінтоктыңбағытыбірдей, сондықтанболғанда, яғни резонанс кезіндекезкелгенуақытмезетіүшін . Ал екенінескерсек, индуктивтіккатушкадағыжәнеконденсатордағыкернеутербелістерініңамплитудасыбылайесептеледі:СоныменТербелмеліконтурдақатынасыорындалады, сондықтан конденсатор мен катушкадағыкернеулертізбеккетүсірілгенкернеуденартықжәнеазайғансайын арта түседі. Жалпы, активтікедергісі аз болғандағана резонанс құбылысынқарастырады. Активтікедергініңүлкенмәндеріндеісжүзінде резонанс байқалмайды (2.20-сурет). Кернеулеррезонансынкандай да бірберілгенжиіліктегікернеутербелістерінкүшейтуүшінпайдаланады. Кернеудіңрезонанстықөсуірезонанстықжиіліккежуықөте аз интервалдажүретінболғандықтан, көптеген сигнал ішіненжиілігісолрезонанстықжиіліккежуықбірғана сигнал бөліпалынады. Мысалы, радиоқабылдағыштакеректітолқындыосылайшаіздейді. Катушкалары мен конденсаторлары бар электржүйелерініңизолядияларынесептегенде де кернеулеррезонансынескерукерек, әйтпесеэлектртесілулеріболуымүмкін. Механикалықтербелістердід резонансы сыртқыпериодтыкүштіңжиілігітербелмеліжүйеніңменшіктіжиілігімендәлкелгендебайқалатынынбілеміз.Механикалықтербелістерде үйкеліскүштеріэлектромагниттіктербелістердегіактивтікедергініңрөлінатқарады

37.Ток резанансы. жиілік мейлі дірілдегіш нобай мен a меншікті тербеліс жиілік бар, және мейлі ол к f айнымалы қырман генератор подключен осындай. В кез қосудың электржинағыш бастаудан деген оқталады. Кейін ненің ол орауышқа деген сейілу бастайды, причем осындай жылдамдықпен сейіледі, қандаймен кернеу генераторда кемійді. Аздан кейін электржинағыштің қайраты толықтай орауыштың магниттік даласының қайратына деген ауысады. Кернеу генератордың клеммаларында в осы кезді нөлге тең. Бұдан әрі орауыштың магниттік даласы кеміу бастайды, себебі стационар- лық - орауыштың тұжырымдарында эдс индукциялер өмір сүру білмейді біт-, нешінші электржинағышті перезаряжать бастайды. Дірілдегіш нобайдың қатарында қырман ағады, ғана уже кереғар зарядтың қырманының, себебі айланыстар даламен арада қарама-қарсы бағытта пересекаются. Электржинағыштің айнала қоршаулары кереғар алғашқы зарядтармен перезаряжаются. Мезгілдес кернеу генераторда өседі, причем баяғы жылдамдықпен, қандаймен орауыш электржинағышті оқтайды.