1.2 Бір жұмысшының орта сағаттық, орта апталық, орта жылдық еңбекақысын анықтау

Бір жұмысшының орта еңбекақысын табу үшін (орта сағаттық, орта күндік, орта жылдық) олардың тізімдік құрамын №2 зертханалық жұмыстың есептеу нәтижелерінен алынады.

Электрлік цех жұмысшыларының еңбекақысының қоры мен оның орта мәнін анықтау әдістемесі 1-кестеде келтірілген.

1 Кесте - Электрлік цех жұмысшыларының еңбекақы қоры мен оның орташа мәнін есептеу

Еңбекақы қорының элементтері	Еңбекақы
	пайдалану жұмысшылары	жөндеу жұмысшылары	барлығы
1 Еңбекақының жыл бойы тарифтік қоры, Фт
2 Тарифтік қорға дейін қосымша төлем: а) сыйақы (0,16*Фт) ә) мереке күндері жұмыс істегені үшін (0,001*Фт) б) түнгі уақытта жұмыс істегені үшін (0,04*Фт)
3 Еңбекақының сағаттық қоры Фсағ=(б.1+б.2)
4 Бір жұмысшының орта сағаттық еңбекақысы
5 Аналар мен жасөспірімдерге жәрдемдік сағаттар үшін төлем, (0,005*Фсағ)
6 Еңбекақының күндік қоры, Фкүн(б.3+б.5)
7 Бір жұмысшының орта күндік еңбекақысы
8 Айлық (жылдық) қорына дейін төлем: а) кезекті демалысқа төлем (0,078Фкүн) б) мемлекеттік міндеттерді орындау (0,005*Фкүн) в) іс сапарлар үшін (0,01Фкүн) г) сіңірген еңбегі үшін (0,005Фкүн)
9 Айлық (жылдық) еңбекақы қоры, Фжыл(б.6+б.8)
10 Бір жұмысшының орта айлық (орта жылдық) еңбекақысы

2. Зертханалық жұмыстың орындалу әдістемесі

Зертханалық жұмыстың орындалу тәртібі келесідей

1. Қолмен есептеулерді компьютерде тексеру. Ол үшін келесі мәндер енгізіледі: жасанды және уақыттық төлеммен істейтіндердің орташа сағаттық жүктемесі; жоспарланған жұмыстардың еңбек сыйымдылығы (№1 зертханалық жұмыстың есептеу нәтижелері бойынша қабылданады); бір жұмысшының нақты уақыты және пайдалану персоналының нақты саны (№2 зертханалық жұмыстың есептеу нәтижелері бойынша қабылданады). Жасанды төлеммен істейтіндердің, уақыттық төлеммен істейтіндердің еңбекақыларының тарифтік қорын және бір жұмысшының еңбекақысын есептеу (1.1-1.2 баптардағы) алгоритмге сәйкес жүзеге асырылады (1-кестені қараңыз).

2. Есептеулердің нәтижелерін талдау үшін алынған есептеулер келесі түрде өзгеруі керек:

а) сағаттық тарифтік жүктеме 12%; 20%; 25% үлкейді;

б) сағаттық тарифтік жүктеме 4%; 10%; 14% кішірейді;

в) демалыстың уақытының 7%; 10%; 15%; үлкеюі нәтижесінде бір жұмысшының нақты уақыты қысқарды.

3 Алынған нәтижелерді талдау

Алынған нәтижелерді талдау кезінде 2.2 бабына сәйкес енгізілген өзгерістер нәтижесінде жөндеу және пайдалану персоналдардың орта еңбекақысының қалай өзгеретінін түсіндір. Пайдалану және жөндеу персоналының орта еңбекақысының сағаттық тариф жүктемесіне тәуелділік графигін салыңыз.

№4 зертханалық жұмыс

Жұмыс бригадасы мүшелерінің еңбекақысын анықтау

Жұмыстың мақсаты: бригаданың әрбір мүшесінің кәсіби шеберлігі үшін үстеме төлемдерді және электр энергиясын үнемдегені үшін берілетін сыйақыларды қоса отырып, еңбекақысын табу, алынған нәтижелерді талдау.

1 Тапсырма

1. Бригаданың әр мүшесінің тарифтік еңбекақысы мен барлық бригаданың тарифтік еңбекақысын анықтау.

2. Бригаданың нақты жасаған жұмысқа алатын еңбекақысы және бригаданың әр мүшесі үшін анықтау.

3. Бригаданың әрбір мүшесінің профессионалдық шеберлігі үшін төленетін үстеме төлемдерді және электр энергиясын үнемдегені үшін берілетін сыйақыларды қоса отырып еңбекақысын табу.

1. Зертханалық жұмыстың орындалу әдістемесі

2. Алынған нәтижелерді талдау

1. Бригаданың әр мүшесінің тарифтік еңбекақысы мен барлық бригаданың тарифтік еңбекақысын анықтау

1 Кесте - Мұнай-химиялық, химиялық және мұнай өңдеу өнеркәсібіндегі жасанды төлеммен жұмыс істейтін жұмысшылар үшін сағаттық тарифтік жүктеме теңге/сағ

Еңбек шарты	разрядтар
	1	2	3	4	5	6
Қалыпты	250	272	300	330	363	400
Ауыр	275	300	330	360	405	455
Аса ауыр және аса зиянды	310	335	365	420	460	520