39. .Мэты навучання арфаграфіі ў школе.Кантрольны дыктант,яго віды,методыка правядзення.Патрабаванні да кантрольнага дыктанта.Праверка і ацэнка кантрольнага дыктанту.

Мэты навуч.арф-и-гэта фармирав-не арфаграф-й письмен-ци, пад якой разумееца уменне выкарыст-ць написанне слоу литарат-х и не литарат-х у адпаведнасци з элементарными правилами правапису.Для дасягнення арфагр-й письм-сци трэба разабраць наст.умовы:

-пазнаемиць школьн. з арфаграф-ми паняццями

-сфармираваць у их арфагр-я уменни

-навучыць писаць словы з няправяраемыми арфаграмами

-сфармир. патрэбнасць и уменне карыстацца арф.

-стварыць неабх.умовы умення навучыць школьникау арфаэпии

Кантрольны дыктант. Кантрольны дыктант з'яўляецца асноўным сродкам праверкі пісьменнасці навучэнцаў і засваення імі вывучанага матэрыялу. Кантрольныя дыктанты праводзяць пасля вывучэння пэўнай тэмы, у канцы вучэбнай чвэрці, паўгоддзя, навучальнага года. Віды кантрольных дыктантаў: поўны (кантрольны дыктант без змены тэксту), кантрольны дыктант з граматычным заданнем, выбарачны кантрольны дыктант, слоўнікавы кантрольны дыктант і да т.п.Матэрыялам для кантрольных дыктантаў служаць урыўкі з твораў мастацкай літаратуры, вывучаемай на ўроках літаратуры або рэкамендаванай для пазакласнага чытання. Тэксты могуць быць узятыя і з перыядычным друку, але настаўніку варта асабліва старанна адбіраць публіцыстычны матэрыял, так як сучасная прэса далёкая ад дасканаласці. Матэрыял павінен быць разнастайным, ўзбагачаць гаворка школьнікаў...

Пры ацэнцы кантрольнай работы ўлічваецца ў першую чаргу правільнасць яе выканання. Выпраўленні, якія зрабіў навучэнец, не ўплываюць на ацэнку (за выключэннем такога віду работ, як кантрольнае спісванне). Ўлічваецца толькі апошняе напісанне. Афармленне працы так жа не павінна ўплываць на ацэнку, бо ў такім выпадку правяраючы працу можа быць недастаткова аб'ектыўным. Пры ацэньванні працы настаўнік бярэ пад увагу каліграфічны навык.

Пры ацэньванні працы прымаецца да ўвагі не толькі колькасць, але і характар ??памылак. Напрыклад, памылка на няўвагу ў меншай меры ўплывае на ацэнку, чым памылкі на вывучанае правіла, у асаблівасці на даўно вывучаныя арфаграмы.

Тэксты дыктантаў падбіраюцца сярэдняй цяжкасці, з разлікам на магчымасць іх выканання ўсімі дзецьмі. Кожны тэкст ўключае дастатковую колькасць вывучаных арфаграм (прыкладна 60% ад агульнай колькасці ўсіх слоў дыктоўкі). Тэкст не павінен мець словы на не вывучаныя да дадзенага моманту правілы ці такія словы загадзя выпiсваюцца на дошцы.

40.Задачы і шляхі развіцця маўлення вучняў пачатковых класаў. Слоўнікавая праца на ўроках мовы і чытання, яе змест і задачы

Прынцыпы развіцця маўлення вучняў пачатковых класаў адзінства развіцця маўлення і мыслення, узаемасувязь вуснага і пісьмовага маўлення, сувязь працы па развіцці маўлення з вывучэннем граматыкі, стылістычная накіраванасць развіцця маўлекня Развиццё мовы – галощная задача Умовы: Стварэнне сітуацыіякія – жаданне і неабходнасць нешта выказаць Змястоўнасць матэрыялу Узор выказвання думак Напрамкі: выпрацоўка культуры вуснай мовы, работа над словам, работа над зв. Мовай, Патрабаванні да вуснага і пісьмовага маўлення 1. 1.змястоўнасць—разумее, пра што гаворыць, лагічнасць—па плане,паслядоўна, звязна, яснасць – таўталогія, ужывання слоў не ў тым значэнні, выразнасць – тэмп, націск, паўз. Задачы, змест і метады лексічнай працы 1)узбагачэнне слоушка вучняу HOBbiMi словам^ 2)удакладненне значэння вядомых слоу; 3)узбагачэнне слоун1ка вобразным1 сродкам1 мовы; 4)актыв1зацыя слоун!ка. Прычыны неразумення слоў і іх значэнняў: незнаёмства дзяцей з прадметам гутаркі. Няпоўнае знаёмства з прадметам гутаркі. Веданне іншай назвы гэтага прадмета. Неразуменне адцення значэння слова. Могуць блытаць амонімы. Пераноснае значэнне. Актьшзацыя слоунша вучняу. зауважаць у тэксце новае, незразумелае слова, працаваць з тлумачальным слоуншам, падб1раць дакладныя словы 1.Зап!сванне слова у слоун!к, складанне з iM слова1учэнняу i сказау Падбор да новага слова сшошмау або антон!мау.Складанне сказау Работа з тлумачальным слоушкам. Завучванне на памяць урыукау прозы, вершау , анал!з зместу i арфаграф1!.Складанне невялшх апавядянн, пераказау i сачыненняу, Узбагачэнне слоуніка Штодзень 8-10 слоў новых, на ўроках мовы 4-6 слоў Практыкаванн па лексщы, Аналіз мастацкага твора, падрыхтоукай да пераказау i сачыненняу. чытанне, завучванне вершау, прыказак i прымавак , Тлумачэнне слоу. сінонімыма..антон1мау лагічнае азначэнне слова, (ясень — дрэва), Рдзгорнутае ашсадне луста — тоустая скіба хлеба, Увядзенне слова у сказ. Анал1з марфалапчнай структуры застолле, наваселле, Словаутваральны анал1з, касмадром — месца, адкуль стартуюць каслнчныя караблп, разглядаць у кантэксце. .Супастаўленне з іншымі падобнымі словамі, устанаўленне падабенства і розніцы. Пераклад у рускую мову - не дапушчальна. Дэманстрацыя прадмета, муляжа, мадэлі. відавога паняцця пад родавае: ясень-дрэва. слоўнікава-граматычныя: падбор роднасных слоў, якія належаць да адной часціны мовы , падбор роднасных слоў, якія належаць да розных часцін мовы, падбор слоў з пэўнымі суфіксамі ,падбор слоў з прыстаўкамі, утварэнне слоў пры дапамозе прыставак і суфіксаў , заданні этымалагічнага характару, слоўнікава-лагічныя: пералічэнне прадметаў па малюнках з абагульненнем. Мяч, ваўчок - цацкі. Падбор абагульняльнага слова: бяроза, ліра - гэта. багульненне праз супрацьпастаўленне або выключэнне: малаток - інстумент, трактар Размеркаванне назваў прадметаў па групах: адзенне, абутак. Дапісванне слоў, якія абазначаюць відавыя паняцці: грыбы – баравікі, лісічкі, .Пералічэнне назваў відавых паняццяў шляхам адказу на пытанні якія птушкі ў вырай. Групоўка або адрозненне розных прадметаў паводле іх колеру, формы і велічыні, матэрыялу, смаку і г.д. Вызначэнне прадмета паводле ўласцівых яму прымет. слоўнікава-стылістычныя:падбор роднасных слоў для праверкі арфаграфіі складанне сказаў розныя віды творчых дыктантаў практычнае засваенне: Сінонімы вызнаяэнне з тэксту слоў з блізкім значэннем, падбор сінонімаў: бура, шторм, ураган, Складанне сказау, Устаука у сказы, Выдзяленне i размежаванне па групах: хутк1, правильны, шэры, руплгвы, верны, пахмурны. Антонімы. Складанне пар, сказау мнагазначным наз!ранне над у кантэксце. словы упрамым i у пераносным значэнш: прачытаць слова, , цвёрдае слова. Тлумачэнне значэння адных i тых жа слоу у словазлучэннях: чистая талерка, чыстае поле; гарацьдровы