Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ЛАТЫНЬ - филол для перевод ..rtf
Скачиваний:
3
Добавлен:
11.11.2019
Размер:
2.41 Mб
Скачать

Пословицы и поговорки

Alea iacta est. Жребий брошен.

De tripode dictum. Сказанное с треножника, т.е. загадочно, неясно, как прорицание оракула.

Dictum – factum. Сказано - сделано.

Noli equi donati inspicere dentes. Дареному коню в зубы не смотрят.

Omnia sunt subito mutata. Все неожиданно изменолось.

Pia desiderata. Благие намерения.

Post factum. После сделанного.

Post scriptum. После написанного.

Probatum est. Решено, установлен, нравится.

Vox audita latet, littera scripta manet. Написанная буква остается, звук улетает.

Тема 14. Gradus comparationis adiectivorum. Степени сравнения прилагательных.

Gradus positivus(положительная) - cловарная форма

Gradus comparativus (сравнительная) -

основа прилагательного + ior (m, f ), ius (n)

Gradus superlativus (превосходная) -

основа прилагательного + issim+us, a, um

Особенности образования сравнительной и превосходной степеней

1. Если форма мужского рода прилагательного на – er, то превосходная степень образуется по правилу: форма муж.рода+rim+us,a,um.

2.6 прилагательных на - ilis, e образуют превосходную степень по правилу:

основа прилагательного+ lim+us, a, um (similis, e; dissimilis, e; facilis, e; difficilis, e; humilis, e; gracilis, e)

3. Если прилагательное оканчивается на -dicus, ficus, volus, то и сравнительная , и превосходная степень образуются с дополнительным суффиксом –ent-.

4. Описательный способ ( если основа прилагательного оканчивается на гласный ) –сравнительная степень образуется с magis, превосходная с maxime + полная форма прилагательного.

  1. Соmраrаtіо suppletiva (неправильные формы степеней сравнения)

bonus,a,um melior, melius optimus,a,um

malus,a,um peior, peius pessimus,a,um

magnus,a,um maior, maius maximus,a,um

parvus,a,um minor, minus minimus,a,um

multi,ae,a plures, plura plurimi, ae, a

Упражнения

  1. Образуйте и просклоняйте сравнительную и превосходную степень от следующих прилагательных:

acer, acris, acre острый

amplus, a, um обширный

aptus,a,um – меткий

asper, aspera, asperum острый

attentus,a,um- внимательный

audax, acis отважный

bellicosus, a, um воинственный

bonus, a, um хороший

brevis, e короткий

carus, a, um дорогой

celeber, bris, bre известный

celer, eris, ere - быстрый

clarus,a,um – светлый

communis,e – общий

crudelis,e жестокий

diligens, ntis – старательный

dissimilis, e непохожий

dives, itis – богатый

elegans, antis элегантный

exiguus,a,um худой

facilis, e – легкий

fecundus,a,um плодородный

felix, icis – счастливый

fidelis, e преданный

fortis, e – храбрый

gracilis,e стройный

gravis, e важный

honestus,a,um – знатный

humilis, e низкий

latus,a,um широкий

lenis,e нежный

liber, era, erum – свободный

malus, a, um плохой

tener, era, erum нежный

minax, minacis грозный

multus,a,um многий

noxius,a,um – вредный

obnoxius, a, um покорный

obvius, a, um любезный 

parvus, a, um малый

praestans, praestantis отличный 

prudens, prudentis разумный

recens, ntis – свежий

sapiens, sapientis умный

superbus, a, um гордый

tristis, e печальный

turpis, e глупый

utilis,e полезный

vacuus, a, um полый

velox, velocis быстрый

іgnavus, a, um вялый

II. Переведите тексты на русский язык и определите формы степеней сравнения прилагательных:

a. De regno Persarum

Antiquissimis temporibus Persae fortiores et belliciores erant ceteris omnibus Asiae populis. Cyrus, vir fortissimus et prudentissimus, Persae imperio Medorum, gentis multo infirmioris et ignavioris, liberaverat et conditor ingentis regni Persarum fuit. Brevissimo temporis spatio regnum Persarum amplissimum fuit, et reges Persarum divitissimi et potentissimi fuerunt omnium regum Asiae. Persae non modo cum populis Asiae bellaverunt, sed etiam cum gentibus aliarum terrarum. Paulatim autem divitiae et luxuria Persas imbelliores et molliores fecerunt.

alius,a,ud другой

amplus,a,um обширный

antiquus,a,um древний

autem напротив, же

bellicus,a,um воинственный

bello, avi, atum, are воевать

brevis, e короткий

ceterus,a,um другой

conditor, oris m основатель

cum с

Cyrus, i m Кир, царь

de о

dives, itis богатый

divitiae, arum f богатство

et и

etiam также

facio, feci, factum, ere делать

fortis, e сильный

gens, ntis f род, племя

ignavus,a,um

imbellis, e невоинственный

imfirmus,a,um бессильный

imperium, i n власть, империя

libero, avi, atum, are освобождать

luxuria, ae f пышность

Medi, orum m медяне

mollis, e мягкий

multo много

non не

omnis, e весь

paulatim понемногу

Persa, ae m перс

populus, i m народ

potens, ntis могущественный

prudens, ntis разумный

regnum, i n царство

rex, gis m царь

sed но

spatium,i n пространство

tempus, oris n время

terra, ae f земля

vir, i m муж, мужчина

b. De varietate morum

Magna est varietas morum populorum. Ut regiones dissimillimae sunt, ita mores incolarum dissimillimi sunt. Aliis temporibus populis alii mores sunt. Dissimillimi erant mores Germanorum antiquorum et Romanorum. Romani pulcherrima aedificia et celeberrimas urbes habebant; domus Germanorum humillimae et angustissimae erant. Nonnullae gentes Germanorum temporibus Caesaris certas sedes non habebant. Romani habebant templa pulcherrima et simulacra deorum pretiosa, Germani imagines deorum non habebant.

c. Gentes Italiae

Italiam superiorem habitabant Galli. Partem Italiae, quae cis Alpes sita est, Romani Galliam Citeriorem vel Cisalpinam appellabant. Maior Gallia Ulterior vel Transalpina appellabatur, quod trans Alpes sita est.

Romanorum finitimi erant Etrusci, qui prioribus temporibus ex Asia in Italiam venerunt. Interiores partes Italiae incolebant Sabini, Aequi aliaeque nationes. Difficillimum fuit cum Samnitibus foedus facere. Pleraeque gentes Italiae mediae et interioris Romanis parebant. Italiam inferiorem Romani Magnam Graeciam appellabant, quod Graeci ibi plurimas colonias constituerant.