Притча о справедливости

 

Некий дервиш посещал каждое утро шаха, давал ему совет и получал за это подарок. Его сосед завидовал ему и решил, наконец его погубить. Он пригласил дервиша на следующий день к себе в гости, затем пошел к шаху и рассказал ему, что, мол, твой друг дервиш клевещет на тебя. Он посоветовал шаху пригласить на следующий день дервиша для доверительного разговора и высказал предположение, что во время разговора дервиш от стыда будет отворачивать лицо от шаха. На следующее утро коварный позвал к себе дервиша и угостил его чесночной похлебкой. Гость из вежливости съел все. Во время последовавшего затем разговора дервиша с шахом он действительно старался отворачивать лицо от шаха, чтобы не докучать шаху дурным запахом. Шах дал дервишу запечатанное письмо своему слуге, жившему за городом, ? в письме был приказ убить его подателя. Выйдя из дворца, дервиш встретил своего завистливого соседа и рассказал ему про письмо. Тот подумал, что это новый подарок, выпросил у дервиша письмо, пошел к слуге султана и был убит. Каждый всегда получает то, что ему положено

5. Сұрақтарға жауап беріңіз.

1. Әңгіме не туралы?

2. Дәруіш қандай адам?

3. Дәруіштің көршісіне қандай мінездеме бересіз?

4. Көршінің қылығы немен аяқталды?

5. Бұл әңгімеден қандай сабақ алдыңыз?

7. Төмендегі мақал-мәтелдерді екі топқа бөлініп толықтырыңыздар.

Қой аузынан шөп алмайтын .... .

Есіктен кіріп ... менікі деме,

... кіріп өр менікі деме.

«Өзім білем» деген ... баспас.

У жасаған удан өледі.

Найза ... жаудан өледі.

Адам аласы ішінде,

... аласы сыртында.

Жақсыдан әкім қойсаң, елді түзетер,

Жаманнан әкім қойсаң, елді ... .

Атаңның құлы айтса да, ... басыңды и.

Халқын алдаған би ... ,

... салақ үй оңбас.

Би болу оңай, билік ... қиын.

Дәлдеп ... жауды жең,

Дәлелдеп ... дауды жең.

Әдептілік, ар-ұят – ... белгісі,

Тұрпайы мінез, тағы жат – ... белгісі.

8. Айтылым. Жоғарыда айтылған мақал-мәтелдердің біреуіне әңгіме дайындаңыз.

9. Жазылым. Жаңадан алған етістіктермен (ұқсайды, тартады, аумайды) мысалдар жазыңыз.

10. Сөйлесім. Орысша берілген мәтіндегі (притча) кейіпкерлер арқылы қойылым қойыңыз.

ОСӨЖ

Тапсырма. Ашу –дұшпан, ақыл – дос. Осы тақырыпқа әңгіме жазыңыз.

СӨЖ

Тапсырма. Адам сәні туралы. Екі адамның фотосуретін алып салыстырыңыз.

11 – САБАҚ

«Бәрінен де уақыт қымбат»

Жалғаулықтар

1. Сөздермен жұмыс істеңіз (сөздікті пайдаланыңыз)

Асығыс, әуен, басқару, меңгеру, мезгіл, үлгеру, қажеттілік, саналы, кепіл, күш-жігер, құпия, шынайы, асығыс, шешім, жау.

2. Ойтүрткі: Топ болып мына сұрақтарды талқылаңыздар.

а) Уақытты басқару дегеніміз не?

ә) Уақытты меңгеру не үшін қажет?

б) Уақыттың жаулары не деп ойлайсыз?

3. а) Мәтінді оқыңыз.

Уақытты басқару - өнер. Біреу жұмысқа мезгілінде келіп, мезгілінде кетеді. Бірақ еш нәрсеге үлгере алмайды. Екінші біреу үнемі кешігіп жүреді, әйтсе де, жұмысын өз уақытында тамаша оырндап тастайды.

Кеңеңс Одағы кезінде адамдарда уақытты меңгеруге деген еш қажеттілік болмады. Барлығының жұмысы бар, жұмыс уақыты белгілі, тиісті демалысын алады. Міндетін орындаса болды. Қазір олай емес, әркім өзі үшін жұмыс істейді. Сондықтан кейбіреулер тәуліктің тең жартысын жұмысқа ранап жүр. Бірақ нәтижелі ме? Әркім өз уақытын меңгере ала ма? Қымбат минуттарыңызды үнемдеу бар ма? Өзгелердің уақытына құрметпен қарайсыз ба?

ә) Уақытты меңгеру не үшін қажет?

Мына сөйлемдерге назар аударыңыз.

1. Уақытты саналы сезініп, өмір сүріңіз.

Маңызды жұмыстар үшін уақыт табыңыз.

1. Еңбек ету үшін уақыт табыңыз, бұл табыс кепілі.

2. Ойлану үшін уақыт табыңыз, бұл –күш-жігер бастауы.

3. Ойын үшін уақыт табыңыз, бұл – жастық құпиясы.

4. Оқу үшін уақыт табыңыз, бұл –білім негізі.

5. Достық үшін уақыт табыңыз, бұл – бақыттың шарты.

6. Армандау үшін уақыт табыңыз, бұл – жұлдыөдарға барар жол.

7. Махаббат үшін уақыт табыңыз, бұл -өмірдің шынайы қуанышы.

8. Көңіл көтеру үшін уақыт табыңыз, бұл – жанның әуені.

Б) Уақытымыздың жаулары

а. түсініксіз мақсаттар

ә. Тыңдай білмеу

б. «жоқ» - деп айта алмау

в. Телефонмен ұзақ сөйлесу.

г. асығыс шешімдер.

д. Ұмытшақтық.

ж. жұмыс уақытында кофе, шәй ішуге кететін үзілістер.

з. Жоспарлай білмеу

(«Қазақстан Заман» 20.07.2001)

Асығыс – торопливо, поспешно

Асығыс-үсігіс- в спешку, торопливо

Асығыстық – поспешность, срочность, торопливость

Әуен – мелодия, мотив

әуенді – музыкальный

әуенділік – музыкальнсть

кепіл – гарант, гарантия, залос, наручитель

кепіл болу – ручаться головой

қажеттілік – по необходимости

қажеті жоқ – лишний, ненужный

мезгіл – время, сезон, срок

мезгілі – дата, время

мезгілі жетті- время уже настало

мезгілінде – своевременно

мезгілсіз – безвременно, преждевременно

1. Уақытты басқару туралы өз қорытыңызды жазыңыз.

2. Сіз уақытыңызды қалай пайдаланасыз?

3. Үлгі ретінде: Төменде берілген газет материалын оқыңыз.