VbIshka / Метод.Указания для практических занятий
.pdf1
Министерство образования и науки Российской Федерации Федеральное государственное бюджетное образовательное учреждение высшего профессионального образования žКузбасский государственный технический университет имени Т. Ф. Горбачева¤
Г. А. Казунина
МАТЕМАТИКА
Методические указания к практическим занятиям
Рекомендовано учебно-методическими комиссиями направлений подготовки 140100.62 žТеплоэнергетика и теплотехника¤, 140400.62 žЭлектроэнергетика и электротехника¤ в качестве электронного издания для использования в учебном процессе
Кемерово 2013
2
Рецензенты: Жирнова Т. С. – доцент кафедры математики
Богомолов А. Р. – председатель учебно-методической комиссии направления подготовки 140100.62 žТеплоэнергетика и теплотехника¤
Каширских В. Г. – председатель учебно-методической комиссии направления подготовки 140400.62 žЭлектроэнергетика и электротехника¤
Казунина Галина Алексеевна. Математика. [Электронный ресурс]: методические указания к практическим занятиям для студентов направлений подготовки 140100.62 žТеплоэнергетика и теплотехника¤, 140400.62 žЭлектроэнергетика и электротехника¤ очной формы обучения / Г. А. Казунина. - Электрон. дан. - Кемерово: КузГТУ, 2013. - Систем. требования: ПК, поддерживающий Microsoft Windows97 и выше, - Загл. с экрана.
Содержит примерные задания для практических занятий. Включает необходимые справочные материалы, ответы к задачам, контрольные вопросы, список литературы Предназначено для организации работы студентов под руководством преподавателя на практических занятиях с целью овладения студентами математических методов решения задач.
КузГТУКазунина Г.А.
3
ВВЕДЕНИЕ
Представленные методические указания направлены на организацию работы студентов на практических занятиях при изучении дисциплины žМатематика¤ с целью закрепления теоретического материала, формирования навыков и умений решения математических и инженерных задач, построения математических моделей процессов.
В качестве теоретического материала следует опираться на литературу, список которой приводится в конце методических указаний
Рабочей программой дисциплины предусмотрен 51 час (1,417 ЗЕ) практических занятий в 1 и 2 семестре 1 курса.
1 СЕМЕСТР
Занятия 1-2. Пределы. Раскрытие неопределенностей. Непрерывность. Точки разрыва.
1.Раскрыть простейшие неопределенности:
а) Неопределенность
lim |
|
2x2 4 |
, |
|
|
|
|
|
lim |
5x4 x 1 |
, |
|
|
|
lim |
|
|
5x 1 |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
x 3 5x2 |
|
|
|
|
|
|
x 3x3 5x2 |
|
|
|
|
x 3x3 5x2 |
|||||||||||||||||||||||
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
27x |
3 1 |
|
|
|
|
|
16x2 3x 1 |
|
|
|
|
16x2 |
3x 1 |
||||||||||||||||||||
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
lim |
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
||||||||||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
||||||||||
lim |
(n 5)! (n 4)! |
, |
|
|
|
lim |
3x |
3 x |
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
n (n 5)! (n 4)! |
|
x 3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
б) Неопределенность |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
x2 |
5x 6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
||||||||||||||
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
x2 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4x x2 |
x2 5x 4 |
|
|||||||||||||||||
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 4 |
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
lim |
|
|
|
9 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 8 |
|
|
|
|
3 |
1 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
в) Неопределенность 0 . Раскрыть с использованием эквивалентных
бесконечно малых |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
lim |
|
x |
, |
|
|
lim |
arctg2x |
, |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
x 0 3 1 x 1 |
|
|
|
x 0 |
|
|
x |
|
|
|
|
|
||||||
lim |
arcsin 4x |
, |
lim |
|
ln(1 x2 ) |
, |
lim |
1 cos 3x |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
x 0 exp(5x) 1 |
|
x 0 |
|
1 2x2 |
1 |
|
x 0 x sin 2x |
г) Неопределенность 1 (Второй замечательный предел).
5x 1 x lim , x 2x 3
2
lim sin 2x tg 2 x ,
x
4
|
3x 1 x |
lim 1 2x |
3 |
|
1 |
3 |
|
1/ x2 |
|||
lim |
|
|
, |
|
x |
|
, |
lim cos8x |
, |
||
3x 8 |
|
|
|||||||||
x |
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
x 0 |
|
lim x ln(5 x) ln x
x
2. По формулам функций, схематически построить их графики. В точках разрыва вычислить односторонние пределы и указать их характер.
y |
5 4x x2 |
y | x 2 4x 3 | |
y 2 2|x| |
z log2 (t 3) |
y log1 / 2 | t 2 | |
y log3 (9 t 2 ) |
x sin(3t) |
y 1 / cos(t / 2) |
y arcctg(1/ t2 )
|
1 |
|
|
|
|
th |
|
|
|
|
|
|
||
y |
( x 6) |
2 |
|
|
|
|
|
|
x 4
y arcc tg(1/ t)
1
y
e x 2
x 5
Занятия 3-4. Производная сложной функции.
1. Вычислить производные, используя линейность операции дифференцирования и правила дифференцирования произведения и частного:
y7x13 13x7
yx 3 x
y5t cos(t)
yth(t) 2 cth(t)
y(t 1) tg(t)
yz2 8z 12
3z2 4z 7
yt 3t 4 t
yln(t 5 )
ytg(x) ctg(x)
y sin2 (x) cos2 (x)
y 4 sin(x) cos(x)
t
y
2 4 t
y z 3 3 z 2 z 7 3 z
ylog x (e) log2 (x)
y2 sh(z) cth(z)
yarcsin(x) arccos(x)
y x 2 exp(x) ln(x)
sin(t) cos(t)
y sin(t) cos(t)
y (x2 7x 8) exp( x)
y arcsin(x) arccos(x)
5
2. Вычислить производные, используя правило дифференцирования сложной функции (выписывать цепочку промежуточных переменных):
y(12x 4)21
x(t) 2 sin(4t 3)
yarctg( x2 ) arctg 2 (2x)
yarctg(exp( t))
yctg tg2 ( x)
ctg( x2 )
y 3
1 x3
1 x3
y xcos x
y 5 (2t 1)
y sin(1 z)ctg(z 1)
yexp( 5z2 / 2)
yln(sin(z))
|
3 |
|
|
|
1 12 |
|||
|
|
|
||||||
|
|
|||||||
y |
|
|
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
z |
ysin(2 arcsin( x))
yln(ln( x))
y3 (1 z4 )( z4 1)
yexp( 3t) ln(5t 2)
y 2x log4 (x)
|
1 5x |
|
y ln |
|
|
|
||
|
1 2x |
y ln(sin 2x 4)
y ln(| cos(x) |)
Справочные материалы
Таблица простейших производных и интегралов
1.(xa ) axa 1 ,
2.ln (x) 1/ x ,
3.(exp(ax)) a exp(ax) ,
4.(a x ) a x ln a
5.sin (ax) a cos(ax) ,
6.cos (ax) a sin(ax) ,
7.tg (x) 1/ cos2 (x) ,
8.ctg (x) 1/ sin 2 (x) ,
9.arcsin (x) 1/ 1 x2 ,
10.arccos (x) 1/ 1 x2 .
11.arctg (x) 1/(1 x2 ) ,
12.arcctg (x) 1/(1 x2 ) .
13.sh (ax) a ch(ax) ,
14.ch (ax) a sh(ax) ,
xadx xa 1 / (a 1), a 1.
(1 / x)dx ln(| x|) .
exp(ax)dx (1 / a) exp(ax)
a x dx (1/ ln a) a x
cos(ax)dx (1/ a)sin(ax) .
sin(ax)dx (1 / a) cos(ax) .
(1/ cos2 (x))dx tg(x) .
(1/ sin 2 (x))dx ctg(x) .
(1 / 1 x2 )dx arcsin(x) ,
|
|
dx |
|
x |
|||
|
|
|
|
arcsin |
|
|
|
|
|
|
|
||||
a 2 x2 |
|||||||
|
a |
(1/(1 x2 ))dx arctg(x) ,
|
dx |
|
1 |
x |
||
|
|
|
|
arctg |
|
|
a2 x2 |
a |
|
||||
|
a |
ch(ax)dx (1/ a) sh(ax) .
sh(ax)dx (1/ a) ch(ax) .
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
2 |
(x) , |
|
|
|
|
(1/ ch |
2 |
(x))dx th(x) . |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
15. th (x) 1/ch |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
(x) |
, |
|
|
(1/sh |
2 |
(x))dx cth(x) . |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
16. cth (x) 1/sh |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
(1/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
) . |
|
|
|
|
1 x |
2 |
|
1 x |
2 |
)dx ln( x |
1 x |
2 |
|||||||||||||||||||||||||
17. Arsh (x) 1/ |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
(1/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
1 |
|
x |
2 |
|
1)dx ln( x |
x |
2 |
1) |
|||||||||||||||||||||
18. Arch (x) 1/ |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
x a |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
19. loga x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x ln a |
|
|
|
|
x 2 |
a 2 |
|
|
|
x a |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2a |
|
|
|
|
|
|
|
20.(1 / a2 x2 )dx ln( x a2 x2 )
21.(1/ x2 a2 )dx ln( x x2 a 2 )
Расширенная таблица интегралов
1. dx x C
|
n |
|
|
xn 1 |
|
|
|
||
2. |
x |
dx |
|
|
|
|
C |
||
|
n 1 |
||||||||
|
x |
1 |
|
|
|
x |
|
||
3. |
a |
dx |
|
a |
|
C |
|||
ln a |
|
4.ex dx ex C
5.dxx ln x C
6.cos xdx sin x C
7.sin dx cos x C
8.cosdx2 x tgx C
9.sindx2 x ctgx C
|
|
|
dx |
|
|
1 |
x |
|
|
|
|
||||||||||
10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arctg |
|
|
|
|
C |
|
|
||||
x2 a2 |
|
a |
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
x |
|
C |
|
|
||||||||
11. |
|
|
|
|
|
|
|
arcsin |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
a |
2 |
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
12. |
|
|
|
|
ln(x |
|
a |
2 |
x |
2 |
) C |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
a |
2 |
x |
2 |
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
13. |
|
|
|
|
ln(x |
|
x |
2 |
a |
2 |
) C |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
x |
2 |
a |
2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x2 |
|
a2 |
2a |
x a |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
15. |
|
|
|
dx |
|
|
ln |
|
tg |
|
|
x |
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
sin x |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
16. |
|
|
|
dx |
|
|
ln |
|
tg |
x |
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cos x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
17. |
tgxdx ln |
|
cos x |
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
18. |
ctgxdx ln |
|
sin x |
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
19. |
ln xdx x ln x x C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cos |
2 |
xdx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
sin 2x |
C |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
21. |
sin |
2 |
xdx |
|
|
|
x |
|
|
|
|
sin 2x |
|
C |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
22. |
e |
ax |
dx |
1 |
e |
ax |
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
a |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cos axdx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin ax C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
23. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
24. |
sin axdx |
|
|
|
cos ax C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ax b |
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
25. |
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ax b |
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
26. |
|
|
|
|
xdx |
|
|
1 |
ln( x |
2 |
|
|
a |
2 |
) C |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x2 |
|
a2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
xdx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
27. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
a |
2 |
|
C |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x |
2 |
a |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
(ax b) |
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(ax b)n 1 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
28. |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
a(n 1) |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
29. |
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|||||||||||||||||
(ax b)n |
|
|
|
|
|
a(n 1)(ax b)n 1 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n n (ax b)n 1 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
30. |
|
(ax b)dx |
|
|
|
|
C |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a(n 1) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
31. |
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n n |
(ax b)n 1 |
|
C |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a(n 1) |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
(ax b) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
32. arcsin xdx x arcsin x |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 x2 |
|
C |
8
33. arctgxdx xarctgx 1 ln( x2 1) C
2
Занятия 5-7. Неопределенный интеграл. Основные методы интегрирования.
1. Найти интегралы, используя линейность операции интегрирования:
|
|
x |
2 |
|
x |
1 |
dx |
ctg 2 (x)dx |
|
|
(1 2x |
2 |
) |
dx |
||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
(1 x |
2 |
) |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
cos(2x) |
|
(3 2 x 2 3x ) |
|
tg2 |
(x)dx |
|
|
|
|
||||||||
|
dx |
|
dx |
|
|
|
|
|||||||||||||
sin2 (x) cos2 (x) |
exp(x) |
|
|
|
|
2. Найти интегралы, пользуясь подведением производной под знак диф-
ференциала |
|
f (t( x)) t ( x)dx f (t)dt : |
sin (3x 2)dx
|
tg3 (x) |
|
dx |
|
|
|
|||
cos2 (x) |
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
1 x2 |
|
|
|||||||
|
arcsin(x) |
||||||||
|
|
|
(2x 3) |
|
dx |
||||
(x |
2 |
3x 2) |
7 |
||||||
|
|
|
|
|
sin( x)
(1 cos(x))3 dx
sin(2x) cos(3x) dx
1
5x 2 dx
arctg3 (x)
1 x2 dx
2x
3 x2 dx
6x 7
3x2 7x 1 dx
2x 1
(x2 x 2)2 dx
cos4 (x)
sin 2 (x) dx
1
ax b dx,
1
x ln4 (x) dx x2
(1 x 3 )4 dx
x2 x3 2dx
dx
x x 1
cos3 dx
3.Найти интегралы, разбивая правильные дроби на сумму простейших дробей или выделяя целую часть и остаток для неправильных дробей:
1
dx
x(x 1)
x4
x2 1 dx
1 |
dx |
|
|
1 |
|
|
dx |
||
|
|
x2 |
|
|
|
||||
( x 4)( x 3) |
1 |
||||||||
x3 |
|
|
2x |
4 |
|
dx |
|||
|
dx |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
||||
x 1 |
x 1 |
4.Найти интегралы при помощи замены с выделением полного квадрата (можно использовать формулы ax2 bx c a(x b / 2a)2 (c b2 / 4a) ,
9
t x b / 2a ):
1
x2 2x 2 dx
4x 1
8 6x 9x2
dx
|
1 |
|
dx |
|
3x 1 |
dx |
|||
|
|
|
4x2 |
|
|||||
|
4x 3 x2 |
4x 5 |
|||||||
|
1 |
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4x2 4x 5
5.Найти интегралы, преобразуя подынтегральные функции указанными заменами переменных:
|
x |
dx, x z2 |
|
|
|
x |
|
|
dx, x z6 |
|
1 |
|
dx, z3 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
1 x |
x 3 |
x |
1 3 x |
|
6. Найти интегралы, используя формулу интегрирования произведения
(интегрирование по частям) |
|
(x)dx u(x)v(x) |
|
|
|
|||||||
u(x)v |
u (x)v(x)dx. : |
|||||||||||
(2x 1) exp(5x)dx |
x sin(5x)dx |
|
ln |
|
x |
|
dx |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|||
x2 cos x dx |
xtg 2 xdx |
arccos2 xdx |
||||||||||
arcsin(3x)dx |
arctg(5x)dx |
ln 2 xdx |
|
|
|
|||||||
e4 x sin(2x)dx |
ln(1 x2 )dx |
|
arcsin( x |
) |
dx |
|||||||
|
|
|
||||||||||
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 x |
|
|
|
7.Найти интегралы, комбинируя рассмотренные выше элементарные приемы:
|
|
(8x 11) |
|
|
|
|
dx |
|
|
||
5 2x x2 |
sin4 (x)
cos6 (x) dx
|
|
x2 x 1 |
dx |
|
|
|
1 |
|
dx |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
( x2 1)3 |
|
(1 x) 1 ln2 (1 x) |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos( |
|
|
) |
|
|||
|
|
|
x |
|
dx |
|
|
|
x |
dx |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
1 4 x3 |
|
|
x |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
x 1 |
|
|
|
|
|
e |
x |
|
|
|
dx |
|||
|
|
|
|
dx |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
e |
2 x |
|
|
3 |
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
3 e |
x |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
1 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
8. |
Проинтегрировать рациональные дроби: |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x2 x 2 |
|
dx , |
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
dx |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x 2)2 |
|
|
|
|
||||||||||
|
( x 5)(x 6)( x 4) |
( x 4) |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
( x2 4) |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|||
|
( x 2)( x2 |
9) |
|
|
|
x3 1 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
9. |
Проинтегрировать тригонометрические функции: |
|||||||||||||||||||||||
|
sin4 ( x) cos3 (x) dx |
|
|
|
sin4 ( x) dx |
|
|
|
|
|
|
tg3 ( x) dx |
10
|
|
1 |
|
|
dx |
|
1 |
|
dx |
tg |
4 |
( x) dx |
|||||
sin |
2 |
2 |
|
|
cos |
3 |
( x) |
|
|||||||||
|
(x) cos |
(x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
sin3 (x) |
|
|
|
|
1 |
|
|||
|
dx |
|
dx |
|
dx |
||||||||||||
cos(x) sin3 (x) |
cos4 (x) |
1 sin(x) |
10.Проинтегрировать гиперболические функции:
|
1 |
|
|
dx |
|
|
1 |
dx |
|
|
|
1 |
|
|
dx |
sh |
2 |
xdx |
|
3 ch |
2 |
|
ch |
3 |
(x) |
sh |
2 |
(x) ch |
2 |
|
|
||||||||
|
|
( x) |
|
|
|
|
|
|
(x) |
|
|
|
11. Найти интегралы, избавляясь от квадратных корней при помощи тригонометрических или гиперболических подстановок:
|
x2 6x 8 dx |
|
|
x 4x x2 dx |
x |
|
|
|||||
|
|
x 2 4x dx |
||||||||||
|
|
1 |
|
dx |
|
|
x3dx |
|
|
|
|
|
(x 2) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
x 2 4x 3 |
x2 1 |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
12. Найти интегралы, избавляясь от радикалов при помощи степенных подстановок:
|
x |
|
|
|
1 3 |
x |
|
|
|
x |
|
|
|||
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
dx |
1 3 |
|
|
1 4 |
|
|
3 |
|
|
|
||||||
x |
x |
x 4 |
x |
13.Найти интегралы, комбинируя различные приемы:
|
1 |
x |
dx |
|
|
1 |
dx |
cos(ln x)dx |
1 |
|
|
|
|||||
|
x |
|
|
x(1 x) |
|
|
Занятие 8. Определенный интеграл.
1. Вычислить определенные интегралы, используя формулу НьютонаЛейбница
|
3 |
|
|
dx |
|
|
e3 |
dx |
|
1/ 2 |
2 |
dx |
||
|
|
, |
|
, |
arcsin xdx , |
|
|
|||||||
|
2 |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
||||||||||||
1/ |
|
|
|
|
1 x |
|
|
e2 |
x ln x |
0 |
3 x |
x2 1 |
||
3 |
|
|
2.Вычислить, используя свойства определенного интеграла
.3 (2x7 x5 2x3 x 1)dx |
||||
|
|
|
|
, |
cos |
2 |
|
||
/ 3 |
|
x |
/ 2 |
1 |
(cos2 x x4 sin x)dx , |
cos xthxdx |
/ 2 |
1 |