Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Латинский язык.doc
Скачиваний:
463
Добавлен:
11.03.2016
Размер:
3.34 Mб
Скачать

Exercitatiōnes

1. Образуйте все формы инфинитивов от глаголов:aedificio, 1 строю;conscrībo, 3 набираю;commoveo, 2 волную;committo, 3 начинаю;expugno, 1 завоёвываю.

2. Трансформируйте оборот accusatīvus cum infiniīvo в оборот nominatīvus cum infiniīvo, переведите оба вариантa предложений:

  1. Tradunt Romŭlum urbem Romam condidisse.

  2. Tradunt urbem Romam a Romŭlo condĭtam esse.

  3. Jam ante Homērum poētas fuisse putant.

  4. Cato dixit litterārum radĭces amāras esse, fructus dulces.

3. Замените форму инфинитива формой прошедшего времени во фразах:

  1. Medĭcus dicit puĕrum aegrōtum esse.

  2. Galli turrim constitui procul vidērunt.

Замените форму инфинитива формой будущего времени во фразах:

  1. Dux putābat urbem expugnātam esse.

  2. Miror te ad me nihil scribĕre.

4. Найдите общую основу у следующих существительных, прилагательных и глаголов: collēga, delegātus, lector, collectio, legātus, collectīvus, electio, deligĕre, collegium, intellectum, neglegentia. Укажите, при помощи каких аффиксов они образованы.

5. Переведите предложения, представив схему инфинитивного оборота:

I. 1. Caesar portas claudi militesque ex oppido exire jussit. 2. Cetĕrum censeo, Carthagĭnem delendam esse. 3. Fama est Homērum caecum fuisse. 4. Gaudeo tibi jucundas esse meas littĕras. 5. Germāni antiqui vinum importāri vetābant. 6. Hannĭbal sperābat Romam a se victum iri. 7. Medĭci nunquam aegris dicunt illo morbo eos esse moritūros. 8. Necesse est rem publĭcam ab optĭmis viris regi. 9. Nonnulli philosophi antīqui deos esse negābant. 10. Notum est in legione Romāna numerāri decem cohortes, sive sex milia militum. 11. Platōnem ferunt primum de animōrum aeternitāte sensisse idem quod Pythagŏram (Cicĕro). 12. Prometheum hominĭbus ignem dedĭsse tradunt. 13. Romani tradunt multas urbes a Caesare expugnātas esse. 14. Scio enim quidvis homĭni accidĕre posse (Cicĕro). 15. Scio me nihil scīre (Socrătes). 16. Sentīmus calēre ignem, nivem esse albam, dulce mel. 17. Sentit animus se suā vī, non aliēnā movēri (Cicĕro). 18. Volo is esse quem tu me esse voluisti.

II. 1. Allāto ad se capĭte Pompeji interfecti, Caesar avertisse ocŭlos dicǐtur. 2. Caesar a Gergoviā discessisse audiēbātur. 3. Lucūrgi temporĭbus Homērus fuisse tradĭtur. 4. Milĭtes pontem facĕre jussi sunt. 5. Multos scriptōres Magnus ille Alexander secum habuisse dicǐtur. 6. Pyrrhus, postquam victoriam a Romānis ad Heraclēam reportāvit, sic exclamavisse tradĭtur: «O, quam facĭle erat orbis terrae imperium occupāre, mihi regi Romānis militĭbus datis!» 7. Reus vidēbātur damnātum iri. 8. Solem e mundo tollĕre videntur, qui amicitiam e vita tollunt. 9. Videmǐni non satis intellegĕre, quae dixi.

6. Назовите латинские выражения, к которым в русском языке восходят следующие заимствования:вадемекум, вердикт, квинтэссенция, парабеллум, факсимиле, экслибрис.Объясните изменение значения заимствований.

Тексты для перевода

De vere

Vere sentīmus ventos tepĭdos flare, vidēmus terram florĭbus ornāri, audīmus aves cantāre. Omnia nuntiant pulcherrĭmum tempus anni adesse, vidēmus omnia esse plena vitae, plena motus, plena laetitiae.

Apte dictum

Salse ridēbat Diogĕnes inertiam et incuriam Megarensium, qui libĕros suos nullis artĭbus instruēbant, curam vero pecŏrum diligentem habēbant. «Malo, – inquit, – me ariĕtem Megarensis alicujus39, quam filium».

De Socrătes

Socrates se sapientia praestare cetĕris dicēbat. «Illi enim, – inquit, – ea, quae nesciunt, scīre se putant, ego me nihil scīre scio. Ob eam rem arbitror me ab Apollĭne omnium sapientissĭmum esse appellātum; nam haec est sola homĭnis sapientia: non arbitrāri se scīre, quod nescit».

In assiduo labōre thesaurus esse dicĭtur

Agricŏla senex, mortem appropinquāre sentiens, filios ad lectum convocāvit et dixit: «Vidētis me a vobis discessūrum esse; in agro meo thesaurus defossus esse dicĭtur; ibi magnae divitiae esse dicuntur; eas repertūri esse videmĭni. Omnes eas divitias in vinea nostra quaerĭte et divĭtes erĭtis». Paulo post pater anĭmam efflāvit. Filii autem, credentes in vinea abdĭtum esse, totum vineae solum ligonĭbus eruērunt, at thesaurum nullum invenērunt. Sed autumno vidērunt agrum ubĕres uvas peperisse. Tum filii intellexērunt in assiduo labōre thesaurum defossum esse.