Exercitatiōnes

1. Определите, каким способом образована основа перфекта глаголов: advĕnit – advēnit, agit – ēgit, caedit – cecĭdit, confligit – conflixit, claudit – clausit, miscet – miscuit, munit – munīvit, nubit – nupsit, optat – optāvit, pendit – pependit, promittit – promīsit, quaerit – quaesīvit, relinquit – relīquit, tangit – tetĭgit.

2. Выполните морфологический разбор следующих глагольных форм: aedificātus erit, concēpĭmus, creāti sunt, credĭdi, educati erant, efflāvit, finivĕris, fuĭmus, gessistis, incolui, natus est, rexērunt, vēnĕram, mansit, victa est.

3. Сгруппируйте латинизмы по общности их производящей основы:валентность, депозит, депортация, директива, инвалид, корректор, оппонент, позитив, портативный, портфель, препозиция, регион, ректор, экспорт. Укажите, от каких латинских глаголов образованы эти русские дериваты.

4. Переведите предложения:

I. 1. Acu rem tetigisti (Plautus). 2. Bene qui latuit, bene vixit (Ovidius). 3. Caesar, postquam Pharnăcem, regem Pontĭcum, facĭle superāvit, ad amīcum suum scripsit: «Vēni, vīdi, vīci». 4. Dixi et anĭmam meam levāvi (Vulgata). 5. Dolor ipse disertum (me) fecĕrat (Ovidius). 6. Epicūrus ex anĭmis homĭnum religiōnem cum deis immortalĭbus radicĭtus extrāxit. 7. Militávi nόn sine glόria (Horatius). 8. Pater, peccāvi (Evangelium). 9. Quod scripsi, scripsi (Evangelium). 10. Si quaesivĕris, invenies. 11. Salvāvi anĭmam meam. 12. «Ut ego majōres (poētas), sic me coluērunt minōres», – scripsit Ovidius. 13. Urbem Romam a principio reges habuērunt (Tacĭtus). 14. Dónec erís felíx, // multós numerábis amicós: Témpora sí fuerínt // núbila, sólus erís (Ovidius.Tristia).

II. 1. Acta est fabŭla (Suetonuis). 2. Alexander Magnus, Macedonĭcus dictus, ab Aristotĕle, viro sapienti, erudītus est. 3. Caesar, dum flumen Rubicōnem transit, «Alea jacta est!» – dixit. 4. Caesar in campo legiōnes instruxit, quas in Gallia conscripsĕrat. 5. Littĕrae a Phoenicĭbus inventae sunt. 6. Roma condĭta est in Latio, in laeva ripa Tibĕris; ea urbs, ut fama est, olim ab anserĭbus servāta est. 7. Troja a Graecis delēta est. 8. Titus Manlius, qui Capitolium servavĕrat et Capitolīnus appelātus erat a Romānis, postea a civĭbus morte multātus est.

Тексты для перевода De Lacedaemoniis

Philippis, Macedōnum rex, Lacedaemoniis scripsit: «Si in Laconiam venĕro, finĭbus vos exturbābo». Lacedaemonii rescripsērunt: «Si».

De Stratonīco et citharista

Stratonīcus Atheniensis, postquam aliquando citharistam audīvit: «Altĕrum, – inquit, – Juppĭter ei dedit, altĕrum negāvit». Aliquis ex eo quaesivit: «Quidnam Juppĭter ei dedit, altĕrum negāvit?» Ille respondit: «Bene sonāre ei datum est, bene cantāre negātum».

Ranae et Juppĭter

Omnes bestiae habēbant reges: quadrupĕdes – leōnem, aquĭlam aves; solae ranae nondum habēbant. Tum manus ad caelum tetendērunt et ab Jove regem sibi petivērunt. Juppĭter, precĭbus ranārum commōtus, magnam trabem de caelo in palūdem demīsit. Ranae, magno sonĭtu perterrĭtae, primum diu tacentes, sub aqua jacēbant. Postĕro autem die, postquam error apertus est, quia nihil a tali rege timēbant, alium sibi regem a Jove postulavērunt. Juppĭter tum, ira incensus, stultitiam ranārum punīre constituit et ciconiam ad ranas misit. Rex novus statim multas ranas devorāvit. Tum reliquae stultitiam suam intellexērunt et a Jove mitiōrem regem petivērunt. Is autem: «Quia placĭdum, – inquit, – regem repudiavistis, nunc tolerāre debētis crudēlem ».