Лаба 1-11 схематех Мусурманкулов Нурбол / Лаба 4 схематех. Мусурманкулов Н..doc.docx.doc

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

КОММЕРЦИЯЛЫҚ ЕМЕС АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ

Аэроғарыштық және ақпараттық технологиялар факультеті

«Компьютерлік технологиялар» кафедрасы

Аналогтық құрылғылардың схемотехникасы

№4 зертханалық жұмыс

Тақырыбы: Тиристорды зерттеу

Орындаған: Втк-13-2 тобының студенті Мусурманкулов Нурбол.

Тексерген: аға оқытушы Мусапирова Г.Д.

Алматы 2015

Кіріспе

Берілген зертханалық жұмыс тиристердің көрсеткіштерін зерттеуге бағытталған.

Тиристор — көпқабатты ауыстырып қосқыш құрылымды екі тұрақты жағдай түрінде болатын жартылайөткізгішті прибор. Функционалдылығы жағынан оларды электрондық кілттер қатарына жатқызуға болады. Шықпалар санына байланысты тиристорлердің түрін анықтауға болады. Екі шықпасы бар тиристор динистор (тек қана анод және диод) деп аталады. Үш немесе төрт шықпасы бар тиристорларды триодты тиристор деп атайды. Бұдан басқа көптеген шықпасы бар тиристор түрлері бар.

Жұмыстың мақсаты

• тиристордың вольтамперлік сипаттамаларын алу;

• тиристордың параметрлерін анықтау.

Жұмыс тапсырмасы

1. басқарушы токтың 1-ден 10мА-ге дейінгі мәндеріне сәйкес тиристордың I_а=f(U_ак) ВАС-сын алу;

2. анодтық токтың мәнін алу.

Жұмыстың орындалу реті

1. PU 2000 стендіне тиристорды зерттеуге арналған сұлбадан тұратын ЕВ-112 баспа тақшасын орнату;

2. RV₂, P₁ айнымалы резизторларының және R₈, R₉, R₁₀ резисторларының кедергілерін өлшеу;

3. Тиристордың I_а = f(U_ак) ВАС-сын алу үшін 4.1-суретте көрсетілгендей анод тізбегінің жүктемесі (R₈ + R₉ + P₁) болатын сұлбаны жинау;

4. PS-1 тұрақты қорек көзінің кернеуін 10В-қа қою;

5. RV₂ айнымалы резисторының максималдық мәнін қою;

4.1-сурет. Тиристордың ВАС-сын алу сұлбасы

6. P₁ потенциометрінің – айнымалы резисторының максималдық мәнін қою;

7. RV₂ айнымалы резисторының кедергісін біртіндеп азайту арқылы электродты басқару тогын арттыру. Тиристорды қосқан кезде вольтметр жүктемедегі кедергінің азаюын көрсетеді. Осы кезде миллиамперметрдің көрсеткен мәндерін тіркеу керек;

8. Тиристордың аноды мен катоды арасындағы кернеуді өлшеп, аспаптардың көрсетулерін 4.1-кестеге енгізу;

9. Жүктеме кедергісінің мәнін азайта отырып, басқарушы электродтың I_уэ қосылу тогы мен жүктеменің әр түрлі мәндеріне сәйкес келетін U_ак кернеудің мәндерін алу;

10. Анодты токтың мөлшерін өлшеу үшін 4.2-суреттегі сұлбаны жинау;

4.2-сурет. Тиристордың тежеу тогын өлшеу сұлбасы

11. PS-1 қорек көзінің кернеуін біртіндеп азайта отырып, тиристорды өшіру алдында миллиамперметрдің көрсетулерін тіркеу. Ол тиристордың I_уд тежеу тогына тең болады.

12. 4.3-суретте көрсетілгендей тиристордың ВАС-сын құру.

4.3-сурет. Тиристор сипаттамасының құрылымы

Жұмыстың орындалуы

Тиристордың I_а = f(U_ак) ВАС-сын алу үшін 4.1-суретте көрсетілгендей сұлбаны жинадым. PS-1 тұрақты қорек көзінің кернеуін 10В-қа қодым.

RV₂ айнымалы резисторының кедергісін біртіндеп азайту арқылы электродты басқару тогын арттырдым. Тиристорды қосқан кезде вольтметр жүктемедегі кедергінің азаюын көрсетті. Осы кезде миллиамперметрдің көрсеткен мәндерін тіркедім. Тиристордың аноды мен катоды арасындағы кернеуді өлшеп, аспаптардың көрсетулерін 4.1-кестеге енгіздім.

4.1-кесте

Жүктеме кедергісі, Ом	Rн1 10 кОм	Rн2 1кОм	Rн3 500 Ом	200Ом	100Ом
Қосу тогы Iуэ, мА	1мА	5мА	6мА	7мА	7мА
Кернеу Uак, В	9,97	0,7	0,7	0,7	0,7

Жүктеме кедергісінің мәнін азайта отырып, басқарушы электродтың I_уэ қосылу тогы мен жүктеменің әр түрлі мәндеріне сәйкес келетін U_ак кернеудің мәндерін алдым. Анодты токтың мөлшерін өлшеу үшін 4.2-суреттегі сұлбаны жинадым.

PS-1 қорек көзінің кернеуін біртіндеп азайта отырып, тиристорды өшіру алдында миллиамперметрдің көрсетулерін тіркедім, ол тиристордың I_уд тежеу тогына тең болады.

Өлшеулер нәтижелерін пайдаланып тиристордың ВАС-сын тұрғыздым.

I_уэ, мА

U_ак, В

Қорытынды

Берілген зертханалық жұмыс барысында тиристордың вольтамперлік сипаттамалары алынды және талданды. Сонымен қатар, тиристордың параметрлері анықталды.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1. Опадчий Ю.Ф. Аналоговая и цифровая электроника: Учебник для вузов. /Под ред. О. П. Глудкина. – М.: Горячая линия-Телеком, 2005. – 768 с.

2. Гусев В. Г. Электроника и микропроцессорная техника: Учебник для вузов. – М.: Высшая школа, 2006. – 799 с.

3. Лачин В.И., Савелов Н.С. Электроника: Учебное пособие. – Ростов н/Д: Феникс, 2005. – 704 с.

4. Пейтон А.Д., Волш. В. Аналоговая электроника на операционных усилителях. – М..: Бином, 2004. – 352 с.