- •IV тарау. Жеке тұлғаның базалық мәдениетінің құралуы
- •1.2 Жеке тұлғаның даму факторлары
- •1.3. Жеке тұлғаның дамуындағы қозғалыс күші, қарама – қайшылықтар.
- •2.Тәрбиенің маңызы
- •2.1. Тәрбиедегі әрекеттестік.
- •2.2. Тәрбие және даму
- •2.1. Тәрбиедегі әрекеттестік.
- •2.3 Әрекетшілдік және тілдесудегі жетілу
- •3. Қазіргі тәрбие мақсаттары
- •3.1. Тәрбиелеу мақсаты туралы ұғым
- •3.2.Тәрбиелеу мақсаттарының қоғамдық-тарихи шарттастырылуы
- •3.3. Жеке тұлғаның гармонды және жан-жақты жетілуін қалыптастыру
- •4. Тәрбиенің заңдылығы мен қағидалары
- •4.2 Тәрбиенің метақағидалары
- •4.3. Тәрбиелеудің жеке принциптері
- •5. Тұлғаның өзін өзі тәрбиелеуі
- •5.2.Өзін-өзі тәрбиелеудің негізгі тәсілдері
- •5.3. Өзіне-өзі әсер ету тәсілдері
- •1.Тұлға, индивд, даралық ұғымдарына түсініктеме беріңдер
- •6.Адамгершіл тұлғаны сипаттау
- •6.2. Гуманисті құндылықтар
- •6.3. Адамгершілік қасиеттердің қалыптастыру белгілері
- •7.1. Гуманистік жеке тұлғаны қалыптастыру шарттары
- •7.2. Гуманистік қарым-қатынасты(тілдесуді) қамтамасыз ету
- •7.3. Білім алудың гуманизациясы мен гуманитаризациясы
- •8. Гуманистикалық тәрбие
- •8.3. Гуманды – жеке тұлғалы педагогика
- •9. Отбасылық тәрбие гуманизмі
- •9.1. Отбасылық тәрбие және оның мәселелері
- •9. Отбасылық тәрбие гуманизмі
- •9.1. Отбасылық тәрбие және оның мәселелері
- •9.Отбасындағы адамгершілік тәрбиесі
- •9.1. Отбасы тәрбиесі және оның мәселелері
- •9.2. Отбасындағы баланың орны
- •9.3. Отбасындағы адамдық тәрбиенің негізгі ережелесі
- •III бөлім.Азаматтық тәрбие
- •10.Азаматтық тәрбие және азаматшылық.
- •10.1. Азаматтық тәрбие туралы түсінік
- •10.2.Құқықтық тәрбие
- •10.3.Патриоттық және интернационалдық тәрбие
- •11.Өзара әркеттестік мәдениетін көпұлтты ортада қалыптастру
- •11.1.Ұлтаралық тілдесу мәдениетінің ерекшеліктері
- •11.2.Көпмәдениетті компетенттілік
- •11.3.Азаматтық бірлікті қалыптастыру
- •12. Жауапкершілік және міндет сезіміне тәрбиелеу.
- •12.1. Азаматтың жауапкершілігі және міндеті.
- •12.2. Экологиялық жауапкершілігі
- •13. Дүниетаным қалыптастыру
- •13.1 Дүниетаным туралы түсінік
- •13.2 Дүниетаным сенім туралы түсінік
- •13.3 Оқушының дүниетанымын қалыптастыру
- •IV бөлім. Тұлғалық мәдениетті қалыптастыру.
- •14.1.Адамгершілік мәдениеті туралы түсінік
- •14.2.Саналы тәртіпке тәрбиелеу
- •14.3.Мінез-құлық мәдениетін қалыптастыру
- •16.Еңбек тәрбиесі
- •16.1.Еңбек тәрбиесінің мазмұны
- •16.2.Оқушылардың еңбек әрекетін ұйымдастыру шарттары
- •16.3.Еңбек процессінде тұлғаның адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру
- •17.1 Ұғым туралы эстетикалық мәдениет
- •17.2 Өнер эстетикалық мәдениеттің құралымында
- •17.3. Қоршаған орта және эстетикалық мәдениет
- •18. Дене шынықтыру
- •18.1. Оқушының дене тәрбиесі
- •18.2.Физикалық тәрбиенің құрау құралдары
- •18.3. Дене тәрбиесі және салауатты өмір салты
- •V бөлім. Тұлғаның тәрбиесі мен әлеуметтендіру
- •19.Жеке тұлғаны әлеуметтендіру
- •19.1.Социализация туралы түсінік
- •19.2.Социализацияның негізгі мақсаттары
- •19.3. Әлеуметтену факторлары
- •20. Тұлғаның қоғам меншігіне айналуы
- •20.1. Тұлғаның әлеуметтену компоненттері
- •20.2. Тұлғаның әлеуметтену технологиялары
- •21. Тұлғаның өз–өзін билеуі
- •21.1 Өз-өзін билеу ұғымы
- •21.2. Өзін-өзі кәсіпті билеу
- •21.3 Тұлғаның өмірлік орны және оның социализациясы
- •22.Оқушының кәсіби бейімделуі
- •22.1Кәсіби бейімделу және тұлғаның өз өзін анықтауы.
- •22.2.Кәсіби бейімделудің негізгі ұстанымдары
- •22.3 Профильдық тәлім- тәрбие және кәсіптік бағдарлама.
- •Өзін-өзі тексеру сұрақтар
- •VI бөлім.Тәрбиеленушінің спецификалаық өзгешеліктері
- •23. Дербес және фас өзгешеліктер
- •23.2. Кіші сынып оқушының және бозбаланың өзгешеліктері
- •23.3. Жоғары сынып оқушысының өзгешеліктері.
- •24.Оқушылардың жыныс айырмашылықтары
- •24.1. Жыныстық айырмашылықтар және тәрбие
- •24.2 Жыныстық өзгешеліктің мінездемесі.
- •24.3. Жыныстық тәрбие берудің әдістері мен тәсілдері
- •25.1. Жас мөлшерлік дарындылықтың негіздері
- •25.1. Жас мөлшерлік дарындылықтың негіздері
- •25.2. Интеллект дарындылықтың компоненті ретінде
- •25.3. Дарынды оқушылармен тәрбие жұмысы
- •26. Оқушының педагогикалық тәртіпке бағынбауы
- •25.3. Дарынды оқушылармен тәрбие жұмысы
- •26. Оқушының педагогикалық тәртіпке бағынбауы
- •26.1. Педагогикалық тәрбиеге бағынбау ұғымы
- •26.2. Тәрбие беру қиындығының пайда болуының негізгі себептері
- •26.3. Қиын оқушылармен тәрбие жұмысы
- •Өз-өзін бақылау сұрақтары:
- •Рефераттар тақырыбы
- •Әдебиет
- •26.1. Педагогикалық тәрбиеге бағынбау ұғымы
- •26.2. Тәрбие беру қиындығының пайда болуының негізгі себептері
- •26.3. Қиын оқушылармен тәрбие жұмысы
- •VII. Тарау. Мектептегі тәрбие берудің әдістері мен тәсілдері
- •27.1. Мектептегі тәрбие беру әдістерінің классификациясы
- •27.2. Тұлғаның санасын қалыптастыру әдістері
- •Стимуляция және мотивация әдісі
- •28. Мектептегі тәрбие жұмысының формалары
- •28.1. Тәрбие ісі
- •28.2. Тәрбие беру ісінің тиімді шарттары
- •28.3.Тәрбие жұмысының бағыты
- •Ұжымда тәрбиелеу және ұжым арқылы тәрбиелеу
- •Тәрбиелеуші балалар ұжымы
- •Оқушылық ұжым дамуындағы негізгі шарт
- •30. Сыныптағы тәрбие жұмысы
- •30.1. Сынып жетекшісі және оның негізгі міндеттері
- •30.2. Сыныптағы тәрбие жұмысының формалары
- •30.3. Сынып жетекшісінің ата-аналармен жұмысы
24.2 Жыныстық өзгешеліктің мінездемесі.
Білетініміздей еркек пен әйелдің биологиялық және психологиялық өзгешелігі олардың табиғи даму жүйесі мен адамдық түрінің орны мен рөлі.Еркек үшін үлкен тәуекелге дайын болу,өзін өзгерту және мақсатына жету.Өзін жағдайларда көрсете білу,уақыт жетпеген жағдайда толық мобильділікті қажет ететін мобильденуді білу және энергиясымен сенімділігін көрсету.Әйелдің жүйке жүйесін бос ұстау,жылдам орындағаннан олар қашқақтауға жақын.Сонда да әйелдер ауыр,бір келкі жұмысқа ұқыпты қарауға бейімделген.Мысалы:бала бағуға.
Абстракты-логика ойлау турі көбіне еркекке тән. Сондықтан да ұлдар пәндерден математика мен физиканы және т.б. қабылдайды. Ал әйелдер жағы көбіне көру, сезіну жағына жақын. Олар заттарды және пайда болғандарды сол арқылы өз санатын құрады. Қыздар көбінесе гуманитарлық ғылымды жақсы қабылдап, ұлдар байқамайтын элементтер мен бөлшектерді байқайды. Олар иісті, түсті, түрді және т.б. жақсы айыра біледі. Қыздар айтқанды алатын және педагогтың айтқанын бұлжытпай орындайды. Ал ұл болса тік мінезді басқаруға ұмтылады, сондықтан сол конфликті жағдайлар туғызады.
Қыздар мен ұлдар интенсивті және сексуалдық әдіспен ерекшеленеді.
Білетініміздей қыздар ерте жетіледі және өзінің құрдас ұлдарына жоғарыдан қарай бастайды. Қыздар сексуалдық әуестілігі онша ашық болып келмейді. Олар махаббаттық пен жұмсақтылықты, күтім мен нәзіктікті іздейді. Жігіт оған жыныстық серіктес емес, дос болып келеді. Қыздар эмоционалдықпен ерекшеленеді, және өзіне көңіл бөлдіруге тырысады. Ал ұлдар жыныстық қатынасқа тырысады. Өзінің сексуалдылығын жүзеге асырады.
Жалпы білім беретін мектептерде , педагогикалық әріптестер арасында, әйел педагогтар көп болып келеді. Сондықтанда қыздар көп көңіл аударады. Себебі, әйел педагог айтқаны соларға ғана түсінікті болады. Одан басқа қыздар мектепке эмоцианалды жетіліп, жұқа саусақ қимылдары дамып, ұқыпты және аз ашуланғыш болып келеді. Ал ұлдар болса ауыр жұмысқа көп қимылдап, бір текті көп күш кетпейтін жұмысқа жақын.
Қыз бен ұлдың, әйел мен еркектің өмірдегі рөлі мен ерекшелігі осы. Бұл бағалау өзінің мінезіне көрсететіні белгілі, сондықтан кейбір жағдайларды соны көрсетіп қалады және бұл бағалау тағы ұл мен қыздың, еркектілік пен әйелділікке және әке мен шеше рөліне тәрбиелеуді дәлелдейді. Қысқаша айтқанда ұлды қыз сияқты, ал қызды ұл сияқты тәрбиелеуге болмайды. Бұл шатыс болашақ еркек пен әйелдің жыныстық ориентауиясының бұзылуына және адманың пайда болуына, немесе табиғи өмірдегі жыныстық рөлін орындай алмауына әкеледі.
Диференциялды тәрбие бала жынысының педагогикалық процестің гуманизациясының тәуелділігімен тығыз байланысты, сондықтан адамның жалпы қоғамдық өміріне болашақта қатысуы және өмірдегі, жанұядағы рөлін орындауға дайындайды.
Сонымен қатар, қыздар мен ұлдар нәпсіқор нәпсілердің ашық белгілерімен ерекшеленеді. Қыздар ұлдарға қарағанда ерте бой жететіні және оларға айғырсы қарайтыны баршаға белгілі. Қыздарда нәпсіқор нәпсілері ашық білінеді, олар ғашықтықты, қамқорлықты, ақиқаттылықты іздейді.
Ұл бала оған жыныстық серіктес емес, ең алдымен – дос. Қыздар жоғарғы сезімпаздығымен, өзіне ықылас білдіру талпынысымен ерекшеленеді. Ұлдарда нәпсіқор фантазиясымен ойысатын жыныстық қатынасқа талпынушылық көрінеді.
Жалпы білім беретін мектептерде педагогикалық ұжымда әйел – педагогтар басым. Сондықтан да, қыздар артықшылық жағдайында, себебі, әйел-педагогтың талаптары оларға түсінікті. Сонымен қатар, қыздар мектепке аса сезәмтал есейгендігімен, қолының жіңішке сайсақтарының аса дамыған қозғалыстарымен, аса ұқыптылығымен, азырақ күйзелгіштігімен барады. Ұлдар аса күш қажет етпейтін, ұзақ монотондық еңбекке аса бейімделмеген. Сонымен, қыздар мен ұлдар, әйелдер мен ер адамдардың өмірлік әрекеттерінің рөлі мен ерекшеліктері осындай. Осы көрсеткіштер ұлдардың мәрттіктері мен қыздардың нәзіктігіне идеясы мен дифференциалдық тәрбиенің қажеттілігін дәлелдейді.
Қысқаша айта кетсек, ұлдарды қыздар сияқты, соған сәйкес қыздарды ұлдар сияқты тәрбиелеуге болмайды. Бұндай қателесушілік болашақ ер адам мен әйелдің ана болып қалыптасуына, жыныстық бағыты мен өмірлік қызметте өзінің табиғи функцияларының атқара алмауына алып келеді.
Баланың жынысына сәйкес, дифференцияалдық тәрбие педагогикалық үдерістің гуманизациясымен тығыз байланысты. Себебі, адамның қоғамдық өмірге араласуына, өзінің қоғам мен отбасында әлеуметтік рөлін іске асыруға дайындайды.