- •IV тарау. Жеке тұлғаның базалық мәдениетінің құралуы
- •1.2 Жеке тұлғаның даму факторлары
- •1.3. Жеке тұлғаның дамуындағы қозғалыс күші, қарама – қайшылықтар.
- •2.Тәрбиенің маңызы
- •2.1. Тәрбиедегі әрекеттестік.
- •2.2. Тәрбие және даму
- •2.1. Тәрбиедегі әрекеттестік.
- •2.3 Әрекетшілдік және тілдесудегі жетілу
- •3. Қазіргі тәрбие мақсаттары
- •3.1. Тәрбиелеу мақсаты туралы ұғым
- •3.2.Тәрбиелеу мақсаттарының қоғамдық-тарихи шарттастырылуы
- •3.3. Жеке тұлғаның гармонды және жан-жақты жетілуін қалыптастыру
- •4. Тәрбиенің заңдылығы мен қағидалары
- •4.2 Тәрбиенің метақағидалары
- •4.3. Тәрбиелеудің жеке принциптері
- •5. Тұлғаның өзін өзі тәрбиелеуі
- •5.2.Өзін-өзі тәрбиелеудің негізгі тәсілдері
- •5.3. Өзіне-өзі әсер ету тәсілдері
- •1.Тұлға, индивд, даралық ұғымдарына түсініктеме беріңдер
- •6.Адамгершіл тұлғаны сипаттау
- •6.2. Гуманисті құндылықтар
- •6.3. Адамгершілік қасиеттердің қалыптастыру белгілері
- •7.1. Гуманистік жеке тұлғаны қалыптастыру шарттары
- •7.2. Гуманистік қарым-қатынасты(тілдесуді) қамтамасыз ету
- •7.3. Білім алудың гуманизациясы мен гуманитаризациясы
- •8. Гуманистикалық тәрбие
- •8.3. Гуманды – жеке тұлғалы педагогика
- •9. Отбасылық тәрбие гуманизмі
- •9.1. Отбасылық тәрбие және оның мәселелері
- •9. Отбасылық тәрбие гуманизмі
- •9.1. Отбасылық тәрбие және оның мәселелері
- •9.Отбасындағы адамгершілік тәрбиесі
- •9.1. Отбасы тәрбиесі және оның мәселелері
- •9.2. Отбасындағы баланың орны
- •9.3. Отбасындағы адамдық тәрбиенің негізгі ережелесі
- •III бөлім.Азаматтық тәрбие
- •10.Азаматтық тәрбие және азаматшылық.
- •10.1. Азаматтық тәрбие туралы түсінік
- •10.2.Құқықтық тәрбие
- •10.3.Патриоттық және интернационалдық тәрбие
- •11.Өзара әркеттестік мәдениетін көпұлтты ортада қалыптастру
- •11.1.Ұлтаралық тілдесу мәдениетінің ерекшеліктері
- •11.2.Көпмәдениетті компетенттілік
- •11.3.Азаматтық бірлікті қалыптастыру
- •12. Жауапкершілік және міндет сезіміне тәрбиелеу.
- •12.1. Азаматтың жауапкершілігі және міндеті.
- •12.2. Экологиялық жауапкершілігі
- •13. Дүниетаным қалыптастыру
- •13.1 Дүниетаным туралы түсінік
- •13.2 Дүниетаным сенім туралы түсінік
- •13.3 Оқушының дүниетанымын қалыптастыру
- •IV бөлім. Тұлғалық мәдениетті қалыптастыру.
- •14.1.Адамгершілік мәдениеті туралы түсінік
- •14.2.Саналы тәртіпке тәрбиелеу
- •14.3.Мінез-құлық мәдениетін қалыптастыру
- •16.Еңбек тәрбиесі
- •16.1.Еңбек тәрбиесінің мазмұны
- •16.2.Оқушылардың еңбек әрекетін ұйымдастыру шарттары
- •16.3.Еңбек процессінде тұлғаның адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру
- •17.1 Ұғым туралы эстетикалық мәдениет
- •17.2 Өнер эстетикалық мәдениеттің құралымында
- •17.3. Қоршаған орта және эстетикалық мәдениет
- •18. Дене шынықтыру
- •18.1. Оқушының дене тәрбиесі
- •18.2.Физикалық тәрбиенің құрау құралдары
- •18.3. Дене тәрбиесі және салауатты өмір салты
- •V бөлім. Тұлғаның тәрбиесі мен әлеуметтендіру
- •19.Жеке тұлғаны әлеуметтендіру
- •19.1.Социализация туралы түсінік
- •19.2.Социализацияның негізгі мақсаттары
- •19.3. Әлеуметтену факторлары
- •20. Тұлғаның қоғам меншігіне айналуы
- •20.1. Тұлғаның әлеуметтену компоненттері
- •20.2. Тұлғаның әлеуметтену технологиялары
- •21. Тұлғаның өз–өзін билеуі
- •21.1 Өз-өзін билеу ұғымы
- •21.2. Өзін-өзі кәсіпті билеу
- •21.3 Тұлғаның өмірлік орны және оның социализациясы
- •22.Оқушының кәсіби бейімделуі
- •22.1Кәсіби бейімделу және тұлғаның өз өзін анықтауы.
- •22.2.Кәсіби бейімделудің негізгі ұстанымдары
- •22.3 Профильдық тәлім- тәрбие және кәсіптік бағдарлама.
- •Өзін-өзі тексеру сұрақтар
- •VI бөлім.Тәрбиеленушінің спецификалаық өзгешеліктері
- •23. Дербес және фас өзгешеліктер
- •23.2. Кіші сынып оқушының және бозбаланың өзгешеліктері
- •23.3. Жоғары сынып оқушысының өзгешеліктері.
- •24.Оқушылардың жыныс айырмашылықтары
- •24.1. Жыныстық айырмашылықтар және тәрбие
- •24.2 Жыныстық өзгешеліктің мінездемесі.
- •24.3. Жыныстық тәрбие берудің әдістері мен тәсілдері
- •25.1. Жас мөлшерлік дарындылықтың негіздері
- •25.1. Жас мөлшерлік дарындылықтың негіздері
- •25.2. Интеллект дарындылықтың компоненті ретінде
- •25.3. Дарынды оқушылармен тәрбие жұмысы
- •26. Оқушының педагогикалық тәртіпке бағынбауы
- •25.3. Дарынды оқушылармен тәрбие жұмысы
- •26. Оқушының педагогикалық тәртіпке бағынбауы
- •26.1. Педагогикалық тәрбиеге бағынбау ұғымы
- •26.2. Тәрбие беру қиындығының пайда болуының негізгі себептері
- •26.3. Қиын оқушылармен тәрбие жұмысы
- •Өз-өзін бақылау сұрақтары:
- •Рефераттар тақырыбы
- •Әдебиет
- •26.1. Педагогикалық тәрбиеге бағынбау ұғымы
- •26.2. Тәрбие беру қиындығының пайда болуының негізгі себептері
- •26.3. Қиын оқушылармен тәрбие жұмысы
- •VII. Тарау. Мектептегі тәрбие берудің әдістері мен тәсілдері
- •27.1. Мектептегі тәрбие беру әдістерінің классификациясы
- •27.2. Тұлғаның санасын қалыптастыру әдістері
- •Стимуляция және мотивация әдісі
- •28. Мектептегі тәрбие жұмысының формалары
- •28.1. Тәрбие ісі
- •28.2. Тәрбие беру ісінің тиімді шарттары
- •28.3.Тәрбие жұмысының бағыты
- •Ұжымда тәрбиелеу және ұжым арқылы тәрбиелеу
- •Тәрбиелеуші балалар ұжымы
- •Оқушылық ұжым дамуындағы негізгі шарт
- •30. Сыныптағы тәрбие жұмысы
- •30.1. Сынып жетекшісі және оның негізгі міндеттері
- •30.2. Сыныптағы тәрбие жұмысының формалары
- •30.3. Сынып жетекшісінің ата-аналармен жұмысы
11.Өзара әркеттестік мәдениетін көпұлтты ортада қалыптастру
11.1.Ұлтаралық тілдесу мәдениетінің ерекшеліктері.
11.2.Көпмәдениетті компетенттілік.
11.3.Азаматтық бірлікті қалыптастыру
Негізгі ұғымдар: ұлтаралық тілдесу, ұлтаралық тілдесу мәдениеті, компетенттілік
11.1.Ұлтаралық тілдесу мәдениетінің ерекшеліктері
Ұлтаралық тілдесу мәдениетінің тәжірибесінде интернационалды тәрбиенің нәтижелері көрінеді.Қазіргі уақытта әлемдегі үлкенді-кішілі мемлекеттердің көбісі көпұлтты (полиэтникалық) болып табылады.Бұл жағдайларда адамдардың ұлттық немесе конфессиялық айырмашылықтарына байланысты ұлттық, діни не өзге де сипаттағы жаулықты және қарсыластықты болдырмау үшін, әр түрлі ұлт өкіліне деген терең сыйластық сезімін тәрбиелеу өте маңызды мәнге ие.Демек, азаматтылық пен интернационализм ұлтаралық тілдесу мәдениетінен ажырағысыз.
Кез-келген халыққа еңбек іскерлігінің дәстүрлі формаларында, тұрмыста және тілде, рухани мәдениеттің ерекшеліктерінде әрі ұлттық психологияда, балаларды тәрбиелеудегі ұлттық дәстүрлерде және т.б. байқалатын белгілі бір ұлттық специфика тән.Яғни, кез-келген бір ерекшеліктер сол халықтың мешеулігінің белгісі ретінде қабылдана алмайды.Қай халық болса да, ол өзінің,өзіне ғана тиесілі тарихи даму жолын жүріп өтті және күллі адамзаттың мәдени қазынасының құнды элементі болып табылатын өзінің шынайы мәдениетін жасады.Бұны саналы түйсінудің негізі – ұлтаралық тілдесу мәдениетін қалыптастыру базасы.
Ұлтаралық тілдесу мәдениеті – бұл интернационалды сезімдердің қалыптасқаны, мәдени, тарихи, саяси т.б. қатынастарда халықтардың теңдігін мойындау, өзге ұлт өкілдерінің ұлттық ерекшеліктеріне, тілдеріне, салттарына, әдет-ғұрыптарына құрмет және де осы құрметті, жағымды эмоциялық қатынасты адамға, оның ұлтына көрсету біліктілігі.Ұлтаралық тілдесу мәдениеті басқа халықтың өзіндік ерекшелігін түсіну біліктілігі мен дағдыларында, тілдесудің әсерлілігін арттыру мақсатында жеке тұлғалық сапаларды қолдана білуде көрініс табады.Демек, ұлтаралық тілдесу мәдениетінің құрылымында келесілерді бөліп қарауға болады:
-әр түрлі ұлт өкілдерінің тілдесу ерекшеліктерін және болмысын түсіну,білу;
-тілдесер серіктестің ұлттық ерекшеліктерін сыйлау және сақтау қажеттілігіне көз жеткізу;
-тілдесу процессінде өз біліміңді және көзқарастарыңды қолдана білу.
Шовинизм мен нәсілшілдік, өзге халыққа тиесілі дәстүрлердің, ғұрыптардың, тарихтың объективті емес бағасы, оның ұлттық ерекшеліктерін елемеу ұлтаралық тілдесу мәдениетіне жат ұғымдар болып табылады.Сонымен қатар ұлтаралық тілдесу мәдениеті ұлттық эгоизмге, басқа халықтардың тарихи рөлін және маңызын төмендету жолымен өз ұлтын ұлықтауға, өз халқының ұлттық спецификасының рөлін асыра бағалауға және т.б. қарсы келеді.
Ұлтаралық тілдесу мәдениеті жалпы тілдесу мәдениетінің өзгеше бір түрі болып саналады.Сондықтан ұйымдарға және тұлғааралық тілдесу өткізуге қойылатын талаптарды ескерген жөн, оның ішінде:
-тілдесетін серіктестің жағдайын, көңіл-күйін, өзін-өзі ұстауын дұрыс бағалау және білу, бұған әдепке сай түрде пікір айту;
-тілдесу кедергілерін және оларды жою жолдарын білу;
-серіктестің индивидуалдық ерекшеліктеріне жауап беретін тілдесу формасын таңдай білу;
-қажетті сөйлеу, өзін-өзі ұстау, сыртқы келбет мәдениетін меңгеру;
-ақпаратты жіберу, алу, дұрыс әрі жылдам талдау және бағалау біліктілігіне ие болу;
-берілген тілдесу процессінің адамгершілік құндылықтарына жоғары баға беру біліктілігін меңгеру.