6. Сыртқы жылдамдық сипаттамасының параметрлерінің шамалары.
Сыртқы жылдамдық сипаттамасының барлық параметрлерінің шамаларын кестеге енгізу.
6.1-кесте.
|
Иінді біліктің айналу жиілігі |
|
|
|
|
|
|
|
кВт |
Н·м |
МПа |
г/(кВт·ч) |
кг/ч |
|
1000 |
|
|
|
|
|
|
1500 |
|
|
|
|
|
|
2000 |
|
|
|
|
|
|
2500 |
|
|
|
|
|
|
3000 |
|
|
|
|
|
|
3500 |
|
|
|
|
|
|
4000 |
|
|
|
|
|
|
4500 |
|
|
|
|
|
|
5000 |
|
|
|
|
|
7. Есептеу нүктелері бойынша масштабпен сыртқы жылдамдық сипаттамасының диаграммасын тұрғызу.
(1, 2, 3, 4-суреттерге қараңыз)
35
№7 ПРАКТИКАЛЫҚ ЖҰМЫС
Қозғалтқыштың жылулық балансын есептеу
Жұмыстың мақсаты: Отынның жылулық энергиясының таралуын анықтау және талдау.
Қозғалтқыш цилиндрлеріндегі отынның жанғанда бөлінетін жылу толықтай пайдалы механикалық жұмысқа айналмайды. Термодинамикалық циклде жылудың жұмысқа айналу тиімділігі жылу бөлігінің салқын көзге берілу себебінен бірден кем болатын пайдалы жұмыстың жылулық коэффициентімен ηt бағаланады. Шын мәнінде, қозғалтқышта жылу жоғалуы үйкеліс, жылуалмасу, толық жанбаудан және басқа да себептерден артады. Осы себептен циклдің тиімді ҚКП ηt шамасы ηt шамасына қарағанда кіші мәнге ие.
Қозғалтқышта жанатын отынның жылулық энергиясының таралуы сыртқы жылулық балансты құраушыларда айқын көрінеді. Сыртқы жылулық баланс қозғалтқышты бекітілген жылулық жағдайда сынау процесі кезінде анықталады. Жылулық балансты құраушыларды шамамен қозғалтқыштың жылулық есебінің мәліметерінен табуға болады.
Жылулық баланс пайдалы тиімді жұмысқа айналған жылуды анықтауға, яғни жылу қолданудың дәрежесін білуге және болған жоғалтулардың жолдарын белгілеуге мүмкіндік береді. Жылулық баланстың жеке құраушыларын білу қозғалтқыш бөлшектерінің жылу кернеулігі туралы айтуға, салқындату жүйесін есептеуге, қалдық газдардың жылуын қолдану мүмкіндігін қарастыруға және т. б. мүмкіндік береді.
1. Қозғалтқышқа отынмен бірге енген жылудың жалпы мөлшері.
Жалпы түрде қозғалтқыштың сыртқы жылулық балансы төмендегідей құраушылар түрінде болуы мүмкін:
мұндағы: Q - қозғалтқышқа отынмен бірге енген жылудың жалпы мөлшері;
2. Қозғалтқыштың 1с ішіндегі тиімді жұмысына эквивалентті жылу:
3. Қалдық газдармен бірге жоғатылған жылу:
36
4. Салқындатушы ортаға берілетін жылу:
мұндағы: c=0,45-0,53 – төрттактілі қозғалтқыш үшін пропорционалдық коэффициенті. Есептеуде c=0,5деп қабылданады;
i – цилиндрлер саны;
D –цилиндр диаметрі, см;
n – қозғалтқыш иінді білігінің айналу жиілігі, мин-1.
5. Отынның химиялық толық жанбауынан жоғалатын жылу:
6. Есепке алынбаған жылу жоғалту:
.
7. Жылу таралуының сипаты.
Жылулық баланс құраушыларының абсолютті мәндерін білу қозғалтқышта жылу таралуын сапалы бағалауды іске асыруға мүмкіндік береді. Егер әр түрлі қозғалтқыштардағы жылу тарлауын салыстыру немесе нақты бір қозғалтқыштың жылу қолдану дәрежесін бағалау қажет болса, онда жылулық баланс құраушыларынсалыстырмалы шамаларда келтірген ыңғайлырақ. Мысалы, жалпы жылуға қатынаста пайызбен:
Қозғалтқыштың жылулық балансы құраушыларының шамалары тұрақты болмайды, олар салмаққа, жылдамжүргіштікке және басқа да факторларға байланысты қозғалтқыштың жұмыс процесі кезінде өзгеріп отырады.
Пайдалы тиімді жұмысқа айналу процесі кезінде цилиндрге отынмен кіретін жылудың таралуы сипаты жылулық баланс қисығы түрінде келтірілуі мүмкін.
7.1-кесте
|
№ |
Жылулық баланс құраушылары |
Қозғалтқыш иінді білігінің айналу жиілігі, мин-1 | |||||||
|
nmin |
nM |
nN |
nmax | ||||||
|
Q |
q |
Q |
q |
Q |
q |
Q |
q | ||
|
Дж/с |
% |
Дж/с |
% |
Дж/с |
% |
Дж/с |
% | ||
|
1 |
Тиімді жұмысқа эквивалентті жылу |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
Салқындатушы ортаға берілетін жылу |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
Қалдық газдармен кететін жылу |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
Отынның химиялық толық жанбауынан жоғалатын жылу |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
Есепке алынбаған жылу жоғалтулары |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
Қозғалтқышқа отынмен бірге енген жылудың жалпы мөлшері |
|
|
|
|
|
|
|
|
37
№8 практикалық Жұмыс