Тэма 2.1. Выданне як дакумент.

2.1.1. Неперыядычныя выданнi. Асноўныя пытаннi:

1. Азначэнне выданняў.

2. Класіфікацыя выданняў.

3. Вiды выданняў па мэтавым прызначэннi.

Асноўная літаратура:

1. СТБ ГОСТ 7.60-2005. Выданні. Асноўныя віды. Тэрміны і азначэнні. – Увед. 10.01.2005. – Мн.: Дзяржстандарт, 2005. – 44 с.

2. Гречихин, А.А. Библиотипология как научное направление6 особенности становления и развития в российском книговедении / А.А. Гречихин. – М., 2004. – С. 205–225.

3. Кушнаренко, Н.Н. Документоведение: учебник / Н.Н. Кушнаренко. – 2-е изд., перераб. и доп. – Киев, 2000. – С. 161–217.

4. Смирнов, В.П. О понятии «типология издания» / В.П. Смирнов // Книга. Исследования и материалы. – М., 1990. – Вып. 60. – С. 46–52.

5. Типология изданий. – М.: Книга, 1990. – 231 с.

6. Швецова-Водка, Г.Н. Общая теория документа и книги: учеб. пособие / Г.Н. Швецова-Водка. – Киев, 2009. – С. 208–245.

Дадатковая літаратура:

1. Баренбаум, И.Е. Типология книги / И.Е. Баренбаум // Основы книговедения. – Л., 1988. – С. 10–23.

Аднымi з найбольш распаўсюджаных дакументаў у сучаснай бiблiятэцы з’яўляюцца выданнi. Згодна СТБ ГОСТ 7.60-2005 “Выданні. Асноўныя віды” выданне — гэта дакумент, якi прызначаны для распаўсюджвання змешчанай у iм iнфармацыi, прайшоў рэдакцыйна-аналiтычную апрацоўку, самастойна аформлены, мае выхадныя звесткi. У стандарце не рэкамендуецца ў якасцi сiнонiмаў выкарыстоўваць тэрмiны “публiкацыя”, ”экземпляр”, “назва”.

Яшчэ ў 60-я гады 20 стагоддзя пачалася стандартызацыя тэрмiналогii, звязанай з iснаваннем выданняў. У 2005 годзе падрыхтавана новая рэдакцыя дзяржаўнага стандарта «Выданнi. Асноўныя вiды». У iм зафiксавана 24 прызнакi, што ў 1,5 раза больш i 243 асобных тэрмiна, што ў 2 разы больш, чым у папярэдняй рэдакцыi. У новым стандарце упершыню з’явiлiся такiя прызнакi характарыстыкi выданняў, як чытацкi адрас, арыгiнальнасць зместу, паўторнасць выпуску, фармат, прыналежнасць аўтару, выдаўцу, характар абарачэння, характар афармлення i iншыя. Значнымi дасягненнямi новага стандарта з’яўляецца ўдакладненне некаторых тэрмiнаў, напрыклад, увядзенне тэрмiна духоўна-асветныя выданнi замест рэлiгiйных; вяртанне ў новы стандарт iнфармацыйных выданняў па мэтавым прызначэннi; групоўка

ў блокi выданняў па мэтавым прызначэннi i характары iнфармацыi i iншыя. Усе тэрмiны дадзены на 2 мовах – беларускай i рускай.

Галоўным прызнакам класiфiкацыi выданняў з’яўляецца iх мэтавае прызначэнне. Яно неадрыўна ад чытацкага адраса выдання, яго жанравых асаблiвасцей, звязана са зместам твора. Усе гэта разам складае функцыянальнае прызначэнне выдання. Больш дэталева суадносiны памiж мэтавым прызначэннем i характарам iнфармацыi ў выданнях, розных па мэтавым прызначэннi, праiлюстраваны ў дадатку №2.

Тэма 2.1.2. Кнiга як асобны вiд выданняў. Элементы кнiгi.

Асноўныя пытанні:

1. Знешнія элементы выданняў.

2. Унутраныя элементы выданняў.

3. Афармленне выданняў.