Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Обряды и праздники Беларусы.doc
Скачиваний:
72
Добавлен:
22.02.2016
Размер:
736.26 Кб
Скачать

1.Сцэнарна-рэжысерск1 ход.

Сцэнарна-рэжысерск1 ход – гэта прыем, як1 абъядноувае разрозненныя частк1 сцэнарыя у адз1нае драматург1чнае цэлае.С.Ц.Х.мае унутраную 1 знешнюю праявы.

Унутраная – гэта выяуленне сутнасц1, хода , прыема зъяднання дзей;(напрыклад: падарожжа, экскурс1я, расказ пра традыцы1 свята, успам1ны, як1я абъядноуваюць розныя частк1 свята - напр. машина часу, рапарт 1 г.д.)

Знешняя праява – адлюстраванне в1зуальнага боку С.Ц.Х. , гэта вызначэнн1, як1я персанажы ц1 геро1 вядуць свята.(ветэран ВАВ, «з1ма», «вясна», оба дз1ця 1 старое 1 г.д.)

Напрыклад: С.Ц.Х.- захаванне нацыянальная культуры 1 раскрыцце сваей спадчыны. Носьб1ты хода – Мац1 Беларусь 1 геро1 фальклору народау беларус1.

Тэатрализаваны песенна-гумарыстычны балаган, дзе шэраг людзе-лялек н1бы стоп-кадр. Вядучы 1дзе, дакранаецца да якой-небудзь ляльк1 1 яна «ажывае».

С.Ц.Х. – сустрэча шляхты, шляхецк1 баль – носьб1ты – моладзь-шляхта.

2.Дажынкі.

Вучоныя Тышкевіч і Рыпінскі выдзял1л1 у абрадзе дажынк1 вял1к1я 1 малыя.

Малыя дажынк1 - пасля уборк1 аз1мага жыта, а вял1к1я дажынк1 – пасля уборк1 усяго ураджаю.

Усю структуру дажынак можна падзял1ць на 3 частк1.

1 – сельскагаспадарчыя рытуалы у пол1 (абрад «зав1вання барады», выраб «вянка»)

2 – Шэсце да гаспадара 1 уручэнне яму дажынкавага вянка 1 снапа.

3 – Святочнае застолле 1 народнае гулянне.

Абрад «Барады» - старадаун1 славянск1 абрад(ад.лац. «Воrdа») нак1раваны на павышэнне урадл1васц1 зямл1 на будучы год. Гэта галоуны абрад Дажынак.

Дажынк1 праводз1л1ся у форме талак1. Талака – в1д узаемадапамог1, дзе разл1чваюцца не грошам1, а частаваннем.

На Дажынк1 зб1рал1ся; самая старэйшая жанчына выводз1ла ус1х у поле, поле дзял1ла на постац1(надзелы) 1 адбывалася святочнае жн1во (каля 2 гадз1н). У час жн1ва пак1дал1 невял1к1 кавалачак жн1ва не зжатым. Брал1 калоссе у горску 1 перавязвал1 чырвонай стужкай – называлася Барада,(там хавауся дух поля – Жыцень), дом1к Жыценя на з1му. Пам1ж калоссям1 зямлю палол1 1 клал1 хлеб 1 соль. У хрысц1янск1я часы крыж на крыж клал1 калосс1 1 у цэнтры хлеб-соль для Бога.

Пасля жанчыны складвал1 у бабк1 снапы, а дзяучаты выраблял1 вянок (дажыначны).

У час жн1ва кожная жанчына выб1рала лепшыя калосс1, асабл1ва спарышы( падвоенныя калосся ел1, каб нарадз1лась двойня). !х уплятал1 у дажыначны вянок.

Перавязаны чырвонай стужкай сноп – называуся «Баба», упрыгожвал1 яго зелян1най 1 кветкам1.

У вянок уплятвл1 вас1льк1, спарышы, затвм выб1рал1 лепшую жнею, якую называл1 Талакой, або Царыцай, або Баг1няй; выб1рал1 з л1ку маладых. Спачатку выб1рал1 самую працав1тую дзяучыну 1 гаспадар адзначау падарункам1. У часы кап1тал1зма Багиняй выб1ралась самая прыгожая дзяучына.У народзе выб1рал1 масцярыцу рэчы гаварыць 1 забавы стро1ць.

На галаву Баг1н1 ускладал1 вянок, у рук1 давал1 сноп-Бабу, затым усе жне1 перавязвал1 сярпы жытам з кветкам1 – гэта значыла канец жатвы.

Наперадзе Талака 1 з песням1 уся працэсс1я вярталася з поля, кал1 сустракал1 чалавека па дарозе, вадзили вакол яго карагоды 1 ен пав1нен адкуп1цца.

Баг1ня перадавала сноп гаспадару, як1 усталеувау яго на покуце, ус1х удзельн1кау жатвы адорвал1 1 запрашал1 на святочнае застолле.

Самае пачотнае месца (на покуце) займала Талака, яна гаварыла першы тост, заказвала музыку 1 распараджалася ус1м святам. У перапынках танцы: «Талакуха», «Скакуха», «Полька» 1 г.д.

Абрадавай стравай была каша з зерня новага ураджаю( чым гусцей каша, тым гусцей будзе жыта на будучы год), хлеб, масла, яечня,,гародн1на 1 садав1на.

У асобных раенах Беларус1, на Укра1не - цалкам смажыл1 парсюка.

У канцы свята гаспадар знимау у Царыцы вянок (каб хутчэй замуж пайшла), пакрывау галаву абрусам(симвализавау фату). З песням1 1 танцам1 Царыцу праводз1л1 дамоу.

Дажынк1 – адз1нае свята, дзе чалавеку працы аддавал1 гонар з пачатку 1 да канца.

На сучасным этапе Дажынк1 у трансфармаваным выглядзе захоуваюцца 1 кожны годж праводзяцца у розных раенах. На Дажынках ушаноуваюцца лепшым механ1затары жн1ва.

Дажынк1 стал1 адным са святау дзяржаунага календару.

Білет № 24