For Exam / Метод интегрирования по частям
.pdf§ 3. МЕТОД ИНТЕГРИРОВАНИЯ ПО ЧАСТЯМ
Пусть u и v - непрерывно дифференцируемые функции.
Тогда формула интегрирования по частям имеет вид: |
|
udv uv vdu. |
(3.1) |
С помощью данной формулы вычисление исходного интеграла сводится к вычислению другого интеграла, который может оказаться более простым, чем исходный, или даже табличным. При применении формулы интегрирования по частям подынтегральное выражение представляют в виде произведения двух множителей u и dv . При этом через u обычно обозначают функцию, производная которой проще, чем сама функция u. В частности, через u обозначают многочлен, если под интегралом стоит
произведение многочлена на одну из функций a x , e x , sin x,
cos x. В случае когда под интегралом стоят логарифмическая функция или одна из обратных тригонометрических функций: arcsin x, arccosx, arctgx , arcctgx , то их и обозначают через u.
Иногда формулу интегрирования по частям приходится применять несколько раз.
Пример 1.3. x 3 cos2xdx.
Решение. Введем обозначения u x 3, dv cos2xdx. Для применения формулы интегрирования по частям требуется найти
du и v: du dx , v cos2xdx |
1 |
sin2x. (Берем только одно |
|||||||
2 |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||
значение неопределенного интеграла.) |
Подставим в формулу (3.1) |
||||||||
и найдем полученный интеграл: |
|
|
|
|
x 3 |
|
|||
x 3 cos2xdx x 3 |
1 |
sin2x |
|
1 |
sin2xdx |
sin2x |
|||
|
2 |
|
|||||||
2 |
|
2 |
|
cos2x C . 4
В дальнейшем решение будем записывать кратко:
x 3 cos2xdx |
u x 3 |
du dx |
|
|
dv cos2x |
v cos2xdx |
sin 2x |
|
|
|
|
|
||
|
|
2 |
|
x 3 |
sin2x |
|
1 |
sin2xdx x 3 |
sin2x |
|
cos2x |
C . |
|||||
|
|
|
|
||||||||||
2 |
2 |
|
|
|
|
2 |
4 |
|
|
|
|||
Пример 2.3. I x2 x 1exdx. |
|
|
|
|
|
|
|||||||
Решение. |
|
|
|
|
|
|
du 2x 1 dx |
|
|
||||
I x2 x 1exdx |
|
u x2 x 1 |
|
|
|||||||||
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
dv exdx |
v exdx ex |
|
|
x2 x 1ex 2x 1 exdx.
После применения формулы (3.1) степень многочлена под интегралом понизилась. Чтобы многочлен под знаком интеграла “исчез”, применим формулу интегрирования по частям еще раз:
I |
u 2x 1 du 2dx |
|
x2 x 1ex 2x 1ex 2 exdx |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
dv exdx |
|
|
v ex |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
x2 x 1ex 2x 1 ex 2ex C x2 x 2 ex C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Пример 3.3. xln2 xdx. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u ln |
2 |
x |
du 2ln x |
dx |
|
|
|
x2 ln2 x |
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
xln |
2 |
xdx |
|
|
x |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
dv xdx |
|
v |
x |
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx x2 ln2 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
u ln x |
|
du |
dx |
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x |
2 |
ln x |
|
xln xdx |
|
|
|
|
x |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dv xdx |
|
v |
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
||
|
|
x2 ln2 x |
|
|
|
x2 ln x |
|
|
|
x |
2dx |
|
x2 ln2 x x2 ln x 1 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xdx |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
x2 |
|
|
2 |
x lnx |
1 |
|
|
C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пример 4.3. arctgxdx.
Решение.
|
|
arctgxdx |
u arctgx |
du |
dx |
|
xarctgx |
||||||||
|
|
1 x2 |
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
dv dx |
v x |
|
|
|
|
|||||
|
xdx |
1 |
|
d1 x2 |
|
1 |
|
2 |
|
||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
xarctgx |
|
|
|
|
xarctgx |
|
ln1 x |
|
C. |
||||
|
|
|
|
|
|||||||||||
1 x2 |
2 |
|
1 x2 |
|
2 |
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
Пример 5.3. I 2 x2 dx.
Решение.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xdx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u |
2 x2 |
du |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
I 2 x2 dx |
|
x 2 x2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
2 x2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
dv dx |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
v x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
x2 |
|
dx x |
|
|
|
|
x2 |
2 |
2 |
dx x |
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 x2 |
2 x2 |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
2 x2 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
2 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
2 x2dx 2 |
|
|
|
x |
2 x2 |
I 2ln |
x |
|
2 x2 |
. |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таким образом, I x2 x2 I 2ln x 2 x2 .
I 1 x2 x2 ln x 2 x2 С .
2