For Exam / Интегрирование тригонометрических и иррациональных функций
.pdf§ 5. ИНТЕГРИРОВАНИЕ ТРИГОНОМЕТРИЧЕСКИХ ФУНКЦИЙ
5.1. Интеграл вида R sin x,cosx dx, где |
R sin x,cosx - |
рациональная функция относительно переменных |
sin x и cosx, |
сводится к интегралу от рациональной дроби с помощью
универсальной тригонометрической подстановки t tg x .
2
|
|
|
Тогда x 2arctgt, |
|
|
|
|
|
dx |
|
|
2dt |
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 t2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2sin |
|
cos |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2tg |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
sin x |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
sin |
2 |
x |
|
cos |
2 |
|
|
|
|
|
tg |
|
1 |
|
|
|
t2 1 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
2 |
|
|
x |
|
sin |
|
2 |
|
|
x |
|
|
|
|
1 tg |
2 |
|
x |
|
|
|
|
|
1 t2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
cosx |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
sin |
2 |
|
|
x |
cos |
2 |
|
|
x |
|
|
|
tg |
2 |
|
|
x |
|
1 |
t2 1 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
Пример 1.5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
3 sinx cosx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
3 sin x cosx |
3 |
2t |
|
|
1 |
|
t |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
2 |
|
|
2t |
|
1 |
|
t |
2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
31 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t2 |
|
|
|
|
1 t2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arctg |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
C |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
t2 t 2 |
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2tg |
x |
|
1 |
|||||||
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
arctg |
2 |
|
|
C . |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
7 |
|
|
7 |
|
|
|
t sinx |
|
|
|||||
|
|
5.2. R sinx cosxdx |
|
|
R t dt. |
|||||||||
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
dt cosxdx |
|
tcosx
R cosx sinxdx dt sinxdx R t dt .
Пример 2.5. sin3 xdx . cosx 3
Решение. Данный интеграл легко сводится к виду
R cosx sin xdx:
|
|
|
sin3 xdx |
|
|
|
sin2 x sin dx |
|
|
1 cos2 x sin dx |
|
|
||||||||||||||
|
|
cosx 3 |
|
|
|
|
cosx 3 |
|
cosx 3 |
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
t cosx |
|
|
|
|
t2 1 |
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
t 3 |
|
dt |
||||||||
|
|
dt sin xdx |
|
t 3 |
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 3 |
|
|
||||||||||||
|
t2 |
3t 8ln |
|
t 3 |
|
C |
cos2 x |
3cosx 8ln |
|
cosx 3 |
|
C. |
||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||||
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5.3. R tgx dx или подынтегральная функция содержит cosx
и sin x только в четных степенях, то применяется подстановка
t tgx, |
x arctgt, |
dx |
dt |
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
1 t2 |
1 |
|
1 |
|
|
|||
|
|
cos2 x |
|
|
|
, |
||||
|
|
|
|
|
1 t2 |
|||||
|
|
|
1 tg2x |
|
|
|||||
|
|
sin2 x |
|
tg2x |
|
t2 |
. |
|||
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
1 tg2x |
|
1 t2 |
|
После подстановки получим интеграл от рациональной функции.
dx
|
|
Пример 3.5. |
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
1 sin2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
dx |
|
|
|
|
|
t tgx |
|
sin |
2 |
x |
|
t2 |
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
1 sin2 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
t2 |
|
|
||||||
|
x arctgt |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
1 t |
|
1 |
|
|
2 |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
dt |
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
1 |
arctg |
|
t C |
|
1 |
arctg |
|
tgx C. |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
2 |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
2t2 1 |
|
2 |
1 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
m,n Z |
|||||||||||||
|
|
5.4. Рассмотрим интеграл |
вида |
sinm xcosn xdx |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
.Возможны три различных случая. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
1. |
sinm xcosn xdx, где m и n таковы, |
|
что по крайней |
мере одно из них нечетное. Для определенности пусть n –
нечетное, то есть его можно записать |
|
в виде n 2p 1. |
||
Преобразуем интеграл: |
|
|
|
|
sinm xcosn xdx sinm xcos2p 1 xdx sinm xcos2p xcosxdx |
||||
sinm x1 sin2 x p cosxdx |
|
t sinx |
|
tm 1 t2 p dt. |
|
|
|||
|
|
dt cosxdx |
|
|
Последний интеграл есть интеграл от рациональной функции переменной t.
Пример 4.5. |
|
sin5 xdx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
cos2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 cos2 |
x 2 sin xdx |
|||||||||||
|
sin5 xdx |
sin4 xsin xdx |
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos2 |
|
|
|
cos2 |
|
|
|
cos2 x |
|
|
||||||||
|
|
x |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
t cosx |
|
|
|
1 t2 2 dt |
1 |
|
2 |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 t |
|
dt |
||
dt sin xdx |
|
t2 |
|
|
|
2 |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
1 |
2t |
t3 |
C |
|
|
1 |
|
2cosx |
cos3 x |
C . |
|
|||||||
|
t |
|
3 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
||||||||
|
|
|
|
cosx |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
2. sinm xcosn xdx, где |
m и n – неотрицательные и |
||||||||||||||
четные. |
Пусть |
m 2p, |
|
n 2q. |
Для |
вычисления интеграла |
|||||||||||||
используем формулы понижения степени: |
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
cos2 x |
1 cos2x |
, |
sin2 x |
1 cos2x |
. |
(5.1) |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
Подставим эти выражения в интеграл:
|
2p |
|
2q |
1 сos2x |
|
sin |
|
xcos |
|
xdx |
|
|
|
2 |
|||
|
|
|
|
|
p |
1 сos2x |
||
|
|
|
|
2 |
|||
|
|
q
dx.
Возводя в степень и раскрывая скобки, получаем члены, содержащие cos 2x в четных и нечетных степенях. Члены с нечетными показателями интегрируются , как показано в п. 1, а слагаемые с четными степенями опять преобразуются по формулам понижения степени (5.1).
Пример 5.5. sin6 xdx .
Решение.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
sin6 |
xdx sin2 |
|
x |
dx |
|
|
1 cos2x 3dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
1 3cos2x 3cos2 |
2x cos3 2xdx |
|
x |
|
|
3 |
|
|
|
sin2x |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
8 |
2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
3 |
|
1 |
1 cos4x dx |
1 |
1 sin2 |
2x cos2xdx |
|
x |
|
3sin2x |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
3x |
|
3 |
|
sin4x |
|
1 |
|
1 |
|
1 sin2 |
2x d sin2x |
5x |
|
|
3sin2x |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
16 |
16 |
|
|
|
|
4 |
8 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
3sin4x |
|
|
1 |
|
sin2x |
1 |
|
|
sin3 2x |
C |
5x |
|
sin2x |
|
|
|
3sin4x |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
64 |
|
|
16 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
16 |
4 |
|
|
|
64 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
sin3 2x |
C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
48
5.5. Интегралы |
вида: |
|
|
|
cosmxcosnxdx, |
|
sinmxsinnxdx, |
||||||
cosmxsin nxdx, где |
m n, вычисляются с помощью формул |
||||||||||||
тригонометрии: |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
||
cosmx cosnx |
|
cos m n x cos m n x , |
|||||||||||
2 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
sinmx sinnx |
1 |
cos m n x cos m n x , |
|||||||||||
2 |
|||||||||||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
||||
sinmx cosnx |
sin m n x sin m n x . |
||||||||||||
|
|
||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Пример 6.5. cos5x cos2xdx. |
|
|
|
||||||||||
Решение. |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
||
cos5x cos2xdx |
cos7x cos3x dx |
|
sin7x |
||||||||||
|
14 |
||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
1sin3x C. 6
§ 6. ИНТЕГРИРОВАНИЕ ИРРАЦИОНАЛЬНЫХ ФУНКЦИЙ
Основным методом вычисления интегралов от иррациональных функций является сведение их к интегралам от рациональных функций.
6.1. Интегралы вида |
|
Mx N |
|
|
|
dx. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
ax2 bx c |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
В первую |
очередь |
выделяют |
в числителе |
производную |
|||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
M |
|
|
|
|
|
Mb |
||||
знаменателя ax |
bx c |
2ax b : |
Mx N |
|
|
2ax b N |
|
. |
|||||||||||||||
2a |
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2a |
||||
|
|
|
|
Mx N |
|
|
|
|
M |
2ax b N |
Mb |
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2a |
||||||||||||||
Таким образом, |
|
|
|
|
dx |
|
2a |
|
|
|
|
dx |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
ax2 bx c |
|
|
|
|
ax2 bx c |
|
M 2ax b dx |
|
|
Mb |
|||||
|
|
|
|
|
|
N |
|
|
|
2a |
|
|
|
|
|||||
ax2 bx c |
|||||||||
|
|
|
|
|
2a |
dx
.
ax2 bx c
Первый из полученных интегралов равен:
|
2ax p dx |
|
|
d ax2 bx c |
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
2 |
ax |
2 |
bx c . |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
ax2 bx c |
|
ax2 bx c |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Для вычисления второго из интегралов сначала выделяем полный
b
квадрат в знаменателе. С помощью замены переменной
2a
второй интеграл приводится к одному из двух табличных
интегралов: |
|
|
|
dz |
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dz |
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 a2 |
x 4 |
|
|
a2 z2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Пример 1.6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 2x x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
6 2x x2 |
|
2 2x |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
6 2x x2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
1 |
|
|
2 2x 6 |
|
dx |
1 |
|
|
2 2x dx |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 |
|
|
|
|
|
6 2x x2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
6 2x x2 |
|
|
|
|
6 2x x2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
1 d 6 2x x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 6 2x x |
2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
6 2x x2 |
|
7 x2 2x 1 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
3arcsin |
x |
1 |
C. |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 2x x2 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
7 x 1 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
|
p |
|
|
|
|
h |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
6.2. Интеграл вида |
|
|
R x, x |
r |
, |
xq , , x |
s |
|
dx, |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
где k,r, p,q, ,s - целые |
|
|
числа. Для вычисления интеграла |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
используется замена: x tn , где n - |
наименьшее общее кратное |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
чисел |
|
|
|
r, q, , s |
|
|
(иначе: |
|
|
n |
|
|
- наименьший |
|
общий |
знаменатель |
дробей |
k |
, |
p |
, , |
h |
). Тогда dx ntn 1dt . В результате |
|
|
|
||||
|
r |
q |
s |
подстановки получим интеграл от дробно-рациональной функции.
Пример 2.6. |
|
|
x |
1 |
dx. |
|
|||
|
|
|
|
|
|||||
|
|
||||||||
2 |
|
x x |
|
||||||
|
|
1 |
|
||||||
Решение. Интеграл зависит от x и от |
x |
x |
2 |
, поэтому |
применим подстановку: x t2 .
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
t 1 2tdt |
|
|
t2 t |
|
|
||||
|
|
x 1 |
dx |
x t |
|
|
|
2 |
|
dt |
|||||||||||
|
|
|
|
dx 2tdt |
2t t2 |
|
|
|
|
||||||||||||
x x |
|||||||||||||||||||||
2 |
|
|
|
|
|
t2 2t |
|||||||||||||||
|
|
|
|
t |
|
|
|
t |
2 |
|
|
dt |
2 |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
2 1 |
|
|
dt 2 |
|
|
|
2 |
|
t |
|
2ln |
t 2 |
|
C |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
t2 2t |
|
2 |
|
|
t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
x 2lnx 2 C .
6.3.Интеграл вида
R x, ax b kr , ax b qp , , ax b hs dx,
где k,r, p,q, ,s - |
целые числа. Для вычисления интеграла |
||||||||||||||||
используется замена: |
ax b tn , |
где n |
- наименьшее |
общее |
|||||||||||||
кратное чисел r, q, , s. |
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
Пример 3.6. |
x |
|
|
|
|
|
dx. |
|
|
|
|
|
||||
|
x 1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
Решение. |
3 |
x 1 |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
Подынтегральное |
выражение зависит от |
|||||||||||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
||
|
x 1 x 1 |
|
|
и |
3 x 1 x 1 |
|
. |
Наименьшим |
общим |
||||||||
|
2 |
|
3 |
кратным чисел 2 и 3 является число 6, поэтому применим замену:
x1 t6.
x 3xx1 1dx dxx 16t5tdt6 t6 t12 t3 6t5dt
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
t |
7 |
|
|
|
|
|
t |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
t |
3 |
|
|
|
1 |
|
|
|||||||||||||||||||
6 t9 t6 |
t3 dt 6 |
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C 6t |
4 |
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
4 |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
C 63 x 1 2 |
x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
6.4. Интеграл вида |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
h |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ax b r |
ax b q |
|
|
ax b s |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
|
x, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx, |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cx d |
|
|
|
|
|
cx d |
|
|
cx d |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
где k,r, p,q, ,s - целые |
|
числа. |
Для |
вычисления |
|
интеграла |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
используется замена: |
|
ax b |
tn , |
где |
n |
- |
|
наименьшее |
общее |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cx d |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
кратное чисел r, q, , s. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
Пример 4.6. |
1 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
1 x 1 x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
Решение. Для нахождения интеграла воспользуемся заменой |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 x |
t2 . Выразим x: |
1 x t2 |
t2x x1 t2 t2 1 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 x |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2t t2 1 2t t2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
x |
|
t2 1 |
. Найдем dx : dx |
dt |
|
|
|
4tdt |
|
. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
t2 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t2 12 |
|
|
|
|
|
t2 12 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 4tdt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
Тогда |
|
1 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
1 x |
|
|
1 x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
2 |
|
1 |
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
t2 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t2dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
t3 |
|
|
|
|
|
|
1 x |
3 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
dt |
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C. |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
1 x |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
t |
1 t |
1 |
|
t2 |
|
1 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
t2 |
1 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6.6. Интеграл вида |
|
|
|
Pn |
x dx |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
(6.1) |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
x a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ax2 bx c |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
где P |
n |
xn a |
n 1 |
xn 1 |
a x a |
0 |
. |
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Применяется формула: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
Pn x dx |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
Q |
|
ax2 |
bx c |
|
|
, (6.2) |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ax2 bx c |
||||
|
|
ax2 bx c |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
где Qn 1 x bn 1xn 1 bn 2xn 2 b1x b0 .
Чтобы найти коэффициенты bn 1, bn 2, , b1, b0, ,
записывают для интеграла (6.1) равенство (6.2) с неопределенными коэффициентами и дифференцируют его. Полученное выражение
умножают на ax2 bx c . Тем самым освобождаются от дробей и корней. Затем приравнивают коэффициенты при одинаковых степенях x в левой и правой частях равенства. Решая полученную систему, находят коэффициенты bn 1, bn 2, , b1, b0, .
|
|
Пример 5.6. |
|
|
|
|
|
x2 1dx |
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
x2 2x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
Решение. По формуле (6.2) получим равенство: |
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x2 1dx |
|
|
|
|
ax b |
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 2x 2 |
|
|
. |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 2x 2 |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x2 2x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(6.3) |
|||||||||||
Дифференцируем его: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
ax b x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
x |
2 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
a x |
2 |
2x 2 |
|
|
|
. |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
x2 2x 2 |
|
|
x2 2x 2 |
|
x2 2x 2 |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Умножим обе части равенства (6.3) на x2 2x 2 : x2 1 a x2 2x 2 ax b x 1 .
Приравниваем коэффициенты при одинаковых степенях x слева и справа:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 2a, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
0 3a b, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x0 |
|
|
|
|
1 2a b . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
Решая систему, находим |
|
a |
1 |
, |
b |
3 |
, |
|
3 |
. |
Подставляем |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
||||||||||
найденные коэффициенты в (6.3): |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x2 1dx |
|
|
|
1 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
dx |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
x |
2 |
2x 2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
x2 2x 2 |
|
|
|
|
|
x2 2x 2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
d x 1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
1 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
x |
x |
2 |
2x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1 2 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
1 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
x |
|
|
x |
2 |
2x 2 |
|
|
|
|
|
|
x |
1 x |
2 |
|
|
|
2x 2 |
C . |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|