ГОСТ Емтиханга дайындалуга / Лекция / 4 Лекция

Деректер қорының тiршiлiк циклы Лекция№4.

Ақпараттық қор ұйымының мәселелерi. Деректер қорының қосымшасының тiршiлiк циклi.

Қазiр көпшiлiктiң маңызды жетiстiгi қолданылатын жабдық емес, программалық қамтамасыз ету. Қолданбалы программа соңғы он жылда кiшкентайдан өте үлкен қосымшаларға дейiн салыстырмалы және қолданушылардың жаңа талаптарының iске асырылды

Өңдеудiң нәтижесiнде көп iрi жобалардың iске асыруы тартылып байланды, ақырғы өнiм жеткiлiксiз өнiмдiлiкке ие болған сенiмсiз, күрделi өткiзумен пайда болуға жоспарлаулар олардың құнынан асып түстi. "Программалық қамтамасыз етудi дағдарыс" белгiлi атау ахуалға бұның барлық келтiрдi.

Бұл мәселелердi шешу үшiн программалық қамтамасыз етудi өңдеуге тiршiлiк циклмен ақпараттық сис (ИЖ ) немесе бағдарламалық қамтамасыз етудi әзiрлеуiн тiршiлiк цикл деп аталатын құрылымдық жол ұсынысын жасады.

Деректер қорының қосымшасының тiршiлiк циклi

Деректер қорының қосымшаның тiршiлiк циклдарының кезеңдерi суретте 4 көрсетiлген.

Деректер қоры циклда әрбiр кезеңде тiршiлiк атқарылатын негiзгi әрекеттерiн қарап шығамыз.

Деректер қорының өңдеуiн жоспарлау - барынша тиiмдiлiкпен деректер қоры қосымшаның тiршiлiк циклының кезеңдерi жүзеге асыра алуға мүмкiндiк беретiн даярлайтын әсерлер.

Осы кезең ұйымның АЖның құрастыруын ортақ стратегиямен байланысуы үш негiзгi компоненттермен анықталады: қорлар ,жобаның жалпы құны және қажеттi ресурстар ДҚ өңдеудi жоспарлаудың қолдаулары үшiн мәлiметтердiң бiрлескен (яғни мән және пәндiк облыстың байланысы) олардың арасындағы өте маңызды мәлiметтер және байланыс көрсететiн үлгiсi ,сонымен бiрге ұйымның әр түрлi функционалдық салаларына олардың қатынасы жасала алады. Мәлiметтердің әдетте бiрлескен үлгiсi ықшамдалған ER сияқты диаграмма болады.

Деректер жиынында дайындаманы пландау қалай анықтағанын, олардың қандай форматта болатынын,қандай құжаттама талап ететiнiн және қосымшалардың жобалау және iске асыруы орындалғанын сонымен бiрге деректер қорының өңдеуiн жоспарлау стандарттардың өңдеуiн қосуын анықтайды.Стандарттарды өңдеу және бақылап отыру уақыттың үлкен шығындарымен байланысты, және де олардың бастапқы енгiзуi келесi бақылап отыруға түбегейлi қорлар талап ете алады. Стандарттардың айқын нақтылы жиыны дегенмен қызметшiнiң келесi үйренуi және сапаны бақылауды ұйым үшiн жақсы негiздi жасап, сонымен бiрге белгiлi бiр үлгiлер бойынша дағдыларды қызыметшi және тәжiрибе бар жұмыстардың сiздiң толықтыруыңызға тәуелсiз кепiлдiк беруге мүмкiндiк бередi.

Жүйе талаптарының анықтауы - әсердiң диапазонының анықтауы және деректер қорының қосымшаның шекаралары, оның қолданушылары және қолдану облыстарының құрамы.

Деректер қоры қосымшалар жобалаудан кiрiсуден бұрын, ұйымның ақпараттық жүйесi зерттелетiн облыстың шекарасы және қосымшаның өзара әрекеттесу әдiстерiн орнату маңызды. Бұл шекаралар ағымдағы қолданушылар қолдану облысында ғана емес, келешек қолданушылар мүмкiн қолдану облыстарында қамтуы мүмкiн.

Қолданушылардың талаптарының жиын және талдауы қолданушылардың талаптарының спецификациясы жүрiсте барлық қажеттi толықтыруларды анықтау мақсатымен талданатын деректер қорының концептуалды жобалауын алдын ала кезеңдеу болып табылады.

Сол деректер қоры қызмет көрсететiн ұйымның бiр бөлiгi туралы мәлiметте деректер қорын жобалау негiзделген. Деректер қоры жобалаулар үшiн мәлiмет келесi әдiстермен жинай ала алды:

? кәсiпорындар жеке қызметкерлердiң сұрауы арқылы, әсiресе оның қызметiнiң өте маңызды облыстарындағы мамандары;

? кәсiпорындар бақылаулар арқылы ;

? құжаттардың зерттеулерi арқылы, әсiресе жиын немесе мәлiметтiң ұсынысы үшiн қолданылатын;

? сауалнамалар арқылы мәлiметтер жиыны үшiн қолданушылардың көпшiлiгіне қолайлы;

? басқа ұқсас жүйелердiң жобалаулары тәжiрибе қолдану есебiнен.

Талап - құрылған жүйеге қосуы керек болған кейбiр функциялар.

Деректер қорының қосымшаның тиiстi функционалдық мүмкiндiктерiнiң жиынының анықтауы сын көзiмен маңызды әсер болып табылады. Мысалы, сондықтан айқындау үшiн сипаттап, санына "Кiру - процесс" (HIPO ) құрылымдық талдау және (SAD ) жобалаудың технологиясы, (DFD ) деректер ағындарының тиiстi құжаттама толықтырған диаграммасы және графикаларға жататын спецификацияларды құрастыруының әдiстерiнiң қатары бар болады. Талаптарды қосып жасалған жиыны толық және қайшылық емес болып табылған кепiлдiктерді алулары үшiн, CASE қолданылады - автоматты жобалау және бағдарламаларды жасау үшiн қолайлы аспаптар.

Бiрiншi олардың iшiнен - күрделi жүйелердiң концептуалды жобалауын қолдауға бағытталғандықтан асты сызылады, көбiнесе жiктеледі. Бұдан әрi CASEтермен - бұл бағыттың жүйелерi концептуалды жобалау үшiн CASEтың жүйелері деп атаймыз. Екiншi бағыт жоғары қарап шығып, Computer Aided Software Engineeringнiң оның атауы жүйеге тиiстi CASEтер программалық қамтамасыз етудi автоматты жобалау жiберiлетiн болады (атау - RADтың бiрi осыған жақын).

Концептуалды жобалау үшiн CASEтардың жүйелердi ара-арасындағылары функционалдық, ақпараттық немесе жүрiс-тұрысын жобалаудың жүйелерiн танып бiледi. Күрделi жүйелеудің функционалдық жобалауын өте белгiлi әдiстемесi IDEFO-шi халықаралық стандартты кейiннен тұрған негiзiмен (Structured Analysis and Design Technique ) SADTтiң әдiстемесi болып табылады.

Ақпараттық жобалауды жүйелерi ДҚтың инфологиялық жобалаудың әдiстемелерiн жүзеге асырады. Қосымшалардың ақпараттық үлгiлерiнiң халықаралық стандартта IDEF1X бекiтiлген жасаулары тiл және әдiстемелердi кең қолданады.

Күрделi жүйелердiң жүрiс-тұрыс пiшiндеуi күрделi жүйелердiң жұмыс жасауды динамиканың анықтауы үшiн қолданады. Оның негiзiнде үлгi және жаппай қызмет көрсету, петри желiсiнiң жүйелерiнiң имитациялық пiшiндеуiнiң әдiстерi жатады, екiбастан қолдану болуы мүмкiн - күйлердi ауысымның тiзбегi ретiнде жүйенiң мiнез-құлық суреттейтiн автоматты үлгiлер.

CASE функционалдық тағайындау құралдары келесi топтардың бiрлерiне жатады:

1 ) программалаудың құралдары;

2 ) программалық жобаның басқару құралдары;

3 ) бағдарламалардың (талдау ) верификациясының құралдары;

4 ) құжаттаудың құралдары.