Сызба 2.2.1 - Бағдарламаның құрылымдық сызбасы

Компоненттердің бір-бірімен және сыртқы ортамен өзара әрекеттесуін толық көлемде функционалдық сызба немесе берілгендер, ақпараттық ағымдар, берілгендер құрамының сипаттамасы бар программалық қамсыздандырудың компоненттерінің өзара әрекеттесуінің сызбасы береді.

Функционалды сызба немесе мәліметтерді ақпаратты сипаттаумен компоненттерді байланыстыратын сызбалар. Функционалдық сызбаларды бейнелеу үшін стандартпен бекітілген белгілер қолданылады.

Өңделіп жатқан программалық қамсыздандырудың құрылымдық сызбасы.

Төменде бағдарламаның функционалдық сызбасын көруге болады. Құрылымдық сызбаға қарағанда бұл жерде барлық компоненттер анық көрінген.

Сызба 2.2.2 - Бағдарламаның функционалдық сызбасы

2.3 Модуль, функция, процедураларды сипаттау

Dеlphi тіліндегі бағдарламаның құрамына .dpr кеңейтілуі бар жобаның файлы және .pas кеңейтілуі бар бір немесе бірнеше модульдер файлдары кіреді.

Бағдарлама Program сөзінен басталып, End сөзінен кейін қойылған нүктемен аяқталады.

{$R*.RES} жолы компиляторға берілген нұсқау.

Program сөзі және кейін анықталған бағдарламаның атауы-бағдарлама тақырыбы.

Uses сөзімен басталған сөйлем бағдарламаны осы сөзбен анықталған басқа файлдарда орналасқан модульдерді қоса есептегенде компиляциялау керектігін хабарлайды. Одан кейін Begin сөзімен басталып, End сөзімен аяқталған бағдарлама денесі орналасқан.

Модульдер - бағдарламаның үзіндісін орналастыру үшін қолданылатын бағдарламалық бірлік. Модуль тақырыбы Unit арнайы сөзінен басталады. Модуль терминаторы бағдарламаның терминаторы секілді – End түйінді сөзімен аяқталады. Модульдердің іске асырылуы бағдарламаның Initialization сөзімен басталатын Uses бөлігінде көрсетілген ретімен орындалады.

Ішкі бағдарлама деп белгілі бір ережелер бойынша құрастырылған бағдарламаның айтарлықтай тәуелсіз бөлігін айтады. Ішкі бағдарлама функция (мен процедуралар болып екі топқа бөлінеді және олар функциялар мен процедуралар бөлімінде анықталады. Функция мен процедуралар бөлігі арнаулы function-функция және procedure-процедура сөздерінен басталады.

Бағдарламада қолданылған процедуралар:

procedure Button1Click(Sender: TObject)- длрдоджолдлобюьтю.бьюьюьюьюбьютбт.б;

procedure Button3Click(Sender: TObject)-гаорааоаорпорпорпорпорпорпорпопорпорпорполп;

procedure Button4Click(Sender: TObject)-дрдрбодлолодлоюьюьоапо ;

2.4 Идентификаторлар кестесі

Программалау кезінде ауыспалы, константалар, функциялар, бағдарламалардың, сол сияқты басқа да объектердің аттары идентфикаторлар деп аталады.Идентификаторлар әріптен немесе астын сызу символынан басталуы қажет. Содан кейін әріптер, цифрлар, және астын сызу символдары жазыла алады. Идентификаторлар символдарының мүмкін саны тілдің нұсқасына байланысты. Бағдарламада қолданылып кеткен айнымалылар, ауыспалылар, константалар, функциялар және тағы басқа атаулар жиынтығы, яғни идентификаторлар жиынтығы төмендегі кестеде көрсетілген.

Прогламмалаушы иденфикатордың төмендегі жазылу ережелерін білуі қажет:

- иденфикатор міндетті түрде әріптен басталатын латын әріптері мен цифрлардан тұрады;

- оның құрамында орыс алфавитінің әріптері, арнайы символдар, әсіресе, бос орын болмауы қажет;

- қызметші сөздер пайдаланушылар иденфикаторы бола алмайды;

- иденфикатордың максималды ұзындығы – 127 символ болғанымен, оның тек 63 символы оқылады.

Кесте 2.4.1 Идентификаторлар кестесі:

Айнымалылар	Тип	Сипатталуы
i,j,n,m,S,S1	integer	Формулада қолданылатын бүтін сандар.
F,х1,х2,х3, х4, х5, х6, у1, у2, у3,min	real	Формулада қолданылатын нақты сандар.