2.1 Электрлік желілер сипатына байланысты қорғаныстық жерлендіру кедергілерінің максималды рұқсат етілген мәндері

Кесте 6

Жерлендіргіш қондырғының рұқсат етілген кедергісі R, Ом	Электр қондырғыларының сипаты
Кернеулігі 1000В дейінгі электр қондырғылары
4	Электр көзінің қуаты 100 кВА астам электр қондырғылары үшін
10	Генераторлар немесе Трансформаторлардың қуаты 100 кВА дейінгі электр қондырғылары үшін
125/Iз, бірақ 10-нан аспайды (Iз- жерге тұйықталғандағы есептік тоқ, А)	Егер жерлендіргіш қондырғы кернеулігі 1000В және 1000В астам электр қондырғылары үшін ортақ болса
Кернеулігі 1000 В жоғары электр қондырғылар
250/Iз, бірақ 10-нан аспайды	Егер жерлендіргіш қндырғы, бейтарап сымы оқшауланған желіде қолданылса
0,5	Егер жерлендіргіш қондырғы, бейтарап сымы тиімді жерлендірілген желі де қолданылса

Құрал-жабдықтар тізімі

Белгіленуі	Атауы	Тип
G1	Үш фазалы электр көзі	201.2
А1	Тізбекті дросселдер блогы	337
А2	Үш фазалы трансформатор	302
А6	Жарты сфералы электроды бар жерлендіргіш моделі. Тік трубкалы электроды бар жерлендіргіш моделі. Беткейлік ұзақ трубкалы электроды бар жерлендіргіш моделі.	325 326 327
Р1	Мультиметрлер блогы	508.2

Сурет 7 – Байланысудың электрлік схемасы

2.2 Жұмыстың орындалу реті

Біріншіден жұмыста қолданылады, мысалы, жарты сфералы электролы бар жерлендіргіштің А6 моделі (код 325). Зертханалық жұмысты бастамас бұрын экспериментте қолданылатын қондырғылар электр желісінен сөндірілгендігін тексеру қажет.

• Экспериментте қолданылатын қондырғылардың қорғаныс жерлендіру

╧» ұяшығын G1 көзінің «РЕ» ұяшығымен қосады.

• Аппарат электрлік схемаға сай қосылады.

• Р1 мультиметрлер блогының қорегі мен G1 көзі қосылады.

• Р топырақ кедергісі берілген болса, А6 жерлендіргіш модельдері, х

қашықтығына байланысты Р1 блогының вольтметр көмегімен алынады: электр қондырғысы орналасқан дене потенциалының қашықтығына байланысты φ_осн = f(x) (волтьметр «0» ұяшығы мен х қашықтығына сай ұяшық арасында қосылады; қадам кернеулігі U_ш = f(x) (волтьметр х қашықтығына сай көрші ұяшықтар арасында қосылады.

• Жерге берілу тоғы, Р1 блогының амперметрінің көмегімен

бақыланады. Ол 0,5 А аспауы керек!

• G1 көзі өшіріледі де электрлік схема ауыстырылады: Жарты сфералы

жерлендіргіші бар жерлендіргіштің А6 моделі (код 325), тік трубкалы электроды бар жерлендіргіштің А6 моделіне (код 326)ауыстырылады.

• G1 қосылады және жоғарыда аталған тәуелділіктер қайта өлшенеді.

• G1 көзі тағы да сөнеді де электрлік схема ауыстырылады: Тік

трубкалы электроды бар жерлендіріштің А6 моделі (код 326) беткейлік ұзақ трубкалы электроды бар жерлендіргіштің А6 моделіне (код 327) ауыстырылады.

• G1 көзі қайта қосылады және үшінші рет φ_осн = f(x), U_пр = f(x), U_ш = f(x)

тәуелділіктері өлшенеді.

• Эксперимент аяқталғаннан соң G1 көзі мен Р1 мултиметрлер

блогының қорегі сөндіріледі.

Алынған тәуелділіктер электр қауіпсіздігіне, жерлендіргіш түрінің

оның орнатылған жеріндегі жерлендіргішке дейінгі қашықтықтың әсер етуі туралы қорытындыларын түйіндеу үшін қолданылады.

Бақылау сұрақтары:

1. Қорғаныстық жерлендіру?

2. Қорғаныстық жерлендірудің жұмыс істеу принципі?

3. Жерлендіргіш қондырғылар?

№3 зертханалық жұмыс

Тақырыбы: Адам денесінің электрлік кедергісін сипаттайтын тәуелділіктерді анықтау

Жұмыстың мақсаты: Адамның электр тогымен зақымдануының ауырлығына әсер ететін негізгі факторларды білу. Түрлі жиіліктегі электрлік токпен жанасу ауданына байланысты адам денесінің кедергісінің өзгеруін зерттеу.