- •1 «Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
- •1.1 Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы құзыреті
- •1.1.1 Уәкілетті органның құзыреті
- •1.1.2 Қазақстан Республикасы орталық атқарушы органдарының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы құзыреті
- •1.2 Заңды және жеке тұлғалардың өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі міндеттері
- •1.3 Аварияларды, инциденттерді жоюға әзірлікті қамтамасыз ету
- •1.4 Өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік қадағалау
- •Бақылау сұрақтары
- •2 Өнеркәсіп қауіпсіздігі мониторингін жүргізу бойынша
- •2.1 Қауіпті өндірістік факторлар
- •2.2 Қауіпті өндірістік объектілерді есепке алу
- •2.3 Өндірістік объектілер қауіптілігінің мониторингі
- •2.4 Өнеркәсіп қауіпсіздігін бақылаудың жанама әдістерін жүргізуге арналған өнеркәсіптік қауіпсіздік мониторингі
- •2.5 Қауіптіліктің жалпы деңгейінің көрсеткіштерінің бағасы
- •2.5.5 Негізгі қордың тозу коэффициенті төмендегі формула бойынша анықталады:
- •2.5.7 Қауіпті өндірістік объектінің авариялық коэффициенті төмендегі формула бойынша анықталады:
- •Бақылау сұрақтары
- •3 Химия өндірісіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік талабы
- •3.1 Жылыту, желдету, су кұбырлары және ағын су жүйелері
- •3.2 Электротехникалық бөлім
- •3.3 Технологиялық бөлім
- •3.4 Газ қауіпті жұмыстар
- •3.5 Өндірістердегі ерекше талаптар
- •3.6 Қорғаныстың жеке құралдары
- •Бақылау сұрақтары
- •4 Иондайтын сәулелену көздерімен жұмыс істеу кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптар (Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2011 жылғы «10» қарашадағы № 455 бұйрығымен бекітілген)
- •4.1 Иондайтын сәулелену көздерімен жұмыстарды ұйымдастырудың жалпы тәртібі
- •4.2 Ашық иондайтын сәулелену көздерімен жұмыстарды ұйымдастыру
- •4.4 Радиоактивті қалдықтармен жұмыс істеу
- •4.5 Иондайтын сәулелену көздерін пайдаланудан шығару
- •4.6 Иондайтын сәулелену көздерін тасымалдау кезіндегі қауіпсіздіктің жалпы талаптары
- •4.7 Иондайтын сәулелену көздерін автомобиль және теміржол көлігімен тасымалдау Иондайтын сәулелену көздерін тасымалдайтын автокөлік құралдары келесі талаптарға сәйкес болады:
- •4.8 Қауіпті өндірістік объектілердегі аварияны таратуға қойылатын дайындықты қамтамасыз ету
- •Бақылау сұрақтары
- •5 Электродты қазандар мен электр қазандықтарын қауіпсіз пайдалану мен құрылғысына қойылатын өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптар
- •5.1 Қазандар қабырғасында саңылаудың орналасуы
- •5.2 Қазандардың құбырөткізгіштері
- •5.3 Болат құбырлар
- •5.4 Дайындау, монтаждау мен жөндеу
- •5.5 Арматура, аспаптар мен қоректендіру құрылғылары
- •5.6 Сақтандырғыш құрылғылар
- •5.7 Манометрлер
- •5.8 Температураны өлшеуге арналған аспаптар және басқару, бақылау
- •5.9 Бекіту және реттегіш арматура мен қосымша құбыр өткізгіштер
- •5.10 Қоректендіру және айналымды сорғылар
- •5.11 Электр бөлікті қорғау және сынау, электр қауіпсіздік
- •5.12 Қазандар мен қазандықтарды қорғау құрылғысы
- •5.13 Электр қазандарға арналған үй-жай
- •5.14 Жарықтандыру
- •5.15 Қазандар мен қосымша жабдықтарды орналастыру
- •5.16 Алаңдар мен сатылар
- •5.17 Қазандардың сулы-химиялық режимі
- •5.18 Бақылау, құрамы, қызмет көрсету
- •5.19 Бақылау-өлшеу аспаптарын, автоматты қорғанысты, арматураны және сынау сорғыларын тексеру
- •5.20 Қазанды авариялық тоқтату
- •5.21 Жөндеуді ұйымдастыру
- •5.22 Техникалық куәландыру
- •5.23 Қайтадан жөнделген қазандарды пайдалануға рұқсат
- •Бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер
5.15 Қазандар мен қосымша жабдықтарды орналастыру
Қазан фронтынан қазанның қарама-қарсы қабырғасына дейінгі қашықтық 2 м кем болмайды. Қуаттылығы 1 МВт артық емес қазандар үшін бұл қашықтық 1 м дейін қысқарады.
Бір-біріне қарама-қарсы орналасқан қазандар фронттары арасындағы қашықтық 3 м кем емес.
Қазандар фронты алдында сорғылар мен басқару щиттерін орнатуға рұқсат беріледі. Бұл ретте фронт бойында бос өтулер ені 1,5 м кем емес және орнатылған жабдық қазанға қызмет көрсетуге бөгет жасамайды.
Бүйір өтулер ені, қазандар мен қазанның артқы қабырғасы арасындағы өтулер ені 1 м кем болмайды.
Қазандарға флангпен қызмет көрсету талап етілмейтін жағдайларда соңғы қазандар мен қазандық қабырғасы арасында өту құрылғысы міндетті.
Қазандарды тікелей қазандық қабырғасында егер бұл оларға пайдалану мен жөндеу кезінде қызмет көрсетуге кедергі жасамаса орнатуға рұқсат беріледі.
Қазандық жабдығына қызмет көрсетуге, қарау және жөндеуге ыңғайлы болу үшін алаңдар мен баспалдақтар көзделеді. Қазанға, оның арматурасына, бақылау-өлшеу аспаптарына және басқа да жабдықтарға қызмет көрсетілетін алаңнан шатыр жабынына немесе қазандық ғимаратының шығыңқы құрылымдық элементтеріне дейінгі қашықтық 2 м кем емес.
Қазандар арқылы өтулер қажеттілігі болмаған жағдайда қазандардың жоғарғы бөлігінен қазандық жабынының төменгі құрылымдық бөлігіне дейінгі қашықтық қажетті монтаждау биіктігін есепке алумен 0,7 м кем болмайды.
Су көрсеткіш аспаптарға қызмет көрсетуге арналған алаңнан су көрсеткіш шынылар ортасына дейін тігі бойынша қашықтық 1 м аз және 1,5 м артық емес. Қазан құрылымы келтірілген өлшемдерді ұстауға мүмкіндік бермейтін жекелеген жағдайларда аталған қашықтықтың 0,6 дан 2,0 м шамасына рұқсат беріледі.
Алынбалы қақпақта орнатылған электродты топты қазандар үшін қазанның жоғарғы бөлігінен жабынның төменгі құрылымдық элементтеріне дейінгі тігі бойынша қашықтық электродты топты қазан корпусынан алып шығу үшін жеткілікті.
Қазандар арасындағы немесе электр қазандықтар арасындағы қашықтық электр қыздырғыш элементтердің алынбалы блогын алу үшін жеткілікті.
Электр қазандық қазанның салмағына сәйкес жүккөтерімділікпен көтеру механизмімен жабдықталады.
5.16 Алаңдар мен сатылар
Қазандарға ыңғайлы және қауіпсіз қызмет көрсету үшін тұрақты алаңдар мен биіктігі 0,9 м кем емес жақтауы бар, төменгі жағынан биіктігі 100 мм кем емес тұтас көмкерілген баспалдақтар орнатылады.
Өту алаңдары мен баспалдақтар екі жағынан жақтаумен жабдықталады. Ұзындығы 5 м артық алаңдардың қарама-қарсы жақтарында орналасқан кемінде екі баспалдағы болады.
Алаңдар мен баспалдақтардың сатыларын кесілген-тартылған табақтан; кедір-бұдырланған табақты болаттан немесе ұяшықтарды 12 см2 жарықтандыру алаңымен кәрізді немесе жолақты (қабырғаға) болаттан балқыту немесе басқа тәсілмен алынған тегіс емес бетті табақтан жасауға рұқсат беріледі.
Тегіс алаңдар мен баспалдақ сатыларын пайдалануға, оларды шыбықшалы (дөңгелек) болаттан жасауға рұқсат берілмейді.
Қазандықтың алаңдары мен баспалдақтары жартылай ашық және ашық түрде кесілген-тартылған табақтан, кәрізді немесе жолақты болаттан жасалады.
Баспалдақтардың 600 мм кем емес ені, баспалдақтар арасында 200 мм артық емес биіктігі, ені 80 мм кем емес баспалдағы болады. Үлкен биіктіктегі баспалдақтар арасындағы қашықтық 4 м артық емес аралық алаңдармен жабдықталады.
Биіктігі 1,5 м артық баспалдақтардың 50° артық емес иілу бұрышы болады.
Алаңдардың бос өту ені 600 мм кем емес, ал арматураға, өлшеу аспаптары мен басқа да жабдықтарға қызмет көрсету үшін 800 мм кем болмайды.
Қазандықтағы алаңдар мен баспалдақ сатылары үстіндегі бос биіктік 2 м кем емес.
