3.2.Банктің кірістері мен шығыстарының есебі

№2-нысаны кірістер мен шығыстар жөніндегі есеп беру қоры-тынды айналымдарды және каржылық есеп кестесін ескере отырып жасалған баланстыц негізінде күрастырылады.

Банктің табыстары мен шығыстары жөніндегі есепті ашып көр-сету немесе оныц каржылык есептілігіне ескертулер бухгалтерлік есептің басқа да стандарттардыц талабьша сәйкес ұсынылатын ақпаратқа қосымша оны келесідей шығыс және табыс бабтарын өздеріне қосуы тиіс, бірак мұнымен шектелмеуі керек:

• сыйақы түріндегі жзне ұксас (аналогты) табыс;

• сыйақы түріндегі шығыс және ұқсас (аналогты) шығыс;

• дивидент түрінлеп табыс;

• комиссиокдык ж-зне алым түріндегі табыс;

• комиссиондык жеше алым сомасын төлеу шығындары;

• шығындарды шегергендегі бағалы қағаздарды сату нәти-жесінде алынған табыс;

• шығындарды шегергендегі басқа да бағалы қағаз бойынша табыс;

• басқа да операциялык табыс;

• қарыз алумен байланысты шығындар;

• жалпы әкімшілік шығындар;

• басқа да операциялык шығындар.

Банктік операцияларды жүргізу нәтижесінде банктің алатын негізгі табыстарының түрлеріне сыйақы, қызмет көрсеткені үшін алым, комиссиондық және багалы қағаздар операцияларының нәти-жесі жатады. Табыстыц әрбір түрі банк қызметінің тиімділігін бағалауға мүмкіндік алатындай болек ашып керсетіледі.

Банктің табыстары мен шығыстары Қазакстан Республикасы «Бухгалтерлік есеп және каржылық есеитілігі» Занының 5-бабына сәйкес бухгалтерлік есептщ негізін қалайтын барлык приншштерін ескереді. Төлемі келесі жылдары жүрғізілетін жыл үшін банктін табысы мен шығыстары жылдың аяғында есептелінеді. Төменде көрсетілетін операциялардан туындайтын табыстар мен шығыстар таза негізде анықталады:

• сатып алуға арналған бағалы кағаздардын шығуы және олардың баланстык күнындағы озгерістер;

• шетел валютасымен жэне кымбат металдармен жүргізілетін дилингтік операңиялар;

• сатуға жарамды, сол сияқты және отеуге дейін үсталатын құнды қағаздардыц шығуы және капиталға инвестиция салу.

Қазіргі сәтте табыстардыц құрамына қосылып қойылған сомаларды алу мүмкіндіғіне қатысты күмәнділік пайда болса, олар табыстың бастапқы танылған сомасына түзету жүргізу арқылы танылады.

Банк озіиің активтеріне және баланстан тыс міндеттемелеріне сыныптама жүргізіп, оларга карсы Қазақстан Республикасы Үлггык банк белгілеген шарттар бойынша провизияға және резервтерге қажетті соманы аныктайды. Провизиялар толық сомада қалыптас-тырылуы керек және табыстың бар жоқтығына тәуелсіз байланыс-сыз банк шығынына жатқызылуы керек. Қазіргі сэтте шығындар-дың құрамында тұрған сомаларды банктің толемеуі немесе қолданбауы жөнінде сенімділік бар болатын болса, олар шығындардың бастапқы танылған сомасына түзету ретінде танылады.

Бұрын есептен шыгарылып тасталған дебиторлык борыштар қайтарылған жағдайда, келіи түскен сомалар ағымдағы жылы олар қай шоттардың есебінен шығарылса, сол баптардын орнын толтырады. Табыстар мсн шығыстар жоніндегі есепте аздық үлесі 1001 символы бойынша таза табысты азайтатын корсеткіш ретінде бөлек бапта корсетіледі. Бас банк пен еншілес компания арасында кредиторлық және дебиторлық қарыздар болатын болса, бас банктің немесе еншілес комнанияныц борыштарын сол сияқты табыстар, шығыстар және дивидендтер бойышпа топ ішілік операцияларды алып тастаған дұрыс