Бала жасына сай сүйек сынуы кезіндегі иммобилизацияның мөлшерлі мерзімі (тәулікпен)

Сыну орны	Баланың жасы
	Нәрес-те	1 жасқа дейінгі	1-3 жас	4-7 жас	8-15 жас
Бұғана	7	10	14	14-21	21
Иық сүйегі:
хирургиялық мойын аймағы, эпифизиолиз	10	10-14	21	21	21
диафизарлық аймақ	10-14	14	10-14	21-28	28-35
айдаршық аралық және айдаршық үсті сыну	-	10	7-10	14	21
иық сүйегі басы және блок	-	-	-	10-14	21
тума эпифизеолиз	7	-	-	-	-
ішкі және сыртқы айдаршық жұлынуы	-	-	-	10-14	14-21
Білек сүйектері:
бір сүйек	-	-	10	14	21
екі сүйек	-	-	14-21	21-28	28-42
шыбық сүйек мойыны мен эпифизеолиз	-	-	-	14	21-28
шынтақ өсіндісі (эпифизеолиз)	-	-	-	14-21	21
шыбық сүйегі дистальды ұшы эпифизеолизі	-	7	14	14-21	21
Сан сүйегі:
диафиз	10-14	14	14-21	21-28	35-42
сан сүйегі мойыны, сан сүйек басы эпифизеолизі	14-21	-	-	1,5 айға дейін	2-2,5 айға дейін
дистальды метаэпифиз, эпифизеолиз	14	-	21-28	21-28	35
Балтыр сүйектері:
кіші жіліншік	-	-	10	14	21
үлкен жіліншік немесе балтырдың екі сүйегі	10-14	14	14-21	21-28	35-42
ішкі тобық	-	-	10	28-35	1,5-2 айға дейін
Табан сүйектері:
өкше сүйегі	-	-	-	28-35	1,5-2 ай
таран сүйегі	-	-	-	28-35	1,5-2 ай
табан алды сүйектері	-	-	14	21 супи- натор	21-28
Жарақаттық буын шығулары:
иық сүйегі	7	-	-	10	14
білек сүйектері	-	-	7	10	14
сан сүйегі	10-14	-	10	14	14-21
Омыртқа сүйектерінің компрессионды сынығы
мойын және кеуде	-	-	-	1,5 ай	1,5-2 ай
кеуденің төменгі және бел омыртқалары	-	-	-	2 ай	2-2,5 ай
жамбас сүйектері (асқынбаған сынулар)	-	-	14-21	21	21-28

Егер де сынық буын ішінде немесе буынға жақын жерде орналасса, буын қимылында шектелу (контрактура) пайда болады. Оны болдырмау үшін ЛФК мен физиотерапияны ертерек қолдану керек. Сынық буын ішінде немесе буынға жақын болған жағдайда осы айтылған жерлерге массаж жасауға болмайды. Себебі, сынған сүйектің айналасындағы беріш ұлғайып бұлшық ет те беріштенеді.

Сүйек сынған кезде оперативтік ем жиілігі балалар науқасханасында орта есеппен 5%, ал ересек адамдарда 30-50%-ке дейін жетуі мүмкін.

Кейде сүйек сынған кезде жүйке тамырлары жарақаттануы мүмкін, олар ауыр жарақаттар қатарына жатады.

Жүйке тамырлары жарақатының үш түрі болады: толық үзілу, жартылай үзілу, жүйкенің үзілуінсіз. Алғашқы уақытта 2-3 аптаға дейін жүйке тінінің үзілуінсіз болатын жарақаттардың клиникалық көрінісі, толық немесе жартылай жүйке тің үзілісінің көрінісіне ұқсайды. Осы себепке байланысты, клиникалық қорытынды жасауға асықпау керек. Себебі, жарақаттан кейін 2-3 аптаға дейін жүйке қызметінің жоғалуының клиникалық көрінісі, оның анатомиялық бүтінділігінің бұзылуының дәлелі емес деп есептеледі.

Жүйке тамырларының қосымша зақымдалулары көбінесе айдаршық үсті, иық сүйегінің төменгі метаэпифизінің сынықтарының ығысуы кезінде кездеседі. N.medianus жарақаттанғанда пронация мүмкін емес, І, ІІ, ІІІ саусақтар мен қол ұшы, білезік буынында төмен қарай бүгілмейді, қол ұшы «маймыл қолына», ал N.ulnaris жарақаттанғанда – «құс қолына» ұқсайды. N.radialis жарақаттанғанда – қол ұшы әрдайым төмен салбырап тұрады, білезік буынында жоғарға қарай бүгілмейді, I-III саусақтары жазылмайды. Олардың сезімталдықтары жоғалады.

Қан тамырының жарақаттануы қан жоғалтуға әкелетіндіктен ауыр жарақаттар қатарына жатады. Мұндай жарақат уақытында тиісті көмек көрсетпеген жағдайда өлімге де әкелуі мүмкін. Қандай сынықтарда қандай қан тамырларының жарақаттануы мүмкін екендігін болжап, оны болдырмау шараларын жүргізу қажет. Қан тамырлары жарақаттанғанда кеткен қанның көлеміне, жылдамдығына байланысты анемия және шок пайда болуы мүмкін. Қол-аяқ қан тамырларының жарақатының клиникалық көрінісі пульстің әлсіреуі, терінің бозаруы, аяқ-қол саусақтарының мұздауы, сезімталдық пен қимыл-қозғалыстың бұзылуы болып табылады. Сыртқа кеткен қанды тоқтату үшін келесі шаралар қолданылады: жарадан жоғары жараланған қолды немесе аяқты қатты таңып (жгут) байлау, буынды барынша толық бүгу; саусақпен қан тамырын басу. Қан ағуын тоқтату үшін салынған жгут 1,5-2 сағаттан артық тұрмауы керек. Қан тамырлары жарақаттанғанда қан ағуын тоқтатумен қатар, тез арада қан айналысын да жақсарту керек. Ол үшін жарақаттанған қан тамыры тігіледі, немесе жарақаттанған жердегі қан тамырын протезбен ауыстырылады. Қан айналысы жақсарып, бұрынғы қалпына келмеген жағдайда Фолькман контрактурасы пайда болады.