Неврологиялық ауруды тексеру. (схема)

І.Науқастың шағымын жинау:

Науқастың шағымдарын ауру басында, ауруханаға түскен кезде және қаралғанда жинау.

ІІ. Өмір тарихын жинау:

Зейін қою керек:

а) науқастың ауырған жұқпалы аурулары

б) жүйке жүйесі жарақаты, бас ми жарақаты кезіндегі естен танулар

в) психикасының дамуы, мектепте қалай оқығандығы, есте сақтау қабілеті.

ІІІ. Ауру тарихын жинау:

Аурумен қашан ауырғанын, оның дамуын, ағымын сұрау. Қандай ем қолданғандығы туралы сұрау.

ІV. Қарау.

Бас сүйегінің дұрыс дамуын (аномалия мен ассиметрия), омыртқаның және бас сүйектерінің көрінетін деформациясын, бұлшықеттердің атрофиясын, қимыл-қозғалысының бұзылысын қарау.

V. Неврологиялық статусты тексеру. Бұлшықет күшін тексеру.

Бұлшықеттердің симметриялығын тексеру. Барре белгісі қолданылады:

а) жоғарғы Барре белгісі: Науқастың 2 қолын алға созып 2-5 минут ұстауын сұраймыз. Ауру қолы жылдам түседі.

б) төменгі Барре белгісі; Науқас жатқан күйінде 2 аяғын 2 минутқа көтереді. Әлсіз аяқ жылдам түседі.

Қозғалу координациясын тексеру.

Қозғалыс кординациясының бұзылу түрлері:

Атаксия - тепе-теңдікті дұрыс сақтай алмайды.

Статистикалық атаксия – бір орнында тұра алмауы. Дұрыс тұруын тексеру үшін Ромберг сынамасы қолданылады: (аяғын қосып, қолын алға созып, көзін жұму).Атаксиясы бар науқас бір орында тұра алмайды немесе бір жанына құлайды.

Динамикалық атаксия – науқастың жүрісінің және қимыл-қозғалысының бұзылуы (мас адамның жүрісі).

Саусақ, мұрын сынамасының бұзылуы: көзі жабық, қолы екі жаққа созылған күйінде саусағымен мұрнына тигізу( 3 рет).

Тізе – өкше сынамасының бұзылуы – жатқан немесе тұрған күйінде 1 аяғының өкшесімен екінші аяғының тізесіне тигізу. Мишықтың жұмысы бұзылса дірілдеу болады, ауру мақсатына жете алмайды.

Сөйлеуді тексеру:

Афазия – сөйлеудің бұзылуы. Оның 3 түрі бар:

Моторлық – өзі сөйлей алмайды, бірақ басқа адам сөйлегенін түсінеді.

Сенсорлы – сөйлейді, бірақ басқаның сөзін түсінбейді.

Скандирлі сөйлеу – сөйлегенде бөліп-бөліп жай сөйлейді.

Ауру сезімін тексеру. Оны екі жақты симметриялы нүктенің ауру сезімін салыстыра отырып тексереді.

Проприоцептік сезім (ішкі):

1. Коньюктивтік рефлекс – көздің шырышты қабатын тітіркендіргенде көз жұмылады.

2. Тізе – тізеден төмен соққанда аяқ басы көтеріледі.

3. Табандық – табанды тітіркендіргенде башпайлары жиырылады.

Патологиялық рефлексті анықтау:

1. Бабинский рефлекс – табанды өкшеден башпайларға қарай тітіркендіргенде бірінші башпай қатеріліп қалған башпайлары арасы ашылады.

2. Оппенгейм рефлексі – балтырдың үлкен сүйегінің қырына тітіркендіргенде үлкен башпайы көтеріледі де, қалған башпайлардың арасы ашылады.

Вегатативті нерв жүйесін тексеру:

1. Дермографизм – қалыпты жағдайда денені тітіркендіргенде қызару немесе ағару 10 секунд ішінде жойылуы керек.

Патологиялық жағдайда:

Қызыл демографизм – 1 минутқа және одан да көпке созылады.

Ақ дермографизм – 1 минутқа немесе одан да көп уақытқа созылады.