2.Кәмелеткетолмағансотталғандарғатүзеу шараларынқолдануды құқықпен реттеу

Негізгі ұғымдар:Тәрбиелеуколониялары.

Режимніңжеңілдетілгенқасиетідегеніміз тәрбиелеуколонияларындажеңілдіктержасау.

Соңғыжылдарыкәмелеткетолмағандарарасында қылмыс көбейді.Қазіргіуақыттажасөспірімдер қазіргіауқыттажасөспірімдереліміздіңеңқылмысзардабынаұшырағанбөлігіболыпотыр.Бас бостандығынан айыружүйесіндетүзеуықпалыныңобъектісікәмелеткетолмағандар болғандықтантүзеуколонияларыайырықшаорыналады.

Тәрбиелеуколонияларыжалпыжәнекүшейтілгенрежимдіколонияларболыпбөлінеді. Жалпырежимдітәрбиелеуколонияларында кәселеткетолмаған,алғашретбас бостандығынанайыруғасотталғанерадамдаржазаныөтейді.Күшейтілгенрежимдітәрбиелеуколонияларындакәмелетке толмағанбұрынбас бостандығынан айырутүріндегіжазаныөткергенерадамдаржазаныөтейді. Түзеужолынатүспеген тәрбиелеуколониясындаотырғансотталғандартүзеумекемесініңжалпырежимінеауыстырылуымүмкін.Кәмелеткежеткенсотталғанадамдардытәрбиелеуколонияларындақалдырубасқасотталғанкөпшіліккежағымдыықпалын тигізеді,бір талапқоюғамүмкіндікбередіжәне тәрбиелеу әсерініңсабақтастығынбілдіреді.Мұнымен қатар, ол жасөспірімдержасындағыларғақылмыскерлік «мәдениетті» және «жалғанқылмыскерарманшылдығын»үйренудіазайтады, яғни кәмелеткежетпегенсотталғандарғакеріәсерін тигізуіназайтады.

Тәрбиелеуколонияларындажазаатқарыпжүргенадамдарғазаңшығарушы, үлкендергеқолданылатынтүзеуәрекетініңшараларын,кейбіререкшеліктеренгізіпбелгілейді.Мысалы,режимніңмаңызы - өмірдежәне тұрмыстақатаң тәртіптелгенболатынболса,ал тәрбиелеуколонияларындағыкәмелеткетолмағандарүшінжазажеңілдетілген түрде болады. Тәрбиелеу колониясында режимнің «Жеңілдетілген»қасиетідегенімізмынада:

а)кездесудің көбірек берілуінде,сәлемдеме,бандерольберусаныныңкөбейтілуінде,ұстаужағдайыжақсыжергеаударудағымерзімніңқысқартылуында;

ә) тәрбиелеу колониясысыртынашығуғарұқсатетілгендігінде;

б) жекелепбөлектенгенбөлімшелердіңжоқтығында;

в) оқ ататын қарудыңқолданылмауында;

г)сотталғанның психикасыназиянкелтіретін тәртіптікшаралардықолдануғарұқсат етілмейтіндігінде.

Кәмелеткетолмағандардыеңбекке тәрбиелеудіңде кейбіререкшеліктерібар:

а) олардыңталабынмамандығынақарайеске алаотырыпеңбеккедағдыландырудыүйретумақсатыныңмаңыздылығы;

ә) біріншіорындаөндірістік-оқуәрекеті мен техникалық мамандыққаүйретуқойылады;

б) кәмелеткетолмағандардытүндежұмысістеуге, зиянды жұмысқамерзімінентысжәнедемалыскүндеріжұмысқапайдалануғарұқсатетілмейді;

в) техникақауіпсіздігіережесін сақтауға жоғарыталап қойылады;

г) еңбекжарысынұйымдастыруғаайрықшамаңызберілуі.

Тәрбиелеу колониясындажалпыбілімберумынандайболады:

а) үйретудіеңжоғарыдәрежедетәрбиелеуәрекеттері менбайланыстыру;

ә)мектептегі педагогикалықпроцесті тәрбиелеуколониясындағыбарлықтәрбиелікжұмысыментығызбайланыстыру;

б)педагогикаұжымыменмекемеәкімшілігініңбарлықбастыназарыжалпыбілімдіүйретугеаударылуы тиіс.

Дәріс 12.Әскери қызметпен сотталғандарға жазаны орындау

Жоспар:

1. Әскериқызмет бойыншашектеутүріндегіжазаныөтеу

2. Сотталғанәскери қызметкерлерге қатыстықамаудыатқару