Онүшінші апта

№25,26 дәрістің тақырыбы: Бунақтыденелілердің классификациясы

Терминдер мен анықтамалар: хетом, сенсилл, аметаболия, гемиметоболия, голометоболия, нимфа, имаго, қуыршақ

Дәрістің топтама-тәсімі ( тірек конспектісі немесе тезистер)

1. Бунақтыденелілерді жіктеу принципі.

2. Алғашқы қанатсыз насекомдар (Apterygota). Қанатты насекомдар (Pterygota). Ежелгіқанатты насекомдарға (Palaeoptera)

3. Жаңа қанаттылар (Neoptera).

4.Жартылай және толық түрленіп дамитын бунақтыденелілер

№ 13 зертханалық сабақтың тақырыбы: Қара тарақанның ішкі құрылысы

Зертханалық сабақтың мазмұны:

1. Қара тарақанның асқорыту, қан айналу, тыныс алу, жүйке және зәр шығару жүйесі.

2. Насекомдардың ұшуға бейімделуіне байланысты ішкі құрылысындағы ерекшеліктер

Әдістемелік нұсқау:

Тапсырма 1 Қара тарақанды сойып, қол лупасының көмегімен бұлшық ет, ас қорыту, зәр шығару, жүйке, жыныс, тыныс алу, қан айналу жүйелері және май денелерді қарап, талдау және суретін салу.

Тапсырма 2. Кеңірдек үзінділерінен уақытша препарат дайындап, микроскоп арқылы оның құрылысыымен танысу.

Тапсырма 3. Насекомдардың ішкі мүшелерін сараптап, олардың ұшуға бейімділіктерін анықтау.

37,38-СОӨЖ тақырыбы:

1. Алғашқы қанатсыз насекомдар, ұйымдасу ерекшелігі, таралуы, маңызы.

2. Қанатты жартылай метаморфозды дамитын насекомдардың сипаттамасы.

3. Толық түрленіп дамитын насекомдар. Олардың классификациясы, биоэкологиялық ерекшеліктері, даму стадияларының типтері, маңызы.

Әдістемелік нұсқау: Алғашқы қанатсыз және қанатты насекомдардың ұйымдасу ерекшеліктерін сипаттап жазу, оларға жататын отрядтардың морфобиологиясымен, табиғи биоценоздағы және шаруашылықтағы маңызын танып-білу. Жартылай және толық метаморфозды дамитын қанатты насекомдардың тіршілік циклін, таралу аймақтары, экологиялық топтары және маңызын оқулықтардан анықтап баяндама, хабарлама дкайындап, презентация құру, кесте толтыру.

Кесте 12

Бунақтыденелілердің кейбір отрядтарының эмбрионнан кейінгі дамуының салыстырмалы сипаттамасы.

Насекомдар отрядтары	Салыстырмалы белгілері
	Даму типі	Дернәсіл типі	Қуыршақ типі
Инеліктер
Көбелектер
Жылғалылар
Қосқанаттылар
Қоңыздар
Тарақандар
Турақанаттылар
Біркүндіктер
Жарғаққанаттылар

39-СОӨЖ тақырыбы: Бунақтыденелілердің ауада ұшуына байланысты ішкі құрылысындағы ерекшеліктер және прогрессивті белгілері.

1.Бунақтыденелілердің ауада ұшуына байланысты ішкі құрылысындағы өзгерістер.

2. Бунақтыденелілердің анатомиясындағы прогрессивті белгілер.

Әдістемелік нұсқау:

Бунақтыденелілердің ауада ұшуға байланысты бұлшықет, асқорыту, тыныс алу, т.б. жүйелеріндегі ерекшеліктерді көрсету. Организмнің меншікті салмағының жеңілдеуіне бейімділіктерді анықтау. Ішкі құрылысындағы прогрессивті белгілерді талдау.

37,38,39-СӨЖ мазмұны: Тарақандар, дәуіттер, термиттер, турақанаттылар, биттер, теңқанаттылар, қандалалар, қоңыздар, жарғаққанаттылар, қосқанаттылар, қабыршаққанаттылар т.б. отрядтардың морфобиологиялық және экологиялық ерекшеліктері сипаттап жазу, презентация дайындау, хабарлама жасау.

Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:

1.Бунақтыденелілерді жүйелеу принциптері

2. Бунақтыденелілердің негізгі отрядтарының ұйымдасу ерекшеліктері, биологиясы, экологиялық топтары

Әдебиеттер: