Ұстағыш аспаптар.

Ішкі босататын ТВОК-144*168 09быр ұстағышы диаметрі 168 мм лік пайдалану тізбегінен диаметрі 114 мм лік СҚҚ лер тізбнгін тұтас немесе бөлшектеп шығару үшін арналған.

Сыртқы босататын 1ТНО-89-168 құбыр ұстағышы құбырлардың апатты тізбегін тұтас немесе бөлшектеп шығару үшін жасалған .Ол диаметрі 168 мм лік пайдалану тізбегіндегі муфта бетінен немесе сол құбырдың сыртқы бетінен ұстап қалады.

Кіші диаметрлі апатты құбырлар мен штангілерді шығарып алу үшін аралас ЛКШ –115 ұстағышын қолданады. Ол арқылы диаметрі 12 ден 22 мм ге дейінгі штангі денесін немесе муфтасын не болмаса диаметрі 48 мм муфтасы жоқ және екі ұшы тегіс құбыр денесін ұстауға болады. Ұңғыдан ұстап ала алмаған құбырларды ұңғылық штангілі сораптарды және басқа заттарды шығарып алу үшін овершоттарды пайдаланады. Олардың өзі ішінде жоғарыға бағытталған үш серіппелі жапырағы бар сақина орналасқан цилиндрлі тұлғадан құралады.

Овиршотты құбырлар үстінде түсіріп апатты объектіні онымен жауып қалды. Осы кезде овиршоттың серіппелі жапырақтары керіліп оны тұлға ішіне еркін өткізеді. Овиршотты көтеру басталған соң, серіппелі жапырақтар апатты объект бетімен сырғиды. Сөйтіп кезкелген шығыңқы жерге немесе бунаққа барып тіркелгенше сырғи береді. Содан кейін олардың біріккен көтерілуі басталады.

Ұңғыманы жөндеуге дайындау.

Егер қызмет персоналының қауіпсіздігін қамтамасыз етіп, қоршаған ортаның ластануы мен мұнайдың ысырап кетуіне жол бермейтіндей жағдайларда барлық операцияларды жүргізу мұмкіндігі туса, онда ұңғы пайдаланунемесеайдау ) жер асты жөндеуге дайын деп есептейді.Ұңғыны дайындау екі құрамдас бөліктен тұрады:

1)Ұңғыны жоспарланған жұмвстарға дайындау;

2)Сол кезде пайдаланатын жабдықтардыдайындау;

Бірінші топқаұңғыны тоқтату мен оның фонтандауын немесе жұмыстарды жүргізу үрдісі кезінде кез-келген көрінулердің алдын алумен байланыстыжұмыстар жатады.Екінші мыналар кіреді:көпірлерді орнату немесе жөндеу,зәкірлерді тексеру,жер асты жөндеудің қозғалмалы агрегатын орнату не болмаса,тұрақты мұнараны ретке келтіруедендер мен көпірлерді жөндеу,кронблок пен мачта жағдайын тексеру,шкивтерді майлау,тәл жүйесін жабдықтау,тартылулы аунақшаны орнату,ОТЭС-пен жабдықталған ұңғыларда жұмыс ітегенде мұнара белдеуіне аунақшаны ілу,алаңшада жабдықтарды орындарына қою.

Осыдан басқа дайындық жұмыстарына мыналар кіреді:ұңғыға қарай құбырларды,сорапты штангілерді,арқанды, тәл блогын,көтеру ілмегін жеткізу;құбырлар мен штангілерді сөрелерге қою,құбырларды райберлеу,муфталарды құбырларға бекіту,ұңғы жағдайын зерттеумен байланысты жұмыстар (сұйықтың деңгейін,тығынныңорналасуын,түптің тереңдігін,т.б. анықтау).Механикаландырылған тәсілмен пайдаланған ұңғыларды дайындауқажеттілігі,жер асты жөндеу кезінде оның көрініс беру мүмкіндігімен түсіндіріледі.Сондай-ақ,ұңғыны пайдалану үрдісінде түптегі жасалған депрессия көп болған сайын,ұңғының өздігінен төгілу ықтималдығы жлғары болады.Бұл келесідей түсіндіріледі:кен орындардың көпшілігін қабат қысымын ұстап тұрумен өндіреді.Егер ұңғының сулануы жоғары болып,ол өнімді жеделдетіп алу тәртібінде істейтін болса,онда қабат және түптік қысым арасындағы ауытқулар едәуір жоғары болады.Ал егер мұндай ұңғыны тоқтатқан соң,оны өшірмесе,онда салыстырмалы аз уақыт аралығында қысым қалпына келіп,сұйықтықтың статикалық деңгейі көтерілгені соншалық,ұңғының өздігінен төгілуі басталады.

Фонтандаушы ұңғылар үшін,өшіру міндетті түрде қажет.Себебі,олай істемесе,ұңғының ашық фонтандауы басталады.Пайдалану ұңғылары үшін,оларды жөндеуге дайындау бірнеше тәсілдермен орындалуы мүмкін:

1.Пайдалану тізбегінің перфорациялық тесіктерінен жоғары орналасқан айыратын клапанды бөгеп тастау едәуір тиімді болады,ол үшін,ұңғыны өшірмей-ақ жөндеуге мүмкіндік беретін айыратын клапанды алдын ала орнату керек.

2.Өшірумен бірге ұңғыны жуу.

3.Қысым астында жұмыстар жүргізуге мүмкіндік беретін жабдықпен ұңғы сағасын жабдықтау.

5.4 Сурет. Көтеріп-түсіру кезенде жабдықтарды орнықтыру сұлбасы.

1-жерасты жөндеу агрегаттарын қондыру алаңы, 2-ұңғыма сағасы, 3-жұмыс алаңы,

4-тербелмелі-станок, 5-СКҚ шығару үшін арналған бағыттаушы желоб, 6-СКҚ және штангаларға арналған стеллаждар, 7-қосымша стеллаждарды қондыру аймағы, 8-саға арматурасының орнықтыру үшін қосымша алаң.

Ұңғыманы жуу мен батырудан кейін (қажет жағдайларда ғана),оның айналасына жер асты жөндеуге арналған жабдаықты орналастырып,монтаждайды.

Пайдалану тәсіліне байланысты,құрастырма ерекшеліктері ұңғыға түсірілген жабдықтар құрастырмасының еркшелігі,жер асты жөндеу мақсаттары және жабдықтар құрамы мен орналасуы әртүрлі болуы мүмкін.Көптеген жұмыстарға мыналар ортақ бола алады:ұңғы маңында сорапты компрессорлық құбырлар мен штангілерге (ШСН ұңғыларын пайдалану кезінде)арналған сөрелермен бірге қабылдау көпірлері,сақтандыру тартылулары бар біріктірулер үшін зәкәрлердің,көтергіш үшін алаңның болуы.УЦНЭмен жабдықталған ұңғыны жөндегенде жабдықтарды орналастыру басқаша болады.